Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 118v
Ystoria Carolo Magno: Chronicl Turpin
118v
490
Marsli heb ỽynt yd ym ni yn|y dỽyn y uf+
fern. a|ch cornaỽr chỽitheu y|mae mihag+
el yn|y dỽyn y baradwys a niuer maỽr
y·gyt ac ef. A gwedy daruot yr efferen
y dyỽaỽt yr archescob ar urys hynny
o damwein y chyarlys. Bit hyspys heb+
y Chyarlys mae eneit Rolant y mae mi+
hagel yn|y dỽyn y nef a ỻaỽer o gristono+
gyon ereiỻ y·gyt ac ef. A|r dieuyl heb ef
yssyd yn|dỽyn eneit Marsli y uffern.
A C ar|hynny nachaf Baỽtwin yn
dyuot at Chyarlys braỽt Rolant.
ac yn|dywedut idaỽ gỽbyl o dam+
wein Rolant. a march rolant gantaỽ.
Ac yn|diannot yd ymchoelod Chyarlys
a|e hoỻ aỻu. ac yn|gyntaf dyn o|r|ỻu Chy+
arlys a|dywanod ar rolant yn|y ỻe yd|oed
a|e dorr y vynyd a|e dỽy vreich yn groes
ar y dỽy·uron. a|e gwynaỽ a|oruc trỽy
Jgyon ac ucheneiteu. ac wylaw a diw+
reidaỽ bleỽ y uaryf a|e waỻt. a dywe+
dut ual hynn o hyt y benn. O|r vreich
deheu y|m corff i. Ẏ varyf oreu a|vu. A
chedernit hoỻ ffreinc a|e hyder a|e ham+
diffin. Cledyf kyuyaỽnder. Gleif ny
phylei. ỻuruc agkyffroedic. Pennfestin
ỻewenyd. Helym milwryaeth. Kyffelyb
o glot y Judas machabeus. vn gedernit
a samson. vn ryw agheu ac vn saul vren+
hin. a Jonathas y march·aỽc gỽychaf
a grymussaf yn ryuel. Ẏ doethaf ym|plith
ỻuooed*. Distryỽwr sarassinyeit. Maỽr
ỽr yr yscoloed. Amdiffynnỽr cristonogy+
on. Kynheilyat ymdiueit a|gwraged
gwedwon. Ẏmborth achenogyon. Ky+
nydỽr eglwysseu. Kyffredin ym|brodyeu.
kedymdeith y baỽb. Tywyssaỽc ỻuoed
ffydlon. ac ar vn geir blodeu a hyder. a
chovynt hoỻ gret yn erbyn eu|gelynyon.
A|phaham y dugom ni dydi y|r gwlad+
oed hynn. Pa delỽ y gaỻaf|i edrych arnat
ti yn uarỽ. Paham na|bydaf varỽ yn+
neu ygyt a|thydi. Gwa*|vi rac trueni.
Pa wnaf|i beỻach. Buchedockaa di beỻ+
ach y·gyt a|r egylyon a|r merthyri. A
minne amdanat ti bieu y kỽynaỽ a|r
491
hiraeth. a|r galar. a|r trueni. val y bu
gỽynuan y dauyd am saul a Jonathas
ac absalon. A thydi yssyd yn mynet a
minneu yssyd yn trigyaỽ yn|drist o·valus
Ac o|r kyfryỽ gỽyn hỽnnỽ kỽynaỽ Rolant
tra|vu dyd. a deu·naỽ mlwyd ar hugeint
oed y|dyd y llas. ac yn|y|ỻe yd oed Rolant
yn varỽ y tynnassant eu pebylleu y nos
honno. ac iraỽ corff Rolant a|ỽnaethpỽyt
ac ireideu gwyrthuaỽr. Nyt amgen Myrr
ac oleỽ. a balsami. A gwneuthur arỽy+
lant maỽr idaỽ o ganveu a chỽynuaneu
a gwedieu. a thapreu kỽyr. a|thanneu a
goleuni ar hyt y koedyd a|r ỻỽyneu
yr enryded y Rolant yn hyt y nos honno.
A Thrannoeth y bore gwedy gwis+
gaỽ y harueu amdanunt mynet
a|orugant y|r ỻe y buassei y vrỽy+
dyr. parth a glynn y mieri. ac wynt a
gaỽssant yno eu gỽyr yn galaned. ac ere+
iỻ yn annobeith o vratheu agheuaỽl.
Ac yno yd|oed Oliuer yn varỽ a|e dorr y
vy·nyd ar y estynn wedy y rỽymaỽ a phe+
dwar reuaỽc. Ac a|phedwar|paỽl drỽ·ydunt
yn|y dayar. ac o|e vynỽgyl hyt y ewined
wedy|r vligaỽ a|e vreicheu a|e dỽylaỽ. a gỽe+
dy y fenestru trỽydaỽ. a|phob ryỽ arueu
Ny eỻit adrod y kỽynuan a|r drycyruerth
oed yno. Kanys ef a glywit eu griduan.
ac eu godỽrd yn ỻenỽi y glynn o leuein.
Ac yna y tygawd y brenhin y|r brenhin
hoỻ·gyuoethaỽc. na or·ffowyssei yn ymlit
y|paganyeit yny ymordiwedei ac wynt.
Ac yn|diannot mynet a|orugant odyno
yn|eu hol. Ac yna y|sauaỽd yr heul me+
gys yspeit tri diwarnaỽt yn|digyffro.
ac y gordiwedod ynteu wynt yg|glann a+
bra. ger ỻaỽ cesar aỽgustam. a mynet
a|oruc yn eu plith megys ỻew dywal a vei
yn hir heb vwyt. a gwedy ỻad o·nadunt
pedeir|mil. ymchoelut a|oruc drachefyn
hyt yg|glynn y mieri. A pheri kynnuỻaỽ
y kalaned aele gantaỽ. ac eu dỽyn hyt
y ỻe yd|oed gorff Rolant. Ac yna yd am+
ouynnaỽd Chyarlys a|oed wir ar wenỽ+
lyd wneuthur ohonaỽ vrat Rolant a|e
| « p 118r | p 119r » |