Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 89v

Brut y Tywysogion, Gildas Hen Broffwyd

89v

375

yn ỻundein yd ymchoelaỽd y gymry. Ac
ygkylch gỽyl andras y geỻygỽyt ow+
ein goch ac owein ab gruffud ab gỽen+
ỽynỽyn o garchar ỻywelyn. drỽy orch+
chymyn y brenhin. ac yna y kauas ow  ̷+
ein goch y gan lẏwlẏn y vraỽt o|e gỽbỽl
uod gantref ỻyẏn. Ẏ ulỽydyn rac ỽy+
neb gỽyl etwart urenhin. y rodes etw+
art vrenhin ac etmỽnt y uraỽt elianor
y kefnitherỽ merch simỽnt mỽnford y
lywelyn ar|drỽs yr eglỽys vaỽr yg|ka+
er ỽyragon. ac yno y priodes. a|r nos
honno y gỽnaetbỽyt y neithaỽr. a th+
rannoeth yd ymchoelaỽd ỻywelyn ac ei+
lanor yn ỻaỽen y gymry. Ẏ vlỽydyn rac
ỽyneb y peris etwart vrenhin ffuruaỽ
mỽnei newyd. a gỽneuthur y dimeiot
a|r ffyrỻigot yn|grynyon. ac ueỻy y
cỽplaỽyt prophỽytolyaeth vyrdin. pan
dywaỽt ffuryf y gyfnewit a|hoỻtir. a|r
hanner a vyd crỽn. ~ ~   ~ ~ ~   ~ ~ ~  
P Etwar ugeint mlyned a|deucant
a|mil oed oet crist pann|uu uarỽ
Rickert o|gaer riỽ escob mynyỽ duỽ ka+
lan ebriỻ. ac yn|y|le ynteu yd|urdỽyt
thomas beg yn escob. Y ulỽydyn honno
y bu uarỽ phylip goch y trydyd abat
ar|dec o ystrat fflur. a gỽedy ef y bu abat
Einaỽn seis. ac yn|oes hỽnnỽ y ỻosges
y vanachlaỽc. Gỽedy hynny nos ỽyl
veir y kanhỽyỻeu. y cant escob mynyỽ
efferen yn|ystrat flur. A honno vu yr
efferen gyntaf a ganaỽd yn|yr escobaỽt.
a|duỽ·gỽyl dewi rac ỽyneb yd eistedaỽd
yn|y gadeir yn eglỽys vynyỽ. Ẏ vlỽydyn
rac ỽyneb y goresgynnaỽd dauyd ab gru+
fud gasteỻ penhardlech ỽyl seint benet
abat. ac y ỻadaỽd y kasteỻwyr oỻ eith+
yr rosser elifort arglỽyd y casteỻ. a phaen
gameis. Ẏ rei hynny a|delis ac a|garcha+
raỽd. Ẏ vlỽydyn rac·ỽyneb gỽyl ueir y
gehyded y goresgynnaỽd Gruffud ab
Maredud. a rys ab maelgỽn dref aber
ystỽyth a|r|casteỻ. ac y ỻosgassant y dref
a|r casteỻ. ac y|distrywassant y gaer
a|oed yg|kylclch* y casteỻ a|r dref drỽy ar+

376

bet y heneideu y|r castellwyr. O acha+
ỽs dydyeu y|diodeiueint a|oedynt yn
agos. A|r dyd hỽnnỽ y goresgynnaỽd
Rys ab Maelgỽn gantref penwedic
a gruffud ab Maredud gymỽt me+
venyd. ~ ~ ~ ~ ~  
Benedicamus domino. Deo gra+
ciaS  
G *ẏldas hen broffwyt y brytanyeit a
dyweit yn hen ystoryaeu y brytany+
eit. panyỽ pedwar|peth a|wnaeth y|r bry+
tanyeit coỻi eu hanryded a|r|ynys vaỽr
ffrỽythlaỽn a|elwir ynys prydein. Y
peth kyntaf oed syberwyt. a|ryuic y
gỽyr maỽr kedyrn. a|r|pennaetheu.
kanys paỽb onadunt a vynnei bot yn
arglỽyd. ac yn vrenhin e|hun heb pen+
naeth nac arglỽyd na ỻywyaỽdyr. Ac
achaỽs nat oes. na dayar na phobyl
a|aỻo parhau yn|y ỻe yd ymwnel paỽb
yn arglỽyd ac yn pennaeth heb ar+
glỽydiaeth na phennaduryaeth. Duỽ
yssyd hoỻgyfoethawc a|phennaeth a
brenhin. ac arglỽyd nef a|dayar a|duc
racdunt eu harglỽydiaeth ac eu|hanry+
ded. Yr eilpeth o|r ỻesced a|diogi. a
gỽaỻ y prelatyeit yr eglỽys gatholic.
escyb. a phersonyeit. a|bikarieit. ac ef+
feireit. Achaỽs gỽedy rodi o duỽ udunt
lywodraeth yr eneideu. neu|pregetheu
ac eu|kyghori. a|dyscu kadarn a gỽan
herwyd y haedei baỽp. ac y|gỽelit bot
yn|reit. Ofyn|dynyon a|uu arnunt
yn vỽy noc ofyn|duỽ. Ac ueỻy y|gadas+
sant y gỽyr maỽr yn|eu|pechodeu rac
ofyn coỻi eu ca pressenaỽl. ỽrth hynny
y|duc duỽ racdunt ỽynteu eu|da ac  ̷
eu hanryded. Y trydyd oed chỽant ac
enwired yr aelofyeit a|r sỽydogyon.
achaỽs pan|dylyei y kyfryỽ hynny
yr|duỽ caru kywirdeb a|chyfyaỽnder.
Ac y ffydlondeb a|dylyynt y eu|harglỽy+
di pressennaỽl. barnu ar baỽb yn gyf+
fredin herwyd kyfyaỽnder a chywir+
deb. nyt ueỻy y gỽnaethont hỽy. na+

 

The text Gildas Hen Broffwyd starts on Column 376 line 10.