Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 77r

Brut y Tywysogion

77r

305

hyt yn Jwerdon. Ẏ ulỽydyn rac ỽyneb y
goreskynnaỽd dauyd uab owein hoỻ ỽyned
gỽedy gỽrthlad o·honaỽ y hoỻ vrodyr a|e
hoỻ ewythred. Ẏ|ulỽydyn honno y delis y
delis dauyd uab owein vaelgỽn y vraỽt
ac y karcharaỽd. Ẏn|y vlỽydyn honno y
bu uarỽ kynan uab owein gỽyned. Ẏn|y
ulỽydyn gỽedy hynny y delis howel ab Jo+
rwoerth o gaer ỻion heb ỽybot o|e dat
oỽein penn carỽn y ewythyr. a gỽedy tyn+
nu y lygeit o|e benn y peris y yspadu rac
meithryn etifed o·honaỽ a wledychei gaer
ỻion. ac y gyrrassant ymeith o·dyno Jorw+
oerth a howel y vab. Ẏn|y ulỽydyn honno
y hedychaỽd henri vrenhin hynaf a henri
ieuaf. Gỽedy diruaỽr distryỽedigaeth nor+
mandi a|e chyfnessafyeit wledyd. ac yna y
delis dauyd uab ˄owein drỽy dỽyỻ Rodri uab ow+
ein y uraỽt un·uam un·dat ac ef. ac y car+
charaỽd myỽn gefynneu. am geissaỽ kyf+
ran o dref y dat gantaỽ. ac yna y priodes
y dauyd hỽnnỽ dam em chwaer y vrenhin
ỻoeger. drỽy debygu gaỻel o·honaỽ kael
y gyuoeth yn ỻonyd hedychaỽl o|r achaỽs
hỽnnỽ. ac yna y|diegis Rodri o garchar
dauyd y vraỽt. A chyn diwed y ulỽydyn
ẏ|gỽrthladaỽd ef dauyd o von ac o|ỽyned.
yny doeth drỽy avon gonỽy. ac yna yd|ym+
barattoes yr arglỽyd rys ab gruffud ỽrth
uynet y lys y brenhin hyt yg|kaer loyỽ.
ac y|duc y·gyt ac ef drỽy gygor y brenhin
hoỻ dywyssogyon y deheu a uuessynt   
yg|gỽrthỽyneb y|r brenhin. Nyt amgen
Kadỽaỻaỽn uab madaỽc o vaelenyd y
gefynderỽ. ac Einaỽn clut o eluael y
daỽ gan y uerch. ac Einaỽn uab rys o
werthrynyon y daỽ y ỻaỻ. a Morgan ab
cradaỽc ab Jestyn o wlat vorgan. o wladus
y chỽaer. a Jorwoerth uab oỽein o gaer
ỻion. a Seissyỻ uab dyfynwal o went
uch coet. Ẏ|gỽr a|oed yna yn   
briaỽt a|gỽladus chỽ +  
aer yr arglỽyd   rys. Hynny
oỻ o dy  wyssogyon a ymchoelas+
  sant y|ỽ gỽladoed yn hedycha+
  ỽl gyt a|r arglỽyd rys y gỽr a|oed

306

garedickaf gyfeiỻt gan y brenhin yn
yr amser hỽnnỽ. drỽy ymchoelut kaer ỻion
drachefyn y Jorwoerth ab owein. Ẏn|y ỻe
wedy hynny y ỻas seissyỻ uab dyffynwal
drỽy dỽyỻ arglỽyd brecheinaỽc a chyt ac
ef ruffud y uab a ỻawer o bennaduryeit
gỽent. ac yna y kyrchaỽd y ffreinc lys
Seissyỻ uab dyfynwal. a gỽedy dala gỽla+
dus y wreic y ỻadyssant gadỽaladyr y
uab. a|r dyd hỽnnỽ y bu y druanaf aerua
ar wyrda gỽent. a gỽedy y|gyhoedicka
danỻyỽychedic dỽyỻ honno ny beidaỽd
neb o|r kymry ymdiret y|r ffreinc. ac yna
y bu uarỽ Cadeỻ uab gruffud. drỽy orth+
rỽm glefyt. ac y cladỽyt yn ystrat fflur
wedy kymryt abit y|crefyd ymdanaỽ. ac
yna y ỻas rickert abat cleryuaỽt my+
ỽn manachlaỽc yn ymyl remys y gan neb
vn anfydlaỽn uynach o vrath kyỻeỻ. Ẏ ulỽy+
dyn rac ỽyneb y bu uarỽ kynan abat y ty
gỽynn. a dauyd escob mynyỽ. ac yn|y ol
y denessaaỽd pyrs yn|escob. ac yna y kyn+
halyaỽd yr arglỽyd rys wled arbennic yg
casteỻ aber teiui. ac y gossodes deu ryỽ
amrysson. Vn rỽg y beird a|r prydydyon
a|r ỻaỻ rỽg telynoryon a chrythoryon a
phibydyon. ac amryuaelon gerd arwest
a dỽy gadeir a ossodes y vudugolyon yr
amryssoneu. a|r rei hynny a|gyfoethoges ef
  o diruaỽryon rodyon. ac yna y ca+
  uas gỽas Jeuanc o|e lys ef e hunan y
uudugolyaeth o gerd arwest. a|gỽyr gỽy+
ned a|gauas y uudugolyaeth o gerd daua+
ỽt. a phaỽb o|r kerdoryon ereiỻ a gaỽssant
y|gan yr arglỽyd rys. kymeint ac a archys+
sant hyt na ỽrthladỽyt neb. a|r wled honno
a gyhoedet vlỽydyn kynn y gỽneuthur. ar
hyt kymry a|ỻoegyr a|phrydein ac Jỽerdon
a   ỻaỽer o wladoed ereiỻ. Ẏn|y
  vlỽydyn honno yn|y graỽys
yd ymgynuỻaỽd kyghor hyt yn ỻundein
ỽrth gadarnhau kyfreitheu yr eglỽysseu
yno geir bronn kardinal o rufein a da  ̷+
thoed yno ỽrth y neges honno. a gỽedy
meithryn kynnỽryf y·rỽg archescob keint.
ac archescob Jorc y teruysgỽyt y kyghor