Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 170v

Peredur

170v

691

ac yn|y dyffryn y gỽelei kaer a|ỻys uaỽr yn|y
gaer a thyreu aruchelualch yn|y chylch. ac
ef a|welei varchaỽc yn dyuot y|r porth aỻan y
hela y ar balffre gloewdu ffroenuoỻ ymdeithic.
a|rygig wastatualch escutlym di·dramgỽyd
gantaỽ. Sef oed hỽnnỽ y gỽr bioed y ỻys.
Kyuarch gweỻ a|wnaeth gỽalchmei idaỽ.
Duỽ a|rodo da itt un·benn. a|phan|doy ditheu.
Pan|deuaf heb ef o|lys arthur. ae gỽr y|arthur
ỽyt|ti. Je myn vyg|cret heb·y|gỽalchmei. Mi a|ỽnn
gyghor da itt heb y marchaỽc. Blin a|ỻudedic
y|th welaf Dos y|r ỻys ac yno y trigyy heno os
da gennyt. da arglỽyd a|duỽ a|dalho itt. hỽde
vodrỽy yn|arỽyd att y porthaỽr. a|dos ragot
y|r tỽr racco. a|chwaer yssyd y minheu yno.
Ac y|r|porth y|doeth gỽalchmei. a|dangos y
votrỽy a|wnaeth a|chyrchu y tỽr. a|phan|doeth
y myỽn. yd|oed ffyryfdan maỽr yn|ỻosgi. a|fflam
oleu uchel divỽc ohonaỽ. a morỽyn uaỽrhydic
delediỽ yn|eisted y|myỽn kadeir ỽrth y tan. A|r
uorỽyn a|vu lawen ỽrthaỽ a|e ressaỽu a|oruc. a
chychwynnv yn|y erbyn. ac ynteu a|aeth y
eisted ar neiỻ laỽ y uorỽyn. eu|kinyaỽ a gymer+
assant. A|gỽedy eu|kinyaỽ dala ar ymdidan
hygar a|orugant. a|phan yttoedynt ueỻy. ỻyma
yn|dyuot y|myỽn attunt gỽr gỽynỻỽyt telediỽ.
Oi a achenoges butein heb ef. pei gỽyput ti iaỽ+
net itt chware ac eisted ygyt a|r gỽr hỽnnỽ.
nyt eistedut ac ny chwaryut. a|thynnu y benn
aỻann ac ymeith. Ha vnbenn heb y uorỽyn pei
gỽnelut vyg|kyghor rac ofyn bot pyt gan y gỽr
itt. ti a|gaeut y drỽs. Gwalchmei a|gyuodes y
vynyd. a|phan|daỽ tu a|r drỽs. yd|oed y gỽr ar y
trugeinuet yn ỻaỽn aruaỽc yn|kyrchu y tỽr y
uynyd. Sef a|oruc gỽalchmei a chlaỽr gỽydbỽyỻ
diffryt rac dyuot neb y uynyd o·nadunt yny do  ̷+
eth y gỽr o|hela. Ar hynny ỻyma y iarỻ yn|dyuot.
Beth yỽ hynn heb ef. Peth hagyr heb y gỽr
gỽynỻỽyt. bot yr achenoges racko yn eisted edu  ̷+
cher ac yn bỽyta gyt a|r gỽr a|ladaỽd awch tat.
a gỽalchmei uab gỽyar yỽ. Peitỽch beỻach
heb yr iarỻ miui a|af y myỽn. Y iarỻ a vu|lawen
ỽrth walchmei. Ha|vnbenn heb ef cam oed itt
dyuot y an llys o|r gỽyput lad an tat o·honat. Kyn
na allom ni y dial duỽ a|e dial arnat. Eneit heb+
y gwalchmei ỻyna ual y mae am hynny. nac y

692

adef ỻad aỽch|tat chỽi nac y|diwat ny|deuthum
i. Neges yd ỽyf|i yn mynet y arthur. ac ym+
y|hun. archaf i oet vlỽydyn hagen yny delỽyf
o|m neges. ac yna ar vyg|cret vyn|dyuot y|r
ỻys honn y wneuthur vn o|r|deu ae adef ae wadu.
Yr|oet a|gauas yn|ỻawen. ac yno y|bu y|nos hon+
no. Trannoeth kychwyn ymeit* a oruc. ac ny
dyweit yr ystorya am|walchmei hỽy no hynny
yn|y gyueir honno. A pheredur a|gerdaỽd
racdaỽ. Crỽytraỽ yr ynys a|wnaeth peredur.
y geissaỽ chwedylyaeth y ỽrth y uorỽyn|du. ac
ny|s kauas. ac ef a|deuth y|dir ny|s atwaenyat
y|myỽn dyffryn avon. ac ual yd yttoed yn|kerdet
y|dyffrynn. ef a|welei varchaỽc yn|dyuot yn|y
erbyn. ac arỽyd balaỽc arnaỽ. ac erchi y
vendyth a|wnaeth. Och a|truan heb ef ny
dylyy gaffel bendyth. ac ny phrỽytha itt. am
wisgaỽ arueu dyd kyuuch a|r dyd hediỽ. a
pha|dyd yỽ hediỽ heb·y peredur. Dỽ gỽener y
croclith yỽ hediỽ. Na|cheryd ui ny|wydỽn i hyn+
ny. blỽydyn y hediỽ y kychwynneis o|m gỽlat.
ac yna disgynn y|r|ỻaỽr a|wnaeth ac arwein y
uarch yn|y|laỽ. a thalym o|r prifford a|gerdaỽd
yny gyuaruu ochelfford. ac y|r ochelfford trỽy
y coet. a|r parth araỻ y|r coet. ef a|welei gaer
voel ac arwyd kyuanned a|welei o|r gaer. a
pharth a|r|gaer y doeth. ac ar borth y gaer
y kyuaruu ac ef y balaỽc a gyuaruuassei
ac ef kyn|no hynny. ac erchi y vendyth a oruc.
Bendyth duỽ itt heb ef. a iaỽnach yỽ kerdet
ueỻy. a|chyt a|mi y|bydy heno. a thrigyaỽ
a|wnaeth peredur y nos honno yno. Trannoeth
arofun a|wnaeth peredur ymeith. Nyt
dyd hediỽ y neb y gerdet. ti a vydy gyt a|mi
hediw. ac avory a|thrennyd. a mi a|dywedaf
itt y kyuarwydyt goreu a|aỻwyf am yr hynn
yd wyt yn|y geissaỽ. a|r|pedwyryd dyd aro  ̷+
fun a|wnaeth peredur y ymdeith. ac adolỽyn y|r
balaỽc dywedut kyfarwydyt y|ỽrth gaer
yr enryuedodeu. Kymeint ac a|wypỽyf|i
mi a|e dywedaf itt. Dos dros y|mynyd
racko. a thu|hỽnt y|r mynyd y mae afon.
ac yn|dyffrynn yr avon y mae|ỻys brenhin.
ac yno y|bu y|brenhin y pasc. ac o|r keffy
yn|vnỻe chwedyl y ỽrth gaer yr enryuedo+
deu. ti a|e|keffy yno. Ac yna y kerdaỽd peredur