Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 283r

Gramadeg y Penceirddiaid

283r

1133

Clogyrnach a|uyd o|deu benniỻ vyrryon o
wyth siỻaf. pob vn o·honunt yn atteb y gilyd.
A phenniỻ hir o vn siỻaf ar|bymthec. ac
yn|hỽnnỽ y byd tri|phenniỻ byrryon. deu
o|bump siỻaf bop|un. ac yn|atteb y gilyd yn
amryuaelon odleu. a|r|deu benniỻ gyntaf.
a|phenniỻ araỻ byrr. o chwech siỻaf. ac yn|y
dryded siỻaf o·honaỽ yn atteb y|r deu benniỻ
uyrryon diwethaf. a diwedawdyl y penniỻ
hỽnnỽ. yn atteb y|r deu benniỻ gyntaf. Ac
ỽrth y rei hynny y kynnhelir yr aỽdyl oỻ.
val y mae yr aỽdyl honn ~  
Y bareu arueu ar·uoloch. y bebyỻ y byỻ
y baỻ|coh*. amyl yỽch veird y vud. emrych
ỻys nyỽch|ỻud. emys rud. ruthyr gỽyduoch.
A|r mod hỽnnỽ a|elwir. duỻ kyndelỽ. 
Tri messur ereiỻ a uedylyaỽd einaỽn of+
feiryat. nyt amgen. hir a|thodeit. kyrch a
chwta. a thaỽdgyrch gadwynaỽc. Hir a|tho+
deit a|uyd o bedwar penniỻ byrryon. o dec
siỻaf bop|un ohonunt. a|phenniỻ hir o ugein
siỻaf. val y|mae honn. Gỽynuyt gỽyr y byt
oed uot agharat. gỽenvun yn gyuun a|e
gỽiw·uaỽr garyat. gwann ỻun a|m ỻud.
hun. hoendỽc barablat. gỽynỻiw eiry divriỽ
divrist ymdeithyat. gỽenn dan eur wiỽlenn.
ledyf edrychyat. gỽyl yỽ pann|wyl. yn|y hỽyl
heul gymeryat. Kyrch a chỽtta a|uyd. o
chwe|geir byrryon. o|seith siỻaf pob un o·ho+
nunt. a phenniỻ hir o bedeir siỻaf ar|dec.
a|geir kyrch yndaỽ. val y mae honn. 
ỻithraỽd ys rannaỽd is rat. ỻathyrgof y+
nof annyat. ỻoer gymry gymreist dyat.
ỻỽyr y gỽnaeth mygyr aruaeth mat. ỻeas
gỽas gỽys na|s|dywat. ỻjaỽs geir|hynaỽs
garyat. ỻedyfgein riein ỻun meinwar. ỻiỽ
ỻewychgar agharat. ~  
Taỽdgyrch gadwynaỽc a|uyd. o gypleu hiry+
on oỻ. o bedeir siỻaf ar|huggeint yn|y kỽpyl
ac yn|y cỽpỽl hỽnnỽ y byd pedwar penniỻ

1134

hiryon. o vn siỻaf ar bymthec pob un oho+
nunt. Ac ympob penniỻ hir y byd tri
phenniỻ byrryon. deu o bedeir siỻaf pob
un ohonunt. a phenniỻ araỻ o|wyth siỻaf
a|r deu benniỻ vyrryon gyntaf o|r pen+
niỻ hir kyntaf pob vn onadunt yn
atteb y bob un o|r deu benniỻ vyryon
gyntaf o|r|deil penniỻ hir. Nyt amgen
y kyntaf. y|r kyntaf. a|r eil y|r eil. a|r bedw+
ared siỻaf o|r penniỻ byrr wythsiỻafaỽc
diwethaf yn atteb y|r eil penniỻ byrr.
A|r pedwar penniỻ byrryon kyntaf o|r
deu benniỻ hiryon diwethaf yn atteb pob
vn y gilyd. a|diwedaỽdyl pob vn o|r pedwar
penniỻ hiryon. yn atteb y gilyd. ac nyt
reit atteb o vỽy no|r kỽpyl pedwarpenniỻa+
ỽc o·ny mynnir. eithyr reit yỽ eu bot yn
gyngogyon. o diwed y kỽpyl hỽnnỽ dechreu
y ỻaỻ. a diwed yr hoỻ awdyl yn atteb y|r
geir kyntaf. o|r dechreu. A|r mod hỽnnỽ
a|gaffat ỽrth vod ỻadin. val y|mae yr aỽdyl honn.
amdy˄gant y ueird. vyrdeu dramwy. drama  ̷+
wr ofwy. ofec hael nud. hoewon a heird. gan
hard uackwy. vydant wy|rwy. o|e ra a|e rud.
arueu pybyr. eruei dymyr. aruaỽc vrehyr.
a|r gỽyr. gỽaeỽrud aryal milwyr. eireu
myuyr. eryr ryswyr. rys ab gruffud.
H yt hynn y dywespwyt am|y dwy|ge+
ing gyntaf o brydydyaeth. Nyt am+
gen. am eglynyon ac odleu. Dywetter
beỻach am|y dryded geing. nyt amgen.
Am y|kywydeu a|e messureu. a|e hamkaneu.
Tri ryỽ gywyd yssyd. kywyd deu·eir. ac
awdyl gywyd. a|chywyd ỻosgyrnaỽc. 
Deu ryỽ gywyd deu·eir yssyd. kywyd deu+
eir hiryon. a|chywyd deueir vyrryon.
Kywyd deu·eir hiryon a uessurir o|seith siỻ+
af pob un o|r deu·eir. val y|mae hỽnn. Breich+
ffyryf archgrỽn. byrr y vleỽ. ỻyfyn ỻygatrỽth
[ pedreindew.