Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 121v

Ystoria Carolo Magno: Chronicl Turpin, Delw'r Byd

121v

502

1
yg|kedymdeithas eu|gwraged yỻ deu
2
a|dy·gỽydassant. Alexander a|oresgynnỽys
3
dar. ac otauius amheraỽdyr a|oruu ar
4
antwyn. ỽrth hynny nyt gỽedus ac nyt
5
ỻes bot gỽraged ymplith y ỻuoed yn ev
6
ỻuesteu. yn|y ỻe y|dylyir diỽreidaỽ godi+
7
neb. yr honn yssyd lesteir eneit a chorff
8
9
Hic iacet turpinus remis metropolitanus.
10
Corde leoninus fidei non incola minus.
11
FFlos et honor patrie species pulcherima rerum.
12
Hoc iacet in tumulo galicana decus mulierum.
13
Orbis oportunus iudex docius hic unus.
14
Jn uiris funus non nouit sumere munus.
15
Consilij nidus et mundi cardo gofridus.
16
Ethereum fidus aprilis adiuit in idus.
17
18
19
Y * yuyr hỽnn a|elwir ymago mỽn+
20
diSef yỽ hynny delỽ y byt. ka+
21
nys kedymdeith a|e|gỽnaeth o
22
arch y ỻaỻ o ffuryfedigaeth y
23
byt yr hỽnn yssyd ar weith pel gronn
24
a gỽahannedic o|r|defnydyeu megys
25
ỽy. Megys y byd y kibynn ygkylch y
26
gỽynn. A|r|gỽynn ygkylch y melyn.
27
a|r melyn ygkylch y rith. veỻy megys
28
y mae y nef megys kibynn ygkylch y
29
byt. a|r awyr pur yn|y nef mal y gỽynn
30
yn|y kybynn. a|r aỽyr budur yn|y gloy+
31
ỽ mal y melyn yn|y gỽynn. a|r dayar
32
yn|yr aỽyr budur ual y rith yn|y melyn.
33
Pump creedigaeth a|uu y|r byt. kyn+
34
taf uu medỽl yr arglỽyd. a|r eil uu gyn+
35
hebic y honno yn|y defnyd. a|r trydyd
36
pann ffurfỽyt y byt yn|y dechreu·oed.
37
Ẏn|y whech diwarnaỽt. Pedweryd pan
38
wahanỽyt dyn y gan araỻ. a·neueil y
39
gan aneueil. prenn y gan brenn. pob
40
vn|o|e ryỽ e hun. Pymhet pan|uynnỽyt
41
enỽi y byt. Lle y|gelwit y defnyd y gỽ+
42
naethpỽyt y byt o·honaỽ. Ac y gwnae+
43
thpỽyt pedwar defnyd corff. ac y|gỽna+
44
ethpỽyt pob peth gỽedy hynny. Nyt
45
amgen tan. ac awyr. dỽfyr. a dayar. y
46
rei a|weda pob un y gilyd. kan yỽ sych

503

1
y dayar. ac oer y dỽfyr oer y|gỽeda. Dỽfyr
2
oer yỽ a gỽlyb. yr awyr gỽlyb y gweda.
3
Tan gỽressaỽc yỽ a|sych. Y|r dayar sych y
4
gỽeda. O|r rei hynn y dayar kanys try+
5
maf yssyd issaf. a|r tan kanys ysgaỽnaf
6
a|gauas y ỻe uchaf yr aỽy|r yn|y perued.
7
a|r|dỽfyr nessaf y|r dayar y ỻehawyt. ar
8
y dayar y gỽnaethpỽyt petheu a ymdaant.
9
y|r|dỽfyr y rei a nofyant. y|r awyr y rei a
10
ehedant. Y|r tan y rei a|lithrant. Kylch y
11
dayar a vessurir o gant. a phedwar|ugein
12
mil o viỻtiroed. a hynny oed deudec a deu+
13
geint o viỻtiroed deudegweith. a hynny
14
o berued y byt. y|oganeint a|leheir megys
15
pỽint ym|perued cỽmpas. ac nyt oes dim
16
yn|y gynnal namyn kyuoeth duỽ. honno
17
yn|y chylch ogylch a damgylchyna y
18
weilgi. a|thrỽydi y|mae y dyfred megys
19
gỽythi myỽn corf. ac o|r rei hynny yd
20
ardymherir sychdỽr y dayar ym pop lle.
21
Ac ỽrth hynny pa le bynnac y cladher
22
y dayar dỽfyr a geffir. Gỽedy hynny
23
y rannỽyt y dayar yn pump rann. Y dỽy
24
eithaf nyt oes dim yndunt rac eu hoer+
25
uel. A|r honn yssyd yn|y perued ny eiỻ neb
26
pressỽylaỽ yndi rac y gỽres. kanyt a yr
27
heul y erni vyth. Y dỽy rann ereiỻ ys+
28
syd gyuanned. kanys y gỽres odyma a|r
29
oeruel ody hỽnnt a|e hardymhera. a
30
rann yssyd gyuanned a|rann y mor yn
31
deir rann. vn yỽ asia. Yr eil yỽ europa.
32
Y dryded yỽ affricaO septemtrione
33
trỽy y dỽyrein y mae yr asia hyt hanner
34
dyd. Europpa yssyd o|r gorỻewin hyt
35
yn septemtrione. affrica o hanner dyd
36
hyt y|dỽyrein. ac yn|yr ymyl eithaf y|r
37
asia y mae paradỽys. Ac y|mae moroed
38
maỽr. a brenhinyaetheu heb neb yn+
39
dunt. a|phann|aeth dỽfyr diliỽ dros y
40
byt. nyt aeth yno dim. Ac ny eiỻ neb
41
vynet yno rac mur tan yssyd yn|y gylch
42
hyt y nef. Ac yno y|mae prenn. a phỽy
43
bynnac a ysso o|e ffrỽyth byth y|byd yn
44
yr oet hỽnnỽ. ac ym paradỽys y mae ffyn+
45
naỽn a|wahenir yn bedeir auon. A|r a+
46
uonoed hynny a vydant ym paradỽys.

 

The text Delw'r Byd starts on Column 502 line 19.