Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

NLW MS. Peniarth 5 (The White Book of Rhydderch, part 1) – page 6v

Y Groglith

6v

canys hwnn yw vy|gwaet i. y|newydefyf a ellygir dros lawer y madeueint pechodeu.
Mi a dywedaf ywch hagen nac yfuaf vy bellach o|r kyfryw win hwnn. hyt y dyd y bwyf
ygyt a|chwi yn yuet yn|teyrnas vyn tat. i.III. Ac wedy daruot eu hymynn. yd aethant y
vynyd oliuet. ac yno y dywawt iessu wrthunt. Pawb ohonawch chwi a dodef* teruysc o|
hachaws. i. heno. canys yscriuenedic yw. mi a trawaf y bugeil. ac odyna y gwasgarant
y deueit o|r cadw. Ac eissoes gwedy kyuot vyfy. my a|ch raculaenaf chwi yg|galilea.
Ac yna yd attebawd pedyr idaw. Kyt ymwahano pawb a thi nyt ymwahanaf i. byth.
Mi a dywedaf yt yn wir. heb·yr iessu. Kynn canu heno o|r keilawc yd ymdiwat di deirgwe+
ith a mi. AC yno y dywawt peder wrthaw ynteu. A chyt boet reit ym varw gyt a|thi ny|th
wadaf. ac val hynny y dywot pawb o|r dysgyblon. Ac yna y doeth iessu ac wyn+
teu y gyt ac ef y|r tref Jesemany. ac yna y dywat ef wrth y dysgyblon. Eistedwch yman hyt
tra elwyf racco y wediaw. A chymryt peder a deu vab zebedeus ygyt ac ef. a dechreu
kymryt tristwch yndaw. a dywedut wrthunt. Trist yw vy eneit. i. erbyn agheu. Kynyhe+
lwch yma a gwediwch ygyt a|my. a cherdet ychydigyn a|wnaeth. a dygwydaw a|e wyn+
eb wrth y llawer y wediaw. ac yna dywedut. Vyn|tat. i. os gallu a|vyd. kerdet yr agheu
honn y wrthyf. i. Ac eissoes nyt herwyd vy mynnu. i. namyn val y mynnych dy. Ac ody+
na dyuot ar y disgyblon. ac y cauas wynt yn kysgu. ac y dywat wrth beder. ny elleist wy+
lat un awr ygyt a my. Gwylwch a gwediwch rac ych mynet ym prouedigaeth. parawt yw
yr yspryt. ac eissoes gwan yw y knawt.IV. Odyna yd aeth eilweith y wediaw. Vyn tat. i. heb ef.
ony eill yr agheu honn vynet y|wrth*. i. yny kymerwyf. bit dy vynnu dy. Ac eilweith y·d|ae+
th attunt. a|e caffel yn kyscu. kanys gorthrwm oed y llygeit ganthunt. ac eu hadaw a|or+
uc. A|r trydeweith yd aeth y wediaw yn un ymadrawd. ac odyna y doeth at y disgyblon. ac
erchi udunt gyscu a gorffwys. Llyma heb ef yr awr yn dyuot. yr honn y rodi mab dyn yn
llaw pechaduryeit. Kyuodwch awn. llyma yn agos y neb yssyd y|m rody. Ac ef etwa yn dy+
wedut. llyma iudas un o|r deudec yn dyuot. ac y gyt ac ef torof vawr a|chleudyeu ac a ffusteu
gwedy ry anuon o tywyssogyon yr effeireit. ar y anuon o|r hyneif y bobyl. yr hwnn a|e rodes ef
a venegis udunt yr arwydon. Pwy bynnac yd elwyf|i idaw dwylaw mynogyl. hwnnw yw ef.
delwch ef. Ac yn y lle dynessau attaw a|wnaeth iudas. a dywedut. Hanpych gwell athro. a|e
gussanu. Ac yna y dywot iessu. Arglwyd getymdeith eb ef. y pa beth y daethost|i. Ac yna
y doethant ac y rodassant law arnaw. ac y dalyassant ef.V. Ac yna y doeth un o|r rei a|oed
y gyt a iessu. a thynnu cledyf a tharaw clust un o weisson tywyssawc yr offeireit. ac yna
y dywat iessu y hwnnw. Dot dy gledyf yn|y le. a lado a chledyf. a chledyf y lledir. pony the+
bygut|y pei my a archey y|m tat. i. mwy no deudec leng o egylyon y|m hamdiffynn. o|r mod
hagen y cwplaer yr ysgrythur y mae reit y wneuthur. Ac yna y dywot y|r toruoyd.
megys y daly lleidyr y doethawch chwy y|m daly. i. a chledyfeu ac a ffusteu. a pheunyd
yd oedwn yn eiste yn|y temyl ac y|ch dyscu. ac ny|m dalyassawch. O achaws hagen cwplau
yr ysgrythur y gwnaethpwyt hynny a darogan y prophwydy. Ac yna y ymadawssant
y disgyblon oll ac ef. ac y ffoassant.VI. Ac wynteu a dugant iessu gwedy daly hyt at
cayphas tywyssawc yr offeireit. y|r lle yd oedynt yr athrawon a|r offeireit gwedy ry ym+
gynnullaw y·gyt. Pedyr hagen a|e ry canlynassey ef o bell hyt yn llys tywyssawc yr off+
eireit. ac y|mywn yd eistedwys ygyt a|r gwassanaethwyr y edrych y teruyn a vei ar iessu.
ac yn hynny y doeth tywyssawc yr offeireit a|e holl gygor yn keissaw ffalst tystolyaeth
yn erbyn iessu val y rodit y agheu. A gwedy dyuot llawer o ffalst tystyon. ac na ch+
awssan dim yn|y erbyn. yn|y diwed y doeth deu ffalst tystyon y dywedut. Hwn heb wy
a dyweut*. mi a allaf distryw temyl duw yn un awr. ac ar ben y tridieu y hadeilat.
Ac yna y kyuodes tywyssawc yr offeireit y ovyn idaw a oed dim a attepey y|r peth yd