Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 252r

Brut y Saeson

252r

1012

y gedernit a|e genedyl. ac am hynny trỽy
dri achaỽs y ỻidiaỽd gwilym bastart ỽr+
thaỽ. vn oed am|dilygeidyaỽ ohonaỽ al+
vryt braỽt edward yn eli. Eil oed am
dehol o edwin a|e veibyon archescob ke+
int a|r|ffreinc. Trydyd oed am|oresgyn o+
honaỽ yn erbyn y lỽ yn angkyfreithyaỽl
gaỻu y deyrnas a|dylyei wilym bastart y
C hwech mlyned a|thru +[ chaffael.
geint a|mil oed oet crist. pan doeth
gwilym bastart yn erbyn harfwrt y
ryuelu. ac y ỻadaỽd ef. ac y cladwyt yn
waltam. ac y coronhaỽyt gwilym bastart
yn ỻundein y gan archescob Jork duỽ sa+
dỽrn amgylch diwed mis hydref. Hỽnnỽ
a ragores o glot pob brenhin o|e vlaen
kanys carỽr tangnouedus oed ac vvyd
y|ỽ darestyngedigyon. a|chreulaỽn ỽrth
wrthỽynebedigyon. Ef a adeilyaỽd ma+
nachlaỽc y batail. a|tham. Jdaỽ y ganet
pedwar|meib a|phump merchet. Kyntaf
mab a vu idaỽ Robert kỽrteis. Eil vu
gwilym goch. Trydyd vu Richart a vu
uarỽ yn uab. Pedweryd oed henri yscol+
heic. vn o|e verchet oed attal gwreic iarỻ
blaes. Y Roppert y mab hynaf idaỽ yd
edewis tref y dat yn normandi. Y wilym
goch yd edewis ỻoegyr yr hỽnn a|enniỻỽ+
ys ef o|e gledyf. Y henri yd edewis y hoỻ
drysor a|e sỽỻt. Y chwechet vlwydyn o|e
deyrnas y kymerth gỽrogaeth moilcỽ+
lym brenhin prydein yn aber nithi ym
prydein. ac yd ymchoelaỽd y loegyr a
gỽystlon o brydein ganthaỽ. vn ulỽydyn
ar|hugeint y gwledychaỽd. ac namyn
vn vlỽyd trugein oed pan vu uarỽ. ac y
cladwyt yn tham.  ~ ~ ~  
S Eith mlyned a|phedwarugeint
Mil oed oet crist. pan wledych+
aỽd gwilym goch y vab ef. a hỽnnỽ
a|erlynaỽd gỽrthwynebedigyon gyghoreu.

1013

ac a ymrodes y dretheu ac ymladeu. hael
byrỻafyaỽc a|thraỽs a|chreulaỽn oed.
ac ny pharchei na duỽ na dyn. namyn
treissyaỽ paỽb. a mab maeth oed y
laỽffranc archescob ffreinc. A phan
vei varỽ ae escob ae abat. yn|y ỻe yd an+
uonit yscolheic y|r brenhin. y oresgyn
y hoỻ da y|r brenhin. ac y|dodit ynteu
yn|y le. Ef a|deholes ansel archescob kaer
geint o achaỽs y angreifftaỽ am y
drỽc. ac ef a|annoges ac a|ganhorthwy+
aỽd yr Jdewon y ymlad yn erbyn y cristo+
nogyon. Ef a|ossodes yn anniodefedic
treth ar hyt y deyrnas yny oruu dinoy+
thi yscrinoed y seint ac yspeilyaỽ y cro+
geu. a|thodi y karegleu. Ef a|wahardaỽd
yr hoỻ helvaeu ar hyt y deyrnas. Rop+
pert y vraỽt a wystlaỽd idaỽ normandi
ar dengmil o vorkeu pan aeth y gaer+
ussalem. Ac yn|y ỻe y kynnicpỽyt idaỽ
brenhinyaeth gaerussalem. ac ny|s myn+
naỽd. Mal yd oed gỽilym goch yn hely
yn|y fforest newyd. yn|y ỻe y distriwassei
lawer o eglwysseu. y brathỽyt ef a saeth
y gan vn o|e wyr e|hun yn bỽrỽ gỽydlỽ+
dyn. Dỽy vlỽyd a|deugeint oed ef yna.
a|their blyned ar|dec y gywledychaỽd*.
ac y|cladỽyt yn wyntỽn. yn|y ỻe nyt
wylỽyt dim am·danaỽ gan laỽenet
oed gan baỽp y varỽ.  ~ ~ ~  
C ann mlyned a|mil oed oet crist
pan wledychaỽd henri uab gỽ+
ilym bastart. Hỽnnỽ a priodes Mahalt
verch y moilcỽlym brenhin prydein.
o vargret vrenhines. o honno y bu
vahalt araỻ. yr honn a vu wreic y
henri amheraỽdyr. a gỽedy hynny
y ieffrei iarỻ angỽiỽ. ac o|hỽnnỽ y
kafas hi henri. yr|hỽnn a vu vren+
hin gỽedy stephan vrenhin. Yr hen+
ri hỽnnỽ a|dilygeidyaỽd Robert kỽrteis