Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 102r

Ystoria Carolo Magno: Rhamant Otfel

102r

424

a diaruu y marchogyon yn gyflym a|wnae+
thant yna. a Rolant a|esgynnỽys ar amỽs
buan drythyỻ. ac Otuel ar vul vchel
rygyghaỽc. a|pharth a|r|dinas y deuthant
ỽrth vedydyaỽ Otuel. Ac eglỽys veir
ym|paris a|gyrchassant. A|thurpin arches+
cop remys a|ỽisgỽys yr ystol ac a|gymerth
saỻỽyr. ac a|dyỽaỽt y letanie. ac odyna a
deuth uch benn y fynnaỽn. ac a|e bendigỽ+
ys. maỽr hagen oed y|niueroed o Jeirỻ
a|barỽneit a marchogyon. a|r ymsang
gantunt yn edrych ar vedydyaỽ Otuel.
Chyarlys a|e delys ỽrth vedyd. ac Otys
Jarỻ. a Girard Jarỻ nordmandi. Ac ny
symudassant hỽy y enỽ ef namyn y alỽ
Otuel ual kynt. Ac odyna gỽedy ym+
ỽrthot o·honaỽ a|e agret. a|daruot y ve+
dydyaỽ. y deuth Belisent yn degach no
blodeu y ros. A daỽns varyfdec a|e har+
ỽedaỽd parth ac at Chyarlys. a|r brenhin
a|e kymerth geruyd y ỻaỽes. ac a|dywa+
ỽt ỽrthi. Merch heb ef tec Jaỽn ỽyt a da
yỽ dy liỽ. a|phỽy bynnac a|th gaffei vn nos
yn|y vedyant. ac ỽrth y|gyghor. ny dy+
lyei uot yn ỻyfỽr vyth o hynny aỻan.
Namyn yn uolyannus o leỽder a digoni
yn da. ac veỻy y byd y neb a|th geiff dith+
ev. o|ryd duỽ hoedel idaỽ. a|r neb y mae
kynuigenn ỻaỽer o ffreinc ỽrthaỽ. ac
ỽrth Otuel y|dywaỽt vy mab bedyd heb
ef. Yr aỽr honn y kyfleỽneist y dedyf Ja+
ỽn. Kanys ymỽrthodeist a Mahumet a
chymryt bedyd ohonat. ac yn|ỻe hyn+
ny mi a|rodaf yt Belisent vy merch yn
orderch. a|gỽlat verel y·gyt a|hi. ac Juo+
ri. a|r haste. a plansence. a|melan. a|pha+
nie. a lỽmbardie. Sef a|ỽnaeth Otuel
yna gostỽg ar|benn y lin. a chan v·uuỻ+
taỽt maỽr a|diolỽch. rodi cussan y dro+
et y brenhin. a|dywedut ỽrthaỽ ual hynn.
Arglỽyd heb ef ỻyna beth ny|s gỽrtho+
daf i os da gan y uorỽyn da yỽ gennyf
ynneu. Ac yna y|dyỽaỽt Belisent da
yỽ gennyf. i. heb hi. a beỻach mi a|geue+
is vy Jechyt. ac ny|dyly dyuot ediuar+
ỽch ym vyth am vy|ghyfaỻe. ac ny|byd

425

tỽyll garyat gennyf ynneu y|th|gy·veir
di yn|dragyỽydaỽl heb·yr Otuel. a cha+
nys bydy orderch ditheu ymi. o|th gary+
at ti minneu a haedaf glot ac enỽ. A ỻaỽ+
er pagan gyr bronn dinas Atalie a|vyd
marỽ gan vyg|kledyf gloyỽ. Kanys
keueis vedyd. ac y titheu amheraỽdyr
dylyedaỽc y gorchymynnaf vyg|gord+
erch yny delhom y ueyssyd lỽmbardi.
a ni a|e pieifydỽn. a hỽy a|r gỽeirglod+
yeu ygkylch atalie. pann darfo ym
lad Garsi amheraỽdyr.  ~ ~ ~
A C yna kyrchu y|ỻys a|ỽnaeth
y brenhin. a|e varỽnyeit y·gyt
ac ef. a|e bỽyt oed baraỽt. A
gỽedy dyrchauel. a|thannu ỻieineu y
bỽyt yd|aethant. ac rac blinaỽ y dat+
canỽyt pan uu amser gantunt y|ỽ sỽper.
A gỽedy gỽassanaeth diỽaỻ ar|baỽb.
a|r gỽin yn amhyl. y brenhin a aeth y ys+
taueỻ. a phaỽb y lety y orffoỽys ac y
gyscu yn|y ol a|aethant. ac a|gayyssant
y drysseu hyt trannoeth wedy kyuodi
yr heul. ac yna y kyuodes y brenhin.
ac yd|ymgynnuỻỽys y varỽneit yn|y
gylch. ac yd|aeth y eisted ar vort o va+
en mynor y|r neuad. a ffonn odidaỽc
yn|y laỽ. a|hoelyon eur wedy|r ffustaỽ
yndi yn amyl. ac y|dyỽaỽt ỽrthunt
ual hynn. Arglỽydi varỽnyeit heb ef
gỽerendeỽch vi a chyghorỽch kann
dylyỽch vyg|kyghori am arsi vrenhin
val y clyỽssaỽch drỽy y gedernit yr dy+
vot ohonaỽ y|m|kyuoeth. a|e vot yn|ỻos+
gi vyg|kestyỻ. ac yn torri vyn|dinas+
soed. ac yn distriỽ y gristonogaeth
hyt y gaỻo bellaf. ae ni a|el y|ryuelu
yn|y erbyn ar hynt wedy y gayaf. ae
ninheu a|arhoom hyt yr haf. Heb y
freinc enryued yỽ genhym oll a|dyỽe+
dy am oedi ac ystynnu yr amser. Ka+
nyt oes dim gan y Garsi hỽnnỽ ny bo
yn baraỽt. a pheunyd yn|distryỽ dy
wlat. a chynn dyuot yr haf y deruyd
idaỽ darestỽg kan|mỽyhaf dy|gyuo+
eth os val y mae yr aỽr honn y para