Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

NLW MS. Peniarth 5 (The White Book of Rhydderch, part 1) – page 4r

Delw'r Byd, Ystoria Adda

4r

wrth hynny nyt ydiw y phriaut leueuer namyn vegys drych y golevhaa. Y kysscawt a
welir yndi o anyan y dwfyr yw. Ac ef a dywedir pei na bei y dwfyr yndi kyn oleuet vyd+
ei a| r heul. A llet yw no| r dayar. Ac ynaw mlyned ar hugein y kilya y| r furuauen.
Eil yw Mercurius; a moy yw no| r lleuat a lleuer yw y| r heul. A naw niheu ar hugeint
yw y kylch. Y tryded yw Venus; a naw niheu a deugeint a thrychant yw y kylch.
Pedweryd yw yr heul. A mwy nawweith yw no| r dayar a phriawt oleuat yw y| r holl
syr. A pym nihev a thrugein a thrychant y kerda yg| kylch y byt. Ac wyth mly+
ned ar hugeint yw y kylch. Ac vegys y byd y dyd ar y dayar velly y byd y nos dan y da+
ear. Pymhet yw Mars. A dwy vlyned yw y gylch. Chwechet yw Iouis. A deudec mly+
ned yw y gylch. A phwy bynnac a welei delw o efuyd pan dechreuei hwnnw
gwedy dec mlyned ar hugeint ef a allei dywedut proui ohonei. A llyna diwed
y llyuyr a elwir Ymago Mundi.
*YN| yr awyr y pechwys adaf ym paradwys. y| gwrthladỽyt ohonnei wedy y
bechaỽt. a llef a| dodes o| e welet ynoeth. ac o drugared yr arglỽyd y kudyỽyt
o| r deil. ac o rubuchet y kauas edeỽit. y| rodet idaỽ trugared yn diỽed yr
oessoed. Ac odyna yd|aeth adaf hyt y|glyn ebron ygyt ac eua y| ỽreic ac yno y
diodeuaỽt laỽer o lauuryeu trỽy chwys a chygweinyeint y| gallon. ac yno y| ga+
net ydaỽ deu vab kayn ac auel. Ac val yd| oedynt yn aberthu herỽyd eu deuaỽt yd
edrychyỽys yr arglỽyd ar offrymev auel. ac nyt edrychỽys ar offrymev kayn.
kanis o| ỽrthỽyneb y gallon yd| aberthei. A| phan adnabv kayn nat edrychei yr
arglỽyd ar y aberth llityaỽ a| oruc o gynghorvynt a llad auel y| vrawt. A| phan
ỽelas adaf ry| lad y| vraỽt o| gayn y dyỽaỽt mae llaỽer o drygoed a doeth o achaus
gwreic. byw yỽ duỽ. o byd achaus ym bellach a hi ac ymgynhal a| oruc ohonei deu
can mlyned. Ac eilweith o gymynedyỽ y|gan duỽ y| bu achaus ydaw a| hi. ac y| bu vab
ydaỽ ohonei a| elỽis ef seth. a| hỽnnỽ a| fu vuyd y| tat. A| phan yttoed adaf yn| dec mly+
ned ar hugeint a| chant a| ry| ulinav ohonnaỽ yn diỽreidaỽ dryssỽch a| miery gogỽydaỽ a
oruc yn| y korff a daly tristỽch a medylyaỽ yn| y vryt y| tyuei o| e lin diruaỽr druc yn| y
byt. blinaỽ a| oruc o| e vyỽyt. Ac yna galỽ seth y vab attaỽ a| dyỽedut vrthaỽ. vy m+
ab heb ef. Mi a| th| anuonaf hyt ym| paradỽys at cherubyn archagel. yr hỽnn a geidỽ
prenn y| vuchet. a| chledyf tan troedic yn| y laỽ. Paraỽt ỽyf vy heb y| mab. manac
ymy y| fford a| phy| beth a| dyỽettỽyf ỽrthav. Dyỽet ydaỽ vy ry| digyaỽ o| m byỽyt. ac
adolỽyn y| dau y|gennyf gany wediyaỽ anuon gennyt ym hysbysrỽyd o olev trv+
gared a| edeỽis yr arglỽyd ym pan y| m gyrrỽys o baradỽys. Paraỽt vu seth. Ac
yn y mod hvnn y disgỽys y| tat y| fford idaỽ. Kerda heb ef y|gỽrthỽyneb y| glyn rot a| r
dỽyrein. ac yn diben y| glyn ti a geffy fford dissathyr iaỽn aghỽt hyt ym| paradwys.
Ac val y bo hysbys gennyt dy fford ti a| geffy ar y| fford a| r llỽybyr tec hỽnnỽ oleuny
dy vam a|that yn ỽyỽ grin llosgedic. pan doetham o baradỽys kyn ỽrthrymet vu yn
pechodev ac na thyuaỽd na bleỽyn na llyseỽyn y| fford y| sathryssam ac an traed y da+
yar. Odyna val hynny y cerdỽys seth yn rybuchedic y|gan y| tat parth a| ffaradỽ+
ys. Ac val y dynessaỽys y baradỽys. nachaf mal tan yn| y gylch o oleuat paradỽys.
ac ovyn a vu arnaỽ o debygv vot tan yn| y gylchynv. A| e tat eissoes a| e rybudassei
rac y damỽein hỽnnỽ. Ac ymgroessi a| oruc ynteu a| dodi arnaỽ arỽyd y teirnawd. Ac
odyna yd|aeth yn rỽyd hyt ym| paradỽys. A| phan welas yr agel ef y gouynnỽys
ydaỽ pa achaỽs y| doeth yno. Vyn| tat yssyd heb ynteu daruodedic o hene·int. ac yn llyd+
edic bellach o| e vyỽyt. ac a| m hanuones i attati y| th wediaỽ am hysbysrỽyd o
olev y trugared a| edeỽeist idaỽ. val y danuonych di gennyf|i idav. Dot ti dy ben drỽy

 

The text Ystoria Adda starts on line 13.