Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 30v

Brut y Brenhinoedd

30v

119

byd aerua o|r alltudyon. yna y ret yr a+
uonyd o waet. Yna y ỻaỽenhaant my+
nyded ỻydaỽ. neu eryri. ac o|r teyrnỽia+
len y coronheir y brytanyeit. Yna y ỻe+
nỽir kymry o|leỽenyd a|chedernit kym+
mry a irhaa. O enỽ brutus yd enỽ+
ir yr ynys. ac enỽ yr aỻtudyon a
baỻa. O gynan y kerda y baed ym+
ladgar yr hỽn a|dyỽyỻa blaened y
daned y·n ỻỽyneu ffreinc. Ef yn|di+
heu a|drycha y rei kadarnaf. ac a|dyry
amdiffin y|r rei gỽan. hỽnnỽ a|ofynha+
ant yr avia. a|r affrica. kanys ruthur
y redec ef a ystyn hyt yn eithafoed
yr yspaen. y hỽnnỽ y dynessaa bỽch
y serchaỽl gasteỻ a baryf aryant idaỽ
a chyrn eur. yr hỽnn a|chỽyth o|e fro+
eneu y veint ỽybren yny tyỽyỻo ỽy+
neb yr hoỻ ynys. hedỽch yn|y amser
ef a|vyd. ac o ffrỽythlonder y dyỽar+
chen yd|amlhaant yr ydeu. y gỽraged
o|e hymdeithpryt a vydant a natred. a
phob kam udunt a|lenỽir o syberỽ+
yt. yna yd|atneỽydir ỻuesteu godineb.
ac ny orfỽyssant saetheu k·ebydya+
eth o|vratheu. ffynnaỽn eilweith a|len+
wir o waet. a|deu urenhin a|ỽnant or+
nest am y|ỻeỽes o ryt y vagyl. Pob gỽe+
ryt a gynheicca. a dynolyaeth a|beit
a godineb. pob peth o|hynn teir oes a|e
gỽyl. yny|datgudyer y|brenhined cladedic
yg|kaer lundein. Eilỽeith yd|ymchoel
neỽyn a marỽolyaeth y bobyl. ac o|di+
ffeithỽch y keyryd y doluryant y kiỽtaỽ+
twyr. Odyna y daỽ baed y gyfneỽit yr
hỽn a gynuỻ y gỽa·scaredigyon genuei+
noed ar eu|koỻedigyon. Porueyd y vron
ef a|vyd bỽyt y|r rei eissywedic. a|e daua+
ỽt ef a|hedycha y sychedigyon. O|e ene+
u ef y kerdant avonoed y rei a|ỽerynant
gỽywon wevussoed y dynyon. Odyna
ar tỽr ỻundein y creir pren a|their ke  ̷+
ig arnaỽ. Yr hỽnn a dyỽyỻa ỽyneb yr
hoỻ ynys o|let y deil. yn erbyn hwnnỽ
y kyfyt gỽynt y dỽy·rein. ac o|enỽir ỽhy+
that ef a|gribdeila y dryded geig. y dỽy

120

a drickyo a achubant le y diỽreidedic. yny
dielỽeo y neiỻ y ỻaỻ o amylder y deil.
Odyna y kymer yr vn ỻe y dỽy. ac a*
adar y teyrnassoed ereiỻ a gyneil. O|e
wladolyon adar y byd ar·gyỽedus. ka+
nys o ofyn y wasgaỽt y koỻant eu
plant. Y hỽnnỽ y nessaa assen enỽired.
buan y gỽeith eur. ỻesc yn erbyn crib+
deil y bleideu. Yn diỽed hỽnnỽ y ỻosgant
y deri drỽy y ỻỽyneu. ac yg|keigeu y
ỻỽyf y gỽeskerir y maes. Mor hafren
drỽy seith aber y ret. ac avon ỽysc drỽy
seith mis y kymerỽa. Pysgaỽt honno
a vydant varỽ o wres. ac o·nadunt y
creir natred. yna yd|oera enein badỽn.
a|e dyfred iachỽyaỽl a|uagant ageu ỻun+
dein. a gỽyn ageu ugein mil. ac auon
temys a symut yn ỽaet. y kyflogyon a|e+
lỽir ar y|noathoryeu*. ac eu ỻeuein a
glyỽir y|mynyded mynyỽ. ~ ~ ~   ~ ~ ~
T eir fynnaỽn a gyfyt o gaer ỽynt
ffrydyeu y rei hynny a hoỻtant
y dayar yn|deir ran. Y neb a yfo
o vn o·nadunt. o hir uuched yr aruera
ac ny ỽrthryma heint arnaỽ. a yfo o|r eil
o anniffygedic newyn y abaỻa. ac yn|y
ỽyneb yn|wastat y byd aruthred agryc+
liỽ yn eisted. a yfo o|r dryded. o deissyfyt
ageu yd|abaỻa. ac ny thric y gorf y med.
Y|rei a|uynhont gochel y ueint tymes+
tyl honno a|lafuryant o|e|dirgeleu o am+
ryuaelon gudedigaetheu. ỽrth hynny beth
bynnac a dotter ar·nadunt. ffuryf corff
araỻ a gymer. kanys dayar yn vein. me+
in yn bren. pren yn|ỻudỽ. ỻudỽ yn dỽ+
fyr. o byrir y arnat a ymchoel yn
blỽm. Yn|hynny y|drycheuir morỽyn
o|r ỻỽyn ỻỽyt y rodi medeginyaeth
o hynny. Gỽedy profo honno bop keluy+
dyt. o|e hanadyl e|hun y sycha y ffyn+
honneu o|r gywedaỽdyr. Odyna y+
nyd ynnachaỽ hitheu. o iachỽyaỽdyl
uedyclyn. y kymer yn|y deheu ỻỽyn
kel·ydon. ac yn|y hasseu kedernit mu+
roed ỻundein. Py le bynnac y ker+
do hitheu. kammeu brỽnstanaỽl a|ỽna.
y|rei a|ỽnant