Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 98r

Ystoria Carolo Magno: Chronicl Turpin, Ystoria Carolo Magno: Rhamant Otfel

98r

408

uarch yn aruaỽc o warthaf y benn. Hyt
y dayar ar vn dyrnaỽt a chledyf. Pedeir
petol ar vn weith a|esdynnei yn|haỽd y+
rỽg y dỽylaỽ. Marchaỽc aruaỽc yn se+
uyỻ ar y laỽ a|dyrchauei   yn|ysga+
elus yn gyuuch a|e ỽyneb.  Haylaf
oed am rodyon. Kyuyaỽnaf oed yn|y kyf+
reitheu. Geirwir oed yn|y ymadrodyon
  Yn|y pedeir
  gỽyl penna+
duryaf yn|y vlỽydyn y dalei lys yn|yr|ys+
paen. ac y gỽisgei goron y deyrnas am y
benn. a|theyrnwialen yn|y laỽ. Nyt amgen
duỽ nadolic. a|duỽ pasc. a|duỽ sulgỽyn. a
duỽ gỽyl Jago ebostol. Rac bronn y gadeir
yn wastat o deuaỽt amheraỽdyr y dygit
cledyf noeth. Ygkylch y wely beunoeth. yn
wastat y bydei chweugeinwyr yn aruaỽc
yn|wastat yn|y warchadỽ. A deugeint o+
nadunt a|warchatwei y rann gyntaf o|r
nos. Nyt amgen ˄dec od|uch y benn. a|dec od is
y draet. a|dec ar y tu deheu. a|dec ar y tu ass+
eu. ac yn|ỻaỽ pob un onadunt cledyf no+
eth. Ac yn|y ỻaỽ asseu y bop un o·nadunt
tapyr cỽyr yn llosgi. Ac ual hynny deuge+
int marchaỽc ereiỻ aruaỽc yn|yr eil tra+
yan o|r nos. ac ual hynny deugeint mar+
chaỽc ereiỻ aruaỽc yn|y trydyd trayan
o|r nos hyt y dyd yn|y gadỽ. A|r rei ereiỻ yn
kysgu. ac ossit a|digrifhao gỽrandaỽ y
uaỽr weithretoed ef y am hynny beich
maỽr gorthrỽm yỽ ynni eu datkanu
hỽy. mal y|datkan galafrus yn odidaỽc
a pha delỽ odyna y ỻadaỽd Chyarlymaen
o garyat y galafras hỽnnỽ y elyn ef nyt
amgen brauant vaỽr syberỽ brenhin y
sarascinyeit. A pha|delỽ gỽedy hynny y go+
resgynnaỽd amryuael deyrnassoed a che  ̷+
yryd a chestyỻ a|dinassoed ac y darestyg+
ỽys yn enỽ y drindaỽt yn|gristonogyon.
a|pha delỽ y gossodes ỻawer o eglỽysseu a  ̷
manachlogoed ar hyt y|byt a pha delỽ y
ỻunyaethaỽd ỻaỽer o|gorfforoed ac eskyrn
seint ar hyt y byt ac y|ỻehaaỽd yn enỽ ac
yn aryant. a|pha|delỽ y|kauas amherotra+
eth ruuein. A|pha|ffuruf y kerdỽys y gaer+

409

usalem. A pha|furuf y duc gantaỽ odyno
croc yr arglỽyd o|r hon y berthoges ef
ỻawer o eglỽysseu. ny aỻaf vi na|e ys+
griuennu na|e datkanu. Mỽy hagen y dif+
fic y|ỻaỽ a|r|pin no|e weithretoed maỽr+
vrydic ef. mal yd|ymchoeles ef hagen
o|r urỽydyr yn rỽncyual y freinc. ac ual
y bu y vrỽydyr yg|glynn mieri. Ac ual
y|gỽnaeth diwed y uarchogyon yn yr yspa  ̷+
en. Ac ual y seuis yr heul yn vn dyd oet
tri diwarnaỽt y dial y gristonogyon
ar y|sarassinyeit. ac ual y|gwnaeth arỽ+
ylant y|gwyrda ac y cladỽys. Ac ual y bu
y cỽnsli yn seint denis pan doethant dra+
chefyn. Ac val yd adeilỽys y|lys e|hun ac
eglỽys y|r arglỽydes ueir. yn|y graỽndy+
uyr. a|pha|furyf y bu diwed chyarlymaen
yn|y ỻe hỽnnỽ. ni a|e dywedỽn yn|diwed
y ỻyuyr hỽnn ar uyrder. A|r ỻyuyr hỽnn
a ymchoeles Madaỽc ap selyf o|ladin
yg|kymraec o adolỽyn a|deissyf grufud
vab Maredud ab owein. ab grufud ab rys
P *ỽy bynnac a uynno gỽybot neu
warandaỽ chwedyl grymus o was+
datrwyd y vryt. Ym·osteget. A nin+
heu a|draethỽn idaỽ ef o vlodeu y chỽe+
dleu. Nyt amgen y ỽrth y grymussaf
Chyarlys uab peppin hen vrenhin freinc.
yr amheraỽdyr bonhedickaf a|chyuoeth+
ockaf ac arderchoccaf goresgynnỽr gỽ+
ladoed anfydlonyon a|gelynyon crist
a vu eiryoet yn|rufein. a|r|deudec|gogy  ̷+
furd o ffreinc y|rei a|ymgarỽys yn gym+
meint ac nat ymwahanyssant eiryo  ̷+
et yny las pan wnaeth gỽenwlyd eu brat
y anfydlaỽn|genedyl paganyeit yn|yr
vn dyd ef a|las onadunt seith cant ac
vgein mil am yr hynn y kymerth Chy+
arlys yndaỽ diruaỽr dolur a|thristyt y+
ny|doeth y agheu ynteu. Ẏ chỽedyl hỽn
gỽeỻ yỽ ac odidogach kanny cheir gan
ueird na chroessanyeit. y|rei a|beidỽys
oỻ ac ef am na ỽybuant dim y wrthaỽ
namyn canu y ỽrth danger alandri y
neb y gỽybuant y ỽrthunt. ac o|r hynn
a|eỻynt e|hunein y|dychymygu. Ny wy+

 

The text Ystoria Carolo Magno: Rhamant Otfel starts on Column 409 line 23.