Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

NLW MS. Peniarth 10 – page 44r

Ystoria Carolo Magno: Can Rolant

44r

llauuryeu a llawer o ỽrenhiniaetheu a|darystygawd ido
a llawer o ỽrenhined a gymhellawd y allduded oc eu teyrn+
assoed. ac weithion amsser oed idaw orfowys o|e ryueloed
a threuleaw y diwed trwy lewenyd esmwythawl. Nyt
y ryw wr hwnnw y* chiarlymaen eb·y gwenlwyd. nyt oes
arno ef heneint a hepcoro o nerth a ryuic. nyt aryneigiod
eb ef lauur eirioet yr|y aruthret a|e ỽeint ac nyt oes ieu+
enktit yr|y gadarnet na|e yrdet a|allo gwrthwynebu yw
heneint ef. a mwy syd o ỽoleant a champeu da ar chiarlym+
aen. noc a aill dyn y|datkanu. ac ny aill neb gwybot y ỽai+
nt a gauas ynteu o rat a donyeu y gan rodeawdr yr holl
donyeu. Ny dywedaf i. hagen na ellit pylu y ruthr ef ychy+
dic. pei gostygit rolant yr hwnn yssyd deheu y chiarlymaen
ac y gwna o|e nerth y sawl ar ỽaint a lauurea. Pa du bynnac
y kerdo chiarlymaen a|e lu. rolant ac oliuer y gedymdeith
ar deudec gogyuurd. a geidw yr ol yn diogel yr brenin. a|e ỽlei+
nieit rac dissyuyt gyrch y gan gan|mil. o ỽarchogeon aruoc
Nyt oes neb a ymỽeidiaw y ymbroui kedernyt a rolant yr
hwnn syd brouedic a honneit ac amlwc gan bawp y vot yn an+
orchyuygedic herwyd y dywedir. ac y gwys ym·hob lle o|ra+
gor y voleant. Y mae y|mi. eb·y|marsli. Pedwar cann|mil o ba+
ganieit. nyt hawd cafel milwryaeth na marchawclu. dega+
ch na chyweiriach na gwychrach noc wynt. a phany the+
bygy di gallu o·honof i. ym·erbyn a chiarlymaen ac a|e lu
ymrwydr. Pell iewn eb·y gwenlwyd ny allei awch anfyd+
loneon chwi ym·gyuaruot ar gniuer fydlon yssyd yno. rait
yw y chwi goruot o gallder ar y neb ny alloch eu gorchyuy+
gu o nerthoed. Rodwch y chiarlymaen o da y ỽeint ar sawl
ual na bo neb yn|y luoed ny ryuedo y ỽeint a|y riuedi ot an+
uonwch idaw gyt a hynny wystlon; ef a ymchwel y freinc
Ac ual y|mae deuot ganthaw. ef a at yn|y ol y rann oreu o|e
ỽarchogeon y amdifin y rei blaen rac bredycheu. a mi a gre+
daf panyw rolant ac oliuer a ỽyd twyssogeon ar y rei ol
Ac o mynnwch ym·gyuaruot ac wynt yn wrawl. ny allant
diank y gennwch. Ac yna y gorfwyssant gogyuadaweu chiar+
lymaen. ac nyth auylonyda o hynny allan o damweinia digw+
ydo rolant y gennwch A phan yttoed Wenlwyd yn dywedut
yr ymadrawd hwnnw Cussanu y wynep a wnaeth marsli.
ac erchi egori y dryzor idaw a dywedut wrthaw. Anospar+
thus yw y kygor a dam·gylchyner o amylder geirieu ony