Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 280v

Gramadeg y Penceirddiaid

280v

1123

ac henỽ unic kynnuỻedic. Henỽ unic e|hun+
an yỽ yr hỽnn ny bo yndaỽ gynnuỻeitua
herỽyd synnwyr. val y|mae dyn. Henỽ unic
kynnuỻedic yỽ yr hỽnn y bo kynnuỻeitua
yndaỽ herwyd synnwyr. val y|mae ỻu.
pobyl. toryf. a|e kyfryỽ eireu. Deu ryỽ he+
nỽ kynnuỻedic yssyd. henỽ kynnuỻedic
unic. ac henỽ kynnuỻedic ỻuossaỽc. Henỽ
kynnuỻedic unic ual y|mae ỻu. toryf. Henỽ
kynnuỻedic ỻuossaỽc. val y mae ỻuoed. tor+
uoed. Deu ryỽ veryf yssyd. beryf ryd. a be+
ryf erchuynedic. Beryf ryd yỽ yr honn
y|bo digaỽn. o ymadraỽd yndi e|hunan heb
ỽrthrych ỽrth beth yn|y hol. val y mae kerd+
af. eistedaf. Beryf erchuynedic yỽ yr
honn a uo y|ngỽrthrych ỽrth beth araỻ yn
y hol ual y mae gỽelaf. klywaf. Gỽrth+
rych y mae yr ymadraỽd beth a|welir. a
pheth a|glywir. Pump mod beryf yssyd.
Nyt amgen managedic pan uanacher
peth. val y mae mi a|garaf. ac arche+
dic pan archer peth. ual y mae yf diaỽt.
a|damunedic pan damuner peth. val y
mae. Mynnỽn vy mot yn|gyuoethaỽc.
Ac amodedic pan amoter peth. val y
mae. Pan delych attaf. ti a|gaefy beis.
neu o|r gỽney ym gyỻeỻ. ti a|geffy gei+
nyaỽc. Ac anteruynedic pryt na|bo
na|rif na|pherson yndi. val y mae karỽ.
kanu. dysgu. Ac vn mod araỻ yssyd
a|elwir. gỽediedic pan wedier am beth.
val y mae. duỽ trugarhaa ỽrthyf. 
a|r mod hỽnnỽ a|gynhelir ydan arch+
edic. ac ar y modeu hynny. goreu y
bernir pan uont yn ymadrodyon. 
Deu ryỽ genedyl beryf yssyd. gỽ+
neuthuredic a|diodeuedic. gỽneuthu+
redic yỽ yr honn a arwydockao gw+
neuthur ryỽ weithret. val y mae
karaf. dysgaf. Diodefedic yỽ yr.

1124

honn a|arỽydockao. diodef y ryw weithret
val y mae a|m|kerir. a|m disgir. Deu
ryỽ rif yssyd y ueryf. ual y henỽ. Deu
ryỽ ueryf yssyd. odidaỽc ual y mae gỽ+
naf. a|chyfansodedic ual y mae perffeith+
wnaf. Tri amser beryf yssyd. Kyndrycha+
ỽl. a|pherffeith. a|ffutur. Kyndrychaỽl yỽ
yr hỽnn yssyd yn aỽr ual y mae karaf.
Perffeith yỽ yr hỽnn a aeth ymeith. val
y mae kereis. FFutur yỽ yr hỽnn a|del rac
ỻaw. ual y mae kerỽyf. karwyf. Gyt a
hynny y mae amperffeith. yr hỽnn nyt
aeth ymeith kỽbyl. val y mae karỽn.
a mỽy no pherffeith yr hỽnn a|aeth yme+
ith ys ỻawer dyd. val y mae karassỽn.
Teir person beryf yssyd. Y gyntaf a|r eil
a|r dryded. Y gyntaf yỽ yr honn a yma+
drodo amdanei e|hunan. val y mae Mi
yn vn rif unic. a ni yn un rif ỻuossaỽc.
Yr eil yỽ yr honn a|ymadrodo ỽrth araỻ.
val y mae Ti yn vn rif unic. a chwi yn
vn rif ỻuossaỽc. Y dryded yỽ yr honn
a ymadrodo o araỻ. val y mae y ỻaỻ yn
vn rif unic. a|r ỻeiỻ yn vn rif ỻuossaỽc.
Henỽ a|beryf a|dylyant bot y·gyt yn
vn ryỽ rif. ac yn vn ryỽ berson. ac o+
ny bydant ueỻy. kam ymadraỽd vyd.
R ann araỻ ymadraỽd yssyd a|dodir
yn ỻe henỽ. ac a|elwir rac·henỽ. Sef
yỽ rac·henỽ. pob peth o|r a arwydockao.
personolyaeth. neu vedyant. neu ymofyn.
Personolyaeth ual y mae. Mi. ti. y ỻaỻ.
Medyant ual y mae meu. teu. eidaỽ.
Ymouyn val y mae. pỽy. pa beth.
Pedwar rac·henỽ ar|hugeint yssyd. Deu+
dec yn vn rif unic. a|deudec yn vn rif
ỻuossaỽc. Yn vn rif unic y maent. Mi
ti. y ỻaỻ. hwnn. honn. hỽnnỽ. honno.
pỽy. pa beth. Meu. teu. eidaỽ. Yn vn rif
ỻuossaỽc y maent. ni. chwi. y ỻeiỻ. y rei|hynn.