Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 171r

Peredur

171r

693

racdaỽ. ac y deuth y dyffryn yr avon. ac y kyfaruu
ac ef niuer o|wyr yn mynet y hela. Ac ef a|welei
ymplith y niuer gỽr urdedic. a chyuarch idaỽ
a|oruc peredur. Dewis vnbenn ae|ti a|elych y|r
ỻys. ae titheu a|delych gyt a|mi y hela. ae minneu
a yrro vn o|r teulu y|th|orchymun y verch yssyd
im yno. y gymryt bỽyt a|ỻynn yny delỽyf o he+
la. ac o|r byd dy negesseu hyt y gaỻwyf i eu kaf+
fel ti a|e keffy yn|ỻawen. a|gyrru a|wnaeth y
brenhin gỽas byrr·uelyn gyt ac ef. A phan|doe+
thant y|r ỻys yd|oed yr vnbennes gỽedy kyfo+
di ac yn mynet y ymolchi. ac y|deuth peredur
racdaỽ. ac y|gressawaỽd hi peredur yn|ỻaw+
en. a|e gynnỽys ar y neiỻ|laỽ. a chymryt eu
eu|kinyaỽ a|orugant. a pheth bynnac a|dyw+
ettei peredur ỽrthi. chwerthin a|wnay hitheu
yn|vchel. mal y|clywei paỽp o|r|ỻys. Ac yna y
dywaỽt y gỽas byr·uelyn ỽrth yr unbennes.
Myn|vyg|cret heb ef o|r bu ỽr itti eiryoet y mac+
kỽy hỽnn a|uu. ac ony bu ỽr itt y|mae dy|vryt
a|th vedỽl arnaỽ. A|r gỽas byr uelyn a|aeth
parth ac att y brenhin. ac a|dywaỽt mae te+
byckaf oed gantaỽ bot y mackỽy a|gyuaruu
ac ef yn|wr o|e verch. ac o·nyt gỽr mi a|deby+
gaf y|byt gỽr idi yn|y ỻe o·nyt ymogely rac+
daỽ. Mae dy|gyghor di was heb y brenhin.
Kyghor yỽ gennyf eỻỽng dewrwyr am y
benn|a|e|dala yny wypych diheurỽyd am
hynny. ac ynteu a|eỻynghaỽd gỽyr am
benn peredur o|e dala. ac y|dodi y|myỽn|ge+
ol. a|r vorỽyn|a|doeth yn erbynn y that ac
a|ovynnaỽd idaỽ. py|achaỽs y parassei
carcharu y mackỽy o|lys arthur. Dioer
heb ynteu ny byd ryd heno nac auory na thren+
hyd. ac ny daỽ o|r|ỻe y|mae. Ny ỽrth·neuaỽd hi
ar y|brenhin yr hynn a|dywaỽt. a|dyuot att y
mackỽy. ae anigryf gennyt ti dy uot yma.
Ny|m|torrei i kynny|beỽn. Ny byd gwaeth
dy wely a|th|ansaỽd noc un y brenhin. A|r
kerdeu goreu yn|y ỻys ti a|e keffy ỽrth dy
gyghor. a|phei didanach gennyt titheu no
chynt vot vyng|gỽely i yma. y ymdidan a
thi ti a|e kaffut yn|ỻawen. Ny wrthneuaf|i
hynny heb·y peredur. Ef a|uu yg|karchar
y nos honno. a|r uorỽyn a|gywiraỽd yr hynn
a|adaỽssei idaỽ. a|th˄rannoeth y clywei peredur

694

kynnỽryf yn|y dinas. Oia|vorỽyn dec py gyn+
nỽryf yỽ hỽnn heb·y peredur. ỻu y brenhin a|e
aỻu yssyd yn|dyuot y|r dinas honn hediỽ.
Beth a vynnant hỽy ueỻy. Jarỻ yssyd yn
agos yma a|dỽy iarỻaeth idaỽ. a chy gadarn+
et yỽ a|brenhin. a chfranc* a vyd y·rygtunt
hediỽ. adolỽyn yỽ gennyf|i yti heb·y peredur
peri ymi varch ac arueu y vynet y|disgỽyl
ar y gyfranc. ar vyg|kywirdeb ynheu dyuot
y|m carchar drachevyn. Yn|ỻawen heb hitheu
mi a|baraf itt varch ac arueu. a hi a|rodes
idaỽ march ac arueu a chỽnsaỻt purgoch
ar|uchaf y arueu. a tharyan uelen ar y ysgỽ+
yd. a dyuot y|r gyfranc a|wnaeth. ac a|gyfar+
uu ac ef o|wyr yr iarỻ y|dyd hỽnnỽ ef a|e byr+
yaỽd oỻ y|r ỻaỽr. ac ef a|doeth drachevyn y
garchar. Govyn|chwedleu a|wnaeth y vorỽ+
yn y peredur. ac ny dywaỽt ef vn geir ỽrthi.
a|hitheu a|aeth y ofyn chwedleu y that. a
govyn|a|wnaeth pỽy a|uuassei oreu o|e deulu.
Ynteu a|dywaỽt na|s atwaenat. gwr oed
a|chỽnsaỻt coch ar|uchaf y arueu a|tharyan
velen ar y ysgỽyd. a|gowenu a|wneth hitheu.
a|dyuot y|r|ỻe yd|oed peredur. a|da vu y barch y
nos honno. a thri dieu ar un|tu y|ỻadaỽd peredur
wyr yr iarỻ. A|chynn caffel o neb wybot pỽy
vei y|doey y garchar dracheuyn. A|r pedwyr+
yd dyd y ỻadaỽd peredur y iarỻ e|hunan. a|dyuot
a|oruc y vorwyn yn erbyn y|that. a|govyn chỽ+
edleu idaỽ. Chwedleu da heb y brenhin. ỻad
yr iarỻ. a minneu bieu y|dỽy iarỻaeth. a|ỽ+
dost ti arglỽyd pỽy a|e ỻadaỽd ef. Gỽn heb y
brenhin. Marchaỽc y cỽnsaỻt coch a|r taryan
uelen a|e ỻadaỽd. Arglỽyd heb hi miui a|ỽn pỽy
yỽ hỽnnỽ. Yr|duỽ heb·yr ynteu pỽy yỽ ef. arglỽ+
yd heb hi y marchaỽc yssyd yg|karchar gennyt
yỽ hỽnnỽ. Ynteu a|doeth hyt ỻe yd|oed peredur.
a chyuarch gỽeỻ idaỽ a|wnaeth. a|dywedut
idaỽ y|gỽassanaeth a|wnathoeth y talei idaỽ
megys y mynnei e|hun. a phan|aethpỽyt y
vỽyta. peredur a|dodet ar neiỻ laỽ y brenhin.
a|r uorỽyn y parth araỻ y peredur. Mi a rodaf itt
heb y|brenhin vym merch yn|briaỽt a|hanner
vym|brenhinyaeth genthi. a|r|dỽy iarỻaeth a
rodaf itt y|th gyuarỽs. arglỽyd duỽ a|dalho itt
heb·y peredur. ny|deuthum i yma yr gỽreicka.