Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 124r
Delw'r Byd
124r
512
kyn oeret y dyd ac na|eill neb y hyuet
a chyn|vryttet y nos ac na ellir mynet
yn|y chyvyl. a|chyfrỽng y mynyded hyn+
ny a|r|dỽyrein y mae pobloed a|elwir Tro+
gatide. A|r rei hynny a|dalyant aniuei+
leit gỽyllt o redec. y tu hỽnt y ethiopia
y|mae lleoed maỽr diffeith rac gỽres yr
heul. a ỻawer o amryuael genedloed se+
irff ny|s|atwen neb. Odyna y mae y mor
maỽr a|dywedir y vot yn|brydyon mal
kaỻaỽr o wres yr heul. yn eithaf yr af+
fric parth a|r gorllewin y|mae kagades
a|wnaeth ffenices. ac y genti y henwit
kadidamim. ac yn|y mor hỽnnỽ y mae my+
nyd athlans a|enwit y ỽrth athas vrenhin
yr affric. Ac yn|y|mynyd hỽnnỽ y gỽnaeth
ef gelvydyt o|r ser. A|r mynyd hỽnnỽ a
dywedir y|vot yn|kynnal yr aỽyr. ~ ~ ~
Y Weithon y dywedỽn o ynyssed mor
groec y mae cripris. a phaphus.
a|chreca. Y mae yndi cant dinas. Aỽ+
lidos ynys y mor ỻes yn europa. a cholcos.
a chuyarỽyneb a|groec yn|y mor y mae
pedeir ynys a|deugeint. vn yỽ rodes. a|r
eil yỽ tenedos. Carphatos. Citeria. De+
los. Ykaria. ynys. Naron. Bacvs.
Melos. Sstorica. Ynys gronn. Pharon.
ac yn|honno y keffir y marmor gỽynn.
Sidon ynys. Samon ynys. ac o honno
yd|hanoed Sibilia. Pitagoras ynys. y
keffir ỻestri eres yndi. Silicia Sicaria.
A|thrimacria. ac yn|honno y mae mynyd
ethna. a brỽnstan yn·daỽ yn|ỻosgi. yn
y|mor hwnnỽ y mae silla. a|charibdis
perigleu. a sardinia ny byd yndi na ble+
id na sarff. namyn vn aniueil gỽyỻt
mal attyrcob. a|r neb a|vratho a|vyd marỽ
Ac yndi y|mae ỻysseu tebic y palestyr.
a|r neb a|e hysso a|letta y enev mal dyn
yn|wherthin. Yn|honno y|mae ffynhonnev
tỽymyn medeginyaeth y gleifon cursi+
ta. a|sirine. Sbesus ynyssed yn|yr yspaen.
Megys y|mae y dayar ym|perued yr aỽ ̷+
yr. veỻy y mae vffern ym|perued y day+
ar. a|ỻydan yỽ obry. a|chyvyg y vynyd.
a|ỻe agheu y gelwir. kanys eneideu a
513
dotter yndi a|vydant veirỽ. ac yno y
mae stix auon uffern. ac yg groec y
gelwir tristit. Atlagedon a·von araỻ.
a|ỻawer o poeneu ereiỻ amryvael. O|r
dỽfyr yssyd eil|defnyd. ac yn|y mor y
kynnuỻir. ac yn avonyd y dineuir. a
thrỽy y dayar y gỽehenir. a|thrỽy yr
awyr y|diedir. a|r hoỻ dayar a|rỽym.
A|r hoỻ wladoed a|wahan. a|r eigaỽn y
gelwir y ỻe dyfnaf. a|r ỻanỽ yn|y weilgi
a|gerda gan y ỻeuat. kanys pan|dyuo y
ỻeuat y tyf. a|phan|gilyho y kilyha.
A|phan vo kyhyt y dyd a|r nos. mỽyhaf
vyd y ỻanỽ rac nesset vyd y|ỻeuat. a
phan vo hir y dyd y byd lleiaf y|ỻanỽ
rac y beỻet. Ac y|myỽn pob pedeir bly+
ned ar bymthec y daỽ y dechreu mal
y ỻeuat. Ampotis y gelwir mor gerỽ+
yn yn|y weilgi. ac am|hanner y|ỻeuat
o|r tra·gỽres y grynn y tonneu. ac y
sugyn attei. Ac yn|y dayar y mae eiga+
ỽn o|r dỽfyr. a|cher ỻaỽ yr eigaỽn y
mae ỻeoed keu. a|gogofeu ỻydan.
ac yn|yr rei hynny y|kymerir gỽynno+
ed o ymdaraỽ y mor ar y rei hynny oc
eu|gỽynt a tynnant dyfred yn|y mor.
Ac y|myỽn yr eigaỽn trỽy ogofeu y
dayar. kanys gỽynnoed a|warchaer
yn|ỻeoed keu. pann geissant didor y
kyffroant y dayar ac y gỽnant idi gry+
nu. ac o hynny y|dygỽyd y|dinassoed
ỻaỽer. a|r kyffro hỽnnỽ yn|y dayar
a|vyd taran yn yr wybyr. ac ny hanbyd
mỽy y|mor yr a|el o afonoed yndaỽ.
kanys trỽy ffyrd dirgel y kerdant
yn|avonoed drachefyn. Ac ỽrth hyn+
ny ny byd mỽy y mor yr a|el o|r|dỽfyr
glan yndaỽ kany chymyscant.
Duỽ a|oruc ffynnawn ym|paradwys.
Ac a|e gwahanwys yn|pedeir avon. y
gylchynu pedeir rann y byt. ac me+
gys y ỻithyr peth ysgaỽn ar warthaf
peth trỽm. veỻy y kerda y dỽfyr cro+
ew ar yr haỻt. Ac ỽrth hynny y mae
croewach gỽarthaf y mor no|e|wae+
laỽt. Awyr yw pob peth a|welher o|r
dayar
| « p 123v | p 124v » |