Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 40v

Brut y Brenhinoedd

40v

159

1
yr ormes a|dathoed gan y paganyeit
2
ar ynys prydein. kanys nei uab y chỽaer
3
oed howel y arthur. a gỽedy clybot o
4
howel y ryfel a|r aflonydỽch a|oed ar
5
y ewythyr. erchi parattoi ỻyges a|oruc.
6
A chynuỻaỽ pymtheg|mil o uarchogy+
7
on aruaỽc. ac ar y|gỽynt kyntaf a ga+
8
fas yn|y ol. y deuth y borth hamỽnt y|r
9
tir y ynys prydein. Ac arthur a|e|har+
10
uoỻes ynteu. o|r enryded y gỽedei aruoỻ
11
gỽr kyfurd a hỽnnỽ. ac yn vynych ym+
12
garu bop eilwers. ac odyna gỽedy ỻith+
13
raỽ ychydic o dieuoed. ỽynt a|gyrchas+
14
sant parth a|chaer lỽytcoet. yr hon lin+
15
col yr aỽr·honn. ac yssyd ossodedic yn|y
16
wlat a|elỽir lindysei ar benn mynyd
17
rỽg dỽy auon. ac ỽrth y gaer honno yd
18
oed y paganyeit yn|eisted. a gỽedy eu dy+
19
uot yno y·gyt ac eu|hoỻ niferoed. ym+
20
lad a|orugant a|r saeson. ac a·glywedic
21
aerua a|ỽnaethant ohonunt. Kanys
22
chwe|mil o·nadunt a dygỽydassant yn
23
yr un dyd hỽnnỽ. Rei oc eu ỻad. ereiỻ
24
oc eu bodi a|goỻassant eu heneideu. ac
25
ỽrth hynny rei ereiỻ yn gyflaỽn o ofyn
26
adaỽ y dinas a|orugant. a chymryt eu
27
ffo yn ỻe diogelỽch udunt. Ac ny orffoỽy+
28
sỽys arthur oc eu hymlit hyt yn ỻỽyn
29
kelydon. ac yno ymgynuỻ o bop ỻe a|o+
30
rugant oc eu fo. a|medylyaỽ gỽrthỽyne+
31
bu y arthur. ac odyna gỽedy dechreu ym+
32
lad. aerua a|ỽnaethant o|r brytanyeit gan
33
eu hamdiffyn e hunein yn wraỽl. kanys
34
o wascaỽt y gỽyd yn|eu|kanhorthỽy yd|oe+
35
dynt yn aruer o daflu ergytyeu. ac y
36
gochelynt ỽynteu ergytyeu y brytanye+
37
it. a phan welas arthur hynny yd|erchis
38
ynteu trychu y coet o|r parth hỽnnỽ y|r
39
ỻỽyn. a chymryt y kyffyon hynny a|r
40
traỽsprenneu ac eu gossot yn eu kylch.
41
ac eu gỽarchae yno megys na cheffynt
42
vynet odyno. yny ymrodynt idaỽ neu
43
yny vydynt veirỽ o newyn. a|gỽedy
44
daruot gỽneuthur y kae y dodes arthur
45
y varchogyon yn vydinoed ygkylch y
46
ỻỽyn. Ac yno y buant ueỻy tri·dieu

160

1
a their·nos. A|phan welas y saeson nat
2
oed dim bỽyt gantunt. rac eu marỽ oỻ
3
o newyn ỽynt a odologyssant y arthur y
4
geỻỽg yn ryd y eu ỻogeu y uynet y
5
eu gỽlat. ac adaỽ idaỽ ynteu eu heur
6
ac eu haryant ac eu hoỻ sỽỻt. a theyrn+
7
get idaỽ bop blỽydyn o germani. a|cha+
8
darnhau hynny gan rodi gỽystlon. ac
9
arthur a|gauas yn|y gyghor kymryt hyn+
10
ny y gantunt. ac eu geỻỽg y eu ỻogeu.
11
ac ual yd|oedynt yn rỽygaỽ moroed yn
12
mynet tu a|e gỽlat y bu ediuar gan+
13
tunt gỽneuthur yr amot hỽnnỽ ac ar+
14
thur. a throssi eu hỽyleu drachefyn parth
15
ac ynys prydein a|dyuot y draeth totneis
16
y|r tir. a dechreu anreithaỽ y gỽladoed
17
hyt yn hafren a ỻad y tir·diwoỻodron
18
a|orugant. ac odyna y kymerassant eu
19
hynt hyt yg|kaer vadon. ac eisted ỽrth
20
y gaer. ac ymlad a hi. a gỽedy menegi
21
hynny y arthur. Ryfedu a|oruc meint
22
eu tỽyỻ ac eu hyskymundaỽt. ac yn dian+
23
not crogi eu gỽystlon. ac ymadaỽ a|oruc
24
a|r yscoteit ac a|r ffichteit yd|oed yn|y kyw+
25
arsagu. a bryssyaỽ a|oruc y distryỽ y sae+
26
son. Goualus oed am adaỽ howel ap e+
27
myr ỻydaỽ yn glaf yg|kaer alclut o ỽrth+
28
rỽm heint. ac o|r|diỽed gỽedy dyuot hyt y
29
ỻe y gỽelei y saeson. y dywaỽt ef ual hyn.
30
Kany bo teilỽg gan yr ysgymunedigyon
31
saeson cadỽ ffyd ỽrthyf i. miui a|gadỽaf
32
ffyd ỽrth duỽ. ac y·gyt a|hynny o|e nerth
33
ynteu a dialaf hediỽ waet vyg kiỽtaỽt+
34
wyr arnadunt. Gỽisgỽch aỽch arueu
35
wyr gỽisgỽch ac   n ỽraỽl kyrchỽn y brat+
36
wyr hynn. heb petruster gan ganhorthỽy
37
crist ni a|orfydỽn. ~ ~ ~ ~ ~   ~ ~ ~
38
A  gỽedy dywedut o arthur hynny.
39
Dyfric archescob kaer ỻion ar ỽ+
40
ysc a|safaỽd ar ben bryn goruchel
41
a dywedut ual hynn a|oruc. Ha wyr·da heb
42
ef y rei yssyd ar·derchaỽc o gristonogaỽl
43
ffyd o·honaỽch kyuodỽch. koffeỽch waet
44
aỽch kiỽtawtỽyr yr hỽnn yssyd eỻygedic
45
drỽy urat y paganyeit racco. kanys tra+
46
gyỽydaỽl waratwyd yỽ yỽch o·nyt ym+