Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 127v

Hwsmonaeth, Saith Doethion Rhufain

127v

526

whefraỽr a maỽrth. ac ebrill. kanys
teirgỽeith y magant o|r bydant diwall.
Eu|hanyan yỽ kael lle sych yn eu
gỽal. ac eu gadel y guscu* y bore tra
e mynhont. Na chymer ỽrth dy de+
ueit heussaỽr dic. kany mynn deueit
o anyan namyn karueidrỽyd.
Heussaỽr a|dyly gỽneuthur diwyt+
rỽyd ygkylch y|deueit. Rỽng y pasc
a|r sulgỽyn par edrych dy deueit. a|e
dethol y|rei ny aỻer eu|kynnal. a|phar o|r
ỻe eu kneiuaỽ. a dot ỽynt y myỽn porua
da ar|neiỻtu. yn|y|ỻe y gaỻont kymryt kic.
Ac amgylch gỽyl Jeuan ỻad ỽynt. ka+
nys yna y mae hydref kic dauat. a chy+
mer y croen a|r gỽlan a|r kic a gỽerth.
Ac ueỻy y keffy dauat yn|ỻe y ỻaỻ. O|r
deruyd amlaỽ marỽ dauat o agheu dei+
syfyt. dot y kic o|r bore hyt hanner dyd
y myỽn dỽfyr. ac yna tynn ymeith. a
gat y|sychu. a|phar y haỻtu a|e gỽeiraỽ
yn|y mod y dylyer. A thi a|geffy yr un a
vynnych ae|r penn yn|ỻe y ỻaỻ. ae adel
ynteu yn ystor y|th ty. Dot dy deueit
y myỽn ty o|wyl martin hyt y|pasc.
O|r byd tir sych a ffaldeu klyt a hinda.
ti a|eỻy eu|gadel aỻan. ỽrth mal y bo yr
hin porth dy|deueit y myỽn ty. a|phar
eu gỽassarnu unweith pob pythewnos
mal y|dywedeis uchot. ac o hynny noc
a|goỻy mỽy a|enniỻy. Dot dy veheryn ar
neiỻtu a|dyro udunt weir bras neu ffo+
dyr o|weỻt gỽenith. neu|o|weỻt keirch
wedy y dyrner yn|ffest. kanys os ỻỽdyn
kryf a|dodir yn|vn porthant a|r un gỽ+
an. y gỽan a treissir. Ony byd ytt we+
ir neu weỻt gỽenith. par dyrnu gỽeỻt
keirch yn|da a hynny a|vyd da y|r deueit.
Gogel rac caffel o|r wyn bychein dim o
wlan eu mameu yn eu penneu rac eu
tagu. Gwyl sẏmon a iudas par lad deu
lỽdyn o|r|deueit goreu. a deu o|r rei gỽae+
thaf. a|deu o|r rei kymherued. Ac o|r by+
dant afyachus dyro lawer o|r deueit
yn echỽyn. hyt ar yspeit. Ac o|werth

527

y rei hynny pryn rei ereiỻ yn eu
ỻe. Pryn ieir a|gỽydeu a|dot yg
kylch yr yscubaỽr. megys y|kaf+
font yr yt a|goỻo. Ac o·ny|s treuly
ti a|geffy elỽ arnunt. Pob porth+
monaeth o|r a wnelych gỽna dr+
ỽy gyghor rei kaỻ ereiỻ. Kymer
gyfrif y|gan dy wassanaethwyr.
yg|gỽyd kywyryeit. kanys my+
nych yỽ y rei o|r gỽassanaethwyr
treulaỽ da eu|harglỽyd yn eu hag+
en e hunein. Ac ueỻy dygỽydaỽ y
myỽn arerag. ỽrth hynny myn+
ych gyfrif a|wna hyspyssrỽyd.
Wrth hynny par gyfrif. a|r rerag*
a uo. dyrchaf y vynyd heb ohir.
rac tlodi y sỽydaỽc ac na eỻych
kaffel dy|da yn gỽbyl. ac ueỻy ny
bydy ar y coỻet. namyn ychydic.
Y neb a uo yn kadỽ da araỻ. neu
yn|y wassanaethu. ef a|dyly ystyry+
eit pedwar|peth. un yỽ karu y
arglỽyd. Eil yỽ ˄bot y ofyn arnaỽ.
Trydyd yỽ gỽneuthur goreu ac
y gaỻo y arglỽyd. Pedwyryd
yỽ na|threulo da y|arglỽyd yg
kam. kanys araỻ bieu y da.
Ychydic o|r sỽydogyon a|wna y
pedwar hynny. o·nyt abergofi
y tri. a gỽneuthur y pedwyryd.
Sef yỽ hỽnnỽ treulaỽ da y ar+
glỽyd yn agkyfleus. ac yn|gỽy+
bot nat ef bioed y da. Ac ympob mod
y|dreulaỽ. heb dybyeit adnabot hyn+
ny arnunt eu haghywirdeb. My+
nych edrych dy|da a|th wassanaeth+
wyr. Ac o|hynny y gochelir gỽneu+
thur an·diwytrỽyd. namyn gỽasa+
naethu yn|gywir. ~ ~ ~  
D *Jaỽchleison a|oed amheraỽ+
dyr yn rufein. a gỽedy marỽ
eua y|wreic. a|gadu un mab o etiued
udunt. ynteu a dyfynnaỽd attaỽ
seithwyr o|doethon rufein. Nyt
amgen eu henweu. Bantillas. aỽ+

 

The text Saith Doethion Rhufain starts on Column 527 line 40.