Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 108v

Ystoria Carolo Magno: Rhamant Otfel

108v

450

1
A garsi a beris y ỻu ỽynteu dyrchauel y
2
hystondard y uynyd. a dywedut a|wnaeth
3
y paganyeit aỽn y dorri an gỽeỽyr yn|y ta+
4
ryaneu heb hỽ. ac y ymwan a|hỽy. Ac rac+
5
du hỽynteu y gweisson yeueinc o freinc
6
amysgaỽn. a|r saỽl a vynnynt kynnal tir
7
neu dayar yndi y dalu drostaỽ o|e gỽewyr
8
a|e klevydeu. yna y gaỻei baỽp ohonunt
9
dangos y dewred a|e aỻu ar|digoni. a dyw+
10
edut a|ỽnaethant. ni bieu y maes heb hỽy
11
ni a|orfydỽn arnunt yn|haỽd. Ac yna y+
12
chydic kynn ymgyuaruot y marchocka+
13
ỽys pob rei o·honunt yn|drvt. ac y neiỻtu+
14
ỽys sarascin o dỽrc y ỽrth y ỻu Marchi+
15
des y enỽ. ac yd erchis y arsi vrenhin y
16
uanec ar lad Rolant ohonaỽ ynteu ar y
17
dyrnaỽt kyntaf. neu Oliuer. neu Otuel.
18
y kyntaf o·nadunt a|gyfarffei ac ef. ny
19
cheissei namyn hỽnnỽ. ar gevyn march
20
purdu yd|oed ac angerd ual y deissyvei y
21
varchaỽc. ac ynteu yn g˄yỽeir o arueu
22
maỽr·weirthaỽc a|e gỽnsaỻt yn gynhe+
23
bic y un   ordiuant a|gỽedy|r|gudyaỽ
24
a|syndal du y hoỻ arueu. ac aligot y
25
uarch ual na welit dim ohonunt. ffonn
26
bres oed yn|y laỽ ỽrth y vreich a rodassei
27
verch corssabres vrenhin o|r dỽyrein idaỽ
28
y bore y dyd hỽnnỽ dan chỽerthin. ac o ga+
29
ryat y vorỽyn ynteu a|ymrodes y dra+
30
gleỽder ac ynni ual y coỻei y eneit kynn
31
kanu hanner dyd yn|y|dinas. Paladyr
32
unyaỽn kalet oed yn|y laỽ. a|phenn ỻy+
33
dan ỻym gloyỽ arnaỽ. ac ystondard odida+
34
ỽc yn chwythu gan y|gỽynt wedy|r gadarn+
35
hau a|phedeir|hoel aryant ỽrth y paladyr.
36
a brathu y uarch ac ysparduneu. a|dyuot
37
parth ac att y ffreinc a|wnaeth. a galỽ
38
yn uchel Mae dydi Rolant heb ef. mi a|th
39
wnaf hediỽ ettwa yn drist Jaỽn. Mi a|ymla+
40
daf a|thi ual na|bo namyn mi a thi. panyỽ
41
nyni bieu freinc. a|phanyỽ Garsi a dyly
42
bot yn vrenhin o·honei ac o|r hoỻ uren+
43
hined. ac na cheiff Chyarlys dim ohonei
44
a thitheu dabre y hamdiffynn y|m herbyn
45
os geỻy. A|Rolant a|gigleu hynny. ac
46
a symudỽys annỽyt a|ỻiỽ o lit. ac a|dyr+

451

1
cheuis y wayỽ ar y ysgỽyd. a|daryan o|r
2
tu racdaỽ. ac a|urathỽys y varch yn erbyn
3
y|tỽrc. a|dieu oed yna y bydei ym·gyuaruot
4
y·rỽg y deu uarchaỽc. y ranneu o bop parth
5
a|r pleidyeu a|yttoedynt yn kyhỽuan o|r
6
freinc.  ỻyfraf o·honunt a|uynnei y uot
7
o|r blaen yn edrych ar|y gyfranc.  ~ ~ ~
8
M archides yna a|duc ruthur y Rolant
9
ac a|e|gỽant a gỽayỽ ym|bogel y da+
10
ryan drỽydi. a thrỽy y hoỻ arueu a|e dillat
11
a hyt y grys ac yny golles gwarthafyl
12
y droet deheu idaỽ. A dot* not arnaỽ ynteu
13
ny thalỽys idaỽ hynny dim. kanys ef a|dor+
14
res y|wayỽ. a Rolant a|e|gỽant o|e laỽn
15
nerth oduch y goryf vlaen. ual na thalỽys
16
idaỽ na|r ffonn a|gaỽssei o garyat na|r
17
lluruc nac a|ỽisgassei o arueu vn blewyn
18
Tyỻu cledyr y dỽyvronn a|ỽnaeth y gỽayỽ
19
ae holldi y gallon yn deu hanner yny dygỽy+
20
dỽys yn varỽ y|r ỻaỽr. a galỽ ar y lewenyd
21
yn vchel a|ỽnaeth Rolant. a|dywedut deu
22
eir ual y clyỽei y paganyeit. Mi a|th|atwa+
23
enỽn yn hyspys heb ef. ac a|ỽydỽn na chyn+
24
helit dadleu yn freinc vyth yrot ti. Chyar+
25
lys a|e|dyly ac ef bieu. a thitheu a|e colleist
26
hi. Heb·Moaffle un o|r paganyeit. Myn
27
Mahumet heb ef ni a|goỻassam hỽnnỽ he+
28
uyt. ac ef a|m|ỻedir ynneu o·ny|s|dialaf ef.
29
Ac yna dỽyn ruthur y oliuer a|ỽnaeth Mo+
30
affle. a|Jarỻ a urathỽys ffauel y uarch
31
yn|y erbyn. a|r sarascin a|e gwant. dyrnaỽt
32
maỽr yny blygỽys a|thorri y daryan. a
33
chant modrỽy pann vei leihaf o|e luruc deu+
34
dyblic. a|r|gwaet yn rydec o|e ystlys hyt y
35
ỻaỽr. Ac eissoes oliuer drỽy dolur a|ỻit
36
a|e gwant ynteu hyt na thalỽys na|e|daryan
37
na|e luruc na|e hoỻ arueu y am hynny idaỽ
38
vn geinaỽc ac yny vu yn varỽ y|r|ỻaỽr. A ga+
39
lỽ ar y leỽenyd a|ỽnaeth ac erchi y gytuarcho+
40
gyon rodi dyrnodeu clotuorus o hynny aỻan.
41
Ac odyna y messurỽys y freinc. a|gỽyr
42
lamer. a loreges. a|r almaen. a phuer. a
43
normandi. A ffircs. a flandrys. a berner
44
y ỻaỽn dyrnodeu ar y|paganyeit. yna yd
45
oed lewenyd maỽr a|thrabluld* gan y cristo+
46
nogyon yn gostỽg ystondardeu yr anfyd+