Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 183r

Y drydedd gainc

183r

740

1
dyd lledyf unbenn ỽyt. Je heb ef kyt boet
2
keuynderỽ ymi y|gỽr hỽnnỽ. goathrist yỽ
3
gennyf gỽelet neb yn lle bendigeituran vy
4
mraỽt. ac ny aỻaf uot yn|ỻaỽen yn un ty ac
5
ef. a|wney ditheu gynghor arall heb·y pryde+
6
ri. Reit oed im ỽrth gynghor heb ef. a pha
7
gynghor yỽ hỽnnỽ. Seith gantref ry edeỽit
8
ymi heb·y pryderi a riannon uy mam yssyd
9
yno. mi a|rodaf itti honno a medyant y seith
10
gantref genthi. a chynny|bei itti o gyuoeth
11
namyn y|seith cantref hynny. nyt oes se+
12
ith cantref well noc ỽy. Kicua uerch wynn
13
gloyỽ yỽ vyg|gỽreic ynneu heb ef. a chynn
14
enỽedigaeth y kyuoeth ymi. bit y mỽynant
15
yti a riannon. a phei mynnvt gyuoeth eiryo+
16
et atuyd y kaffut ti hỽnnỽ. Na|uynnaf un+
17
benn heb ef. duỽ a dalo it dy gedymdeithas.
18
Y gedymdeithas oreu a|allỽyf|i ytti y byd os
19
mynny. Mynnaf eneit heb ef duỽ a dalo itt.
20
a|mi a|af gyt a|thi y edrych riannon. ac y
21
edrych y|kyuoeth. Jaỽn a|wney heb ynteu.
22
Mi a|tebygaf na|werendeweist eiryot ar ym+
23
didanwreic weỻ no|hi. Yr amser y bu hitheu yn|y
24
dewred ny bu wreic delediwach no hi. ac ettwa
25
ny bydy anuodlaỽn y|phryt. Wynt a|gerdassant
26
racdunt. a pha|hyt bynnac y bydynt ar|y fford
27
wynt a|doethant y dyuet. Gỽled darparedic
28
oed udunt erbyn eu|dyuot yn arberth. a rian+
29
non a|chicua wedy y harlỽyaỽ. Ac yna dech+
30
reu kyt·eisted ac ymdidan o uanaỽydan a rian+
31
non. ac o|r ymdidan tirioni a|wnaeth y vryt
32
a|e uedỽl ỽrthi. a hoffi yn|y uedỽl na welsei ei+
33
ryoet gỽreic digonach y thecket a|e thelediỽ+
34
et no|hi. Pryderi heb ef mi a|vydaf ỽrth a
35
dywedeist|i. Pa|dywedỽydat oed hỽnnỽ heb·y
36
riannon. arglỽydes heb ef bryderi. mi a|th
37
roessum yn|wreic y uanaỽydan uab ỻyr. a
38
minheu a vydaf ỽrth hynny yn|ỻaỽen heb+
39
y riannon. llaỽen yỽ gennyf inneu heb·y ma+
40
naỽydan. a duỽ a|dalo y|r gỽr yssyd yn rodi
41
y minneu y gedymdeithas mor difleis a
42
hynny. Kynn|daruot y wled honno y kyscỽyt
43
genthi. ar ny deryỽ o|r wled heb·y|pryderi
44
treulỽch chỽi. a|minneu a af y hebrỽng
45
vyg|gỽrogaeth y gasswaỻaỽn uab beli hyt
46
yn ỻoegyr. aglỽyd* heb·y riannon yg|kent

741

1
y mae Kasswaỻaỽn. a thi a elly treulaỽ y
2
wled honn. ae aros ynteu a|uo nes. Ninheu
3
a|e harhoỽn heb ef. a|r wled|honno a|dreulassant.
4
A dechreu a|ỽnaethant kylchaỽ dyuet a|e hela.
5
a chymryt eu|digrifỽch. ac ỽrth rodyaỽ y
6
wlat ny welsynt eiryoet wlat gyuanhedach
7
no hi. na|heldir weỻ. nac amylach y mel a| ̷ ̷
8
physcaỽt no hi. Ac yn hynny tyuu kedymdei+
9
thas y·rygtunt yỻ|pedwar hyt na mynnei
10
yr vn vot heb y gilyd na dyd na nos. ac ym
11
mysc hynny ef a|aeth at gassỽaỻaỽn hyt
12
yn ryt ychen y hebrỽng y ỽrogaeth idaỽ. a
13
diruaỽr a|uu yn|y erbyn yno. a diolỽch idaỽ
14
hebrỽng y ỽrogaeth idaỽ. a gỽedy y ymchoe+
15
lut kymryt eu gỽledeu a|e hesmỽythter a|o+
16
rugant pryderi a manaỽydan. a|dechreu
17
gỽled a|orugant yn arberth kanys priflys
18
oed. ac ohonei y dechreuit pob enryded.
19
a|gỽedy y bỽyta kyntaf y nos honno tra|uei
20
y gỽassanaeth·wyr yn bỽyta. kyuodi aỻan
21
a|orugant a|chyrchu gorsed arberth a|wnae+
22
thant yỻ|pedwar ac eu niuer gyt ac ỽynt.
23
Ac ual y bydant yn eisted ueỻy. ỻyma dỽryf.
24
a chan ueint y|tỽryf ỻyma gaỽat o nyỽl yn
25
dyuot hyt na|˄chanhoed yr un ohonunt hỽy
26
y gilyd. ac yn ol y nyỽl ỻyma yn|goleuhau
27
pob ỻe. A phan edrychyssant y ford y gỽelynt
28
y preideu a|r anreitheu a|r|kyuanhed kyn|no
29
hynny. ny welynt neb ryỽ dim. na|thy. nac
30
aniueil. na mỽc. na than. na dyn. na chyuan+
31
ned eithyr tei y|ỻys yn wac diffeith angkyf+
32
anned heb dyn heb vil yndunt. Eeu ke+
33
dymdeithon e|hun wedy eu coỻi heb wybot
34
dim y|ỽrthunt. onyt hỽy yỻ pedwar.
35
Oi a|r arglỽyd duỽ heb·y manaỽydan. mae
36
niuer y|ỻys a|n niuer ninheu eithyr hynn.
37
aỽn y edrych. dyuot y|r neuad a|ỽnaethant
38
nyt oed neb. kyrchu y kasteỻ a|hundy ny
39
welynt neb. Ym medgeỻ. nac yg|kegin
40
nyt oed namyn diffeithỽch. Dechreu
41
a|wnaethant yỻ|pedwar treulaw y wled
42
a hela a|ỽnaethant. a|chymryt eu digriu+
43
ỽch. a|dechreu a|wnaeth pob un ohonunt
44
rodyaỽ y wlat a|r|kyuoeth y edrych a welynt
45
ae ty. ae kyuanhed. a neb ryỽ dim ny wel+
46
ynt eithyr gỽydlydnot. A gỽedy treulaw