Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 120v

Ystoria Carolo Magno: Chronicl Turpin

120v

498

A  theilỽng yỽ ymplith petheu ereiỻ
dỽyn ar gof ac ar volyant yn ar+
glỽyd ni Jessu grist y gỽyrth a|w+
naeth duỽ yr rolant. ac ef yn vyỽ ettwa
kynn y vynet y|r yspaen. Pann yttoed yr
Jarỻ Rolant yn dyuot y dinas grano+
polin. ac aneiryf o luoed cristonogyon
y·gyt ac ef. wedy ry uot wrthi seith|mly+
ned. y doeth gwas ar vrys attaỽ. y vene+
gi idaỽ bot Chyarlys y eỽythyr yg|gỽ+
archae y myỽn casteỻ yn|eithauoed bren+
hinyaeth o germania. a thri brenhin
ac eu|ỻu yn|y gylch ac ef a|e lu. A gorch+
chymun y rolant dyuot y ganhorthỽ+
yaỽ. ac y|rydhau y gan y paganyeit.
Ac yna y bu gyuyng gan rolant y an+
saỽd a|e gyghor py beth a|wnelei ae adaỽ
y gaer y|ry gaỽssei o·vut a ỻauur genti
a mynet y rydhav y eỽythyr. ae ynteu
dilyssu y ewythyr ac eisted ỽrth y gaer.
Owi a|duỽ mor uolyannus ympob
peth y gỽr mor gyflaỽn o warder yn
ymovutyaỽ ueỻy y·rỽng y dỽy dyghet+
venn. Sef a|oruc ynteu ef a|e lu ymro+
di deirnos a|thri·dieu y wedi a|dyrwest
heb vỽytta a|heb y·vet y erchi canhor+
thỽy duỽ ual hynn. Arglỽyd Jessu grist
mab y tat goruchaf. ti a|ỽnaethost y
mor rud yn dỽy rann. ac a|dugost dy
bobyl drỽy y berued. ac a|etteỻeist
pharao a|e lu yndaỽ. ac a|dugost dy bo+
byl drỽy y|diffeith. Ac a|distryỽeist laỽ+
er o genedloed a|oed ỽrthỽyneb udunt.
Ac a|ledeist y brenhined kadarn. Seon
vrenhin. a·Morrei. ac og vrenhin ba+
san. a hoỻ teyrnassoed kanaan. Ac a
rodeist eu|dylyet ỽynteu y bobyl yr Js+
rael. Ti a|distryỽeist geyryd gerico
heb ganhorthỽy dynaỽl. heb gyỽrein+
rwyd neb. wedy y chylchynu o luoed
heb argyỽed idi seith mlyned. Distry+
ỽa ditheu arglỽyd gedernit y gaer
honn. a tharaỽ y chedernit o|th laỽ
ditheu yn gadarn. Ac o|th vreich anorchy+
vygedic. yny adnapo y genedyl paga+
nyeit yssyd yn|ymdiret yn eu dyỽalder

499

hun gan dy dremygu ditheu dy|uot
yn|duỽ buỽ brenhin hoỻ vrenhined holl+
gyuoethaỽc kanhorthwyỽr cristonogyon
ac eu|hamdiffynnỽr megys y buchedockai
ac y|gỽledychei y·gyt a|r tat a|r mab a|r
yspryt glan yn|anteruynnedic oes oes+
soed amen. Ac ympenn y|tri diheu we+
dy daruot eu gỽedi heb ganhorthỽy dy+
naỽl dy·gỽydaỽ muroed y gaer. a gw+
edy goruot ar y paganyeit ac eu|ffo.
mynet yr Jarỻ Rolant yn ỻaỽen ef
a|e lu hyt yn tiester ar chyarlys. ac y+
no y rydhau ynteu trỽy nerth duỽ
o warchaedigaeth y elynyon.  ~ ~  
Yman ettỽa y dygỽn ar gof y damỽe+
in a daruu y|r galis wedy ageu chyarlys.
Wedy bot y galis yn hir amser yn dag+
neuedus. trỽy annoc y kyuodes kythre+
ul altumor o cordibya dywedut y da+
restyngei ef yr yspaen a|r|galis idaỽ e
hun y·dan gyfreith y sarassinyeit a du+
gassei Chyarlys weith araỻ y gan y
rieni ynteu. Ac yna wedy kynnuỻaỽ
a distryỽ y wlat o le y|le y deuth hyt yn
seint Jac. a diwreidaỽ pob peth o|r a|gy+
varuu ac ef yno. ac ygyt a|hynny dis+
triỽ yr eglỽys a|e ỻyfreu a|e thableu.
a|e halmareu a|e gỽiscoed. a dỽyn y
hadurn o·honei. A gỽedy dyuot y sa+
rassinieit y|r eglỽys ac eu meirch. nyt
aryneigyassant gỽneuthur y hysteuyỻ
bychein ar yr aỻaỽr. Ac ỽrth hynny y
bu varỽ rei o·nadunt ỽynteu gan dỽ+
ywaỽl dial o darymret. Ereiỻ a|goỻas+
sant eu ỻygeit. Ac veỻy o gỽbyl y da+
ỻwyt eu|tyỽyssaỽc. ac o gyghor vn o
offeireit yr eglỽys y dechreuwys galỽ
duỽ y cristonogyon yn|y ganhorthỽy o|r
geireu hynn.  O duỽ y cristonogyon.
Duỽ Jago. Duỽ meir. Duỽ pedyr.
Duỽ marthin. duỽ hoỻgyuoethaỽc
mi a ymdiỽadaf a Mahumet. o chaf+
faf gennyt ti vy ansaỽd gynt. Ac ny
deuaf byth o hynn aỻan y eglỽys seint
Jac yr amreint idi. O Jago ỽr maỽr.
o rody di Jechyt y|m ỻygeit. i. ac y|m|croth.