Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 175v

Y gainc gyntaf

175v

711

1
a chorn canu am y vynỽgyl. a gỽisc o vreth+
2
yn ỻỽyt|tei ymdanaỽ yn wisc hela. ar hynny
3
y marchaỽc a|doeth attaỽ ef. a|dywedut ual
4
hynn ỽrthaỽ. a vnbenn heb ef mi a|ỽnn pỽy
5
ỽyt ti. ac ny|fuarchaf* i weỻ ytti. Je heb ef
6
ac atuyd. y mae arnat o|enryded ual na|s|dy+
7
lyy. Dioer heb ef nyt teilygdaỽd vy anry+
8
ded a|m hetteil y hynny. a vnbenn heb ynteu
9
beth amgen. Y·rof|i a|duỽ heb ynteu dy
10
annwybot dy hun. a|th ansyberwyt. Pa
11
ansyberwyt unben a|weleist ti arnaf|i.
12
Ny weleis ansyberwyt vỽy ar ỽr heb ef.
13
no gyrru yr erchwys a|ladyssei y karỽ ym+
14
eith. a|ỻithyaỽ dy erchwys dy hun arnaỽ.
15
hynny heb ef ansyberwyt oed. a chyn|nyt
16
ymdialỽyf a|thi. y·rof|i a duỽ heb ef mi a|wn+
17
af o agclot itt gỽerth can carỽ. a vnben heb
18
ef o|r gỽneuthum gam mi a|brynaf dy geren+
19
nyd. Pa delỽ heb ynteu y pryny di. ỽrth ual
20
y bo dy enryded. ac ny ỽn i pỽy ỽyt ti. Bren+
21
hin coronaỽc ỽyf|i yn|y|wlat yd henwyf o·honei.
22
Arglỽyd heb ynteu dyd da itt. a|pha|wlat yd
23
henỽyt titheu o·honei. O annỽuyn heb ynteu.
24
araỽn vrenhin annỽvyn ỽyf|i. arglỽyd heb
25
ynteu pa|ffuryf y kaffaf i dy gederennyd* di.
26
ỻyma yr wed y keffy heb ynteu. Gỽr yssyd
27
gyuerbyn y gyuoeth a|m|kyuoeth ynneu yn
28
ryuelu arnaf yn wasstat. Sef yỽ hỽnnỽ. Haf+
29
gan brenhin o annỽuyn. ac yr gỽaret gormes
30
hỽnnỽ y arnaf. a hynny a eỻy di yn haỽd y
31
keffy vyg|kerennyd. Minneu a|wnaf hynny
32
heb ynteu yn|ỻawen. a manac ditheu ymi pa
33
furyf y gaỻỽyf hynny. Managaf heb ynteu.
34
ỻyna val y geỻy. Mi a|wnaf a|thi gedymdeithas
35
gadarn. Sef ual y|gỽnaf. mi a|th rodaf di y|m ỻe i
36
yn annỽuyn. ac a|rodaf y|wreic deckaf a weleist
37
eiryoet y gyscu y·gyt a|thi beunoeth. a|m pryt
38
ynheu a|m gosked ar·nat ti. hyt na|bo gỽas ysta+
39
ueỻ na sỽydyaỽc. na dyn araỻ oc a|m kanlynnw+
40
ys i eiryoet a|wypo na bo miui vych di. a|hynny
41
heb ef hyt ympenn y vlỽydyn o|r|dyd auory. ac an
42
kynnadyl yna yn|y ỻe honn. Je heb ynteu kyt
43
bỽyf|i yno hyt ympenn y vlỽydyn. pa|gyfuarỽ+
44
yd a|vyd ymi o ymgael a|r gỽr a dywedy di. 
45
Blỽydyn heb ef y|heno y mae oet yrof|i ac ef ar
46
y ryt. a|byd di y|m rith i yno heb ef. ac un dyrna+

712

1
ỽt a|rodych di idaỽ ef. ny byd byỽ ef o hỽnnỽ.
2
a chyt archo ef ytti yr eil. na|dyro yr a|ymbilio
3
a|thi. Yr a|rodỽn i idaỽ ef hagen. kystal a chynt
4
yd|ymladei a|mi drannoeth. Je heb·y pỽyỻ
5
beth a|wnaf i y|m|kyuoeth. Mi|a|wnaf heb·yr
6
araỽn na|bo y|th gyuoeth na gỽr na|gỽreic
7
a|wypo na|bo tidi wyf|i. a|miui a|af y|th le di.
8
Yn|ỻawen heb·y pỽyỻ a miui a|af ragof. Di+
9
lesteir uyd dy|hynt ac ny russya dim ragot yny
10
delych y|m kyuoeth i. a mi a uydaf hebrygyat ar+
11
nat. ef a|e|hebrygyaỽd yny welas y ỻys a|r kyf+
12
uanned. ỻyna heb ef y ỻys a|r kyuoeth y|th uedyant.
13
a chyrch y ỻys nyt oes yndi neb ny|th adnapo.
14
ac ỽrth ual y gỽelych y gỽassanaeth yndi yd ad+
15
nabydy voes y ỻys. kyrchu y ỻys a|oruc ynteu
16
Ac yn|y|ỻys ef a|welei hundyeu a|neuadeu ac
17
ystaueỻoed. ac adurn teckaf o|r a|welsei neb o
18
adeiladeu. ac y|r neuad y kyrchwys y|diarchenu.
19
ef a doeth mackỽyeit a|gỽeisson ieueinc y diar+
20
chenu. a phaỽp ual y|delynt kyuarch gỽeỻ a|w+
21
neynt idaỽ. Deu uarchaỽc a|doeth y|d·ynnu y
22
wisc hela y amdanaỽ. ac y wiscaỽ eurwisc o|bali
23
ymdanaỽ. a|r neuad a gyweirywyt. ỻyna y
24
gỽelei ef teulu a niueroed. a|r niuer hardaf a
25
chyweiryaf o|r a|welsei neb yn dyuot y mywn.
26
a|r urenhines y·gyt ac ỽynt yn deckaf gỽreic
27
o|r a|welsei neb. ac eurwisc ymdanei o|bali ỻathreit.
28
Ac ar hynny ˄y ymolchi yd aethant. a|chyrchu y
29
byrdeu a|orugant. ac eisted a|wnaethant ual
30
hynn. Y urenhines o|r neiỻparth idaỽ ef. a|r
31
iarỻ debygei ef o|r parth araỻ. a|dechreu ymdi+
32
dan a|wnaeth ef a|r vrenhines. Ac o|r a|welsei
33
eiryoet ỽrth ymdidan a|hi. disemylaf gỽreic a
34
bonhedigeidaf y hannỽyt a|e hymdidan oed.
35
a threulaỽ a|wnaethant bỽyt a|ỻynn a cherdeu
36
a chyuedach. O|r a|welsei o hoỻ lyssoed y dayar.
37
ỻyna y llys diwaỻaf o vỽyt a|ỻynn. ac eurlestri
38
a|theyrndlysseu. amser a|doeth udunt y uynet
39
y gyscu. ac y gysgu yd aethant ef a|r urenhines.
40
Y·gyt ac yd aethant y|r gỽely ymchoelut y wyn+
41
eb att yr erchwyn a|oruc ef. a|e gevyn attei
42
hitheu. o hynny hyt trannoeth. ny dywaỽt
43
ef ỽrthi hi vn geir. Trannoeth tirionỽch ac
44
ymdidan hegar a|uu y·ryngtunt. Peth bynnac
45
o garueidrỽyd a|vei y·ryngtunt y|dyd. ny bu un
46
nos hyt ympenn y vlỽydyn amgen noc a|uu