Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 129v

Saith Doethion Rhufain

129v

534

amherodres a|daroed dihenydyaỽ y
mab. Na|deryỽ heb yr amheraỽdyr. Je
heb hi doethon rufein a|beris hynny.
ac un|ffunut y deruyd itti o gredu ud+
unt am|dy|uab. ac y daruu gynt y|ỽr
a ladaỽd y uab y benn a|e|gladu yn|yr
ysteuyỻ bychein. Pa|delỽ uu|hynny
heb ef. Myn vyg|kret ny|s dywedaf o+
ny rody dy gret ar dihenydyaỽ y mab
avory. ỻyma vyg|cret y dihenydyir.
M J a|gigleu gynt uot amheraỽdyr
yn rufein. a|chwannockaf dyn
o|r byd y da bydaỽl oed. A|gỽedy daruot
idaỽ kasglu a chynnuỻ ỻoneit tỽr o eur
ac aryant a thlysseu maỽrweirthaỽc.
ef a|ossodes kebyd kyfoethaỽc ofnaỽc
yn geitwat ar y da. Sef yd|oed gỽr go+
dlaỽt callonnaỽc yn|y dinas. a|gỽas
ieuanc dihauarchlym yn uab idaỽ.
a|r gỽr a|e uab a|doethant hyt nos am
benn y tỽr ac a|e torrassant. ac a|dugant
a vynassant o|r da. A thrannoeth pan
deuth y keitwat y edrych y tỽr. neur
daroed dỽyn diuessured o|r|da yn ỻet
rat. ac yna yn ystrywgaỻ medylyeit
a|oruc y keitwat a gossot kerwyneit
o|lut ardymeredic ger|bronn y tỽr yn|y
ỻe y torryssit. y edrych pei kaffei y ỻadron
y dangos y|r amheraỽdyr rac y amheu ef.
A|r ỻadron gỽedy treulaỽ y da hỽnnỽ
ar tir a|dayar a thei a|phlasseu. ac ỽrth
eu digrifỽch ỽynt a deuthant drachefyn
tu a|r tỽr. ac ac ỽynt ac eu|hysgafel gan+
tunt yn|kyrchu aỻan. ny|wybu y tat
vngeir yny vyd hyt y wregis yn|y gerỽ+
yneit lut. Ac yna gofyn kyghor a|oruc
y uab. Ny|s gỽn heb y mab. o·nyt torri.
dy benn a|chledyf a|e gudyaỽ yn|ỻe dirgel.
kanys o|th|dordiwedir* a|th eneit ynot. dy
gystudyaỽ a|wneir itt a|th|boeni.
yny adeuych y|da. Ac yna y menegy
ditheu. Och arglỽyd uab heb ef nyt ueỻy
y gwney a mi. trugarockaf gỽr o|r byt
yỽ yr amheraỽdyr. a|r da yssyd baraỽt. a|m
eneit a gaffaf ynneu y eturyt drachefyn.
Myn y|gỽr y credaf|i idaỽ heb y mab. ny

535

byryaf y tri|pheth yn antur yr llad dy
benn y arnat. Pa tri|pheth yỽ y rei
hynny heb y tat. Y da kyndrychaỽl
yssyd gennyf. a|m eneit vy hun. a|r
tir a|r trefneu a bryneist ditheu. Ac
yn|greulaỽn estrongar ỻad penn y
dat y arnaỽ. velly y peir dy uab dy|lad
ditheu o chwant a charyat dy deyrnas
yssyd weỻ no|r sỽỻt. Myn uyg|cret heb
ef ny byd y eneit yndaỽ hỽy noc hyt
auory. A thrannoeth pan|welas ˄y|dyd kyr+
chu y dadleuty ac erchi dihenydyaỽ
y mab. Ac yna y kyuodes lentiỻus y
uynyd a|dywedut val hynn. arglỽyd
amheraỽdyr heb|ef un ansaỽd y deruyd
ytti o phery dihenydyaỽ dy uab. ac y
daruu gynt y hen wrda kyuoethaỽc
am|wreic ieuanc dec a|oed idaỽ a garei
yn vaỽr. Beth oed hynny heb yr amher+
aỽdyr. Myn|duỽ ny|s|managaf o·ny rody
dy|gret na|dihenydyer y mab hediỽ.
Na|dihenydyir myn vyg|kret. a|dyw+
et ym dy chwedyl. ~ ~ ~ ~ ~
H en wrda bonhedic oed gynt. ac ef
a|briodes morỽyn ieuanc vonhedic.
Ac ny bu hir gỽedy eu|dyuot ygyt. yny
vyryaỽd hi serch ỻedradeid ar was ieu+
anc o lys yr arglỽyd. a gossot eluyd ac
ef a|wnaeth. Ac ygkylch y rann gyn+
taf o|r nos pan|oed drymaf hun y gỽr
y kyuodes hi y vynyd. ac y|deuth att
y|gorderch. ac ny bu hir gỽedy y mynet
yny|dyffry y|gỽr. ac ymtroi yn|y wely.
ac ual|ryued uu gantaỽ clybot y wely
yn wac o|e|gymar. a thrỽy lit ac ediged
y kyfodes y uynyd. a cheissaỽ y ty am+
danei. a|gỽedy na|s kauas y deuth ef
drachefyn tu a|r|drỽs. a chaeu y drỽs
yn|gadarn. a|thygu trỽy y|lit na sag+
ei hi y ty hỽnnỽ tra uei vyỽ. a hitheu
gỽedy ymlenwi yn|digrifỽch sercha+
ỽl gyt a|e gorderch. ychydic kynn y
dyd y deuth tu a|r drỽs. A gỽedy na|welas
y drỽs yn|agoret. erchi agori a|oruc.
ỻyma vyg|cret heb y gỽr nac agorir
y|ty yma ragot ti y|th|oes. Ac auory yg