Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 186v

Y bedwaredd gainc

186v

754

a|r nos honno y|buant y·rỽng keri ac arỽys+
tli. yn|y dref a|elwir heuyt o|r achaỽs hỽnnỽ
mochtref. Ac odyna y kerdassant racdunt.
A|r nos honno y doethant hyt yg|kymỽt
ym|powys a|elwir o|r ystyr hỽnnỽ heuyt
mochnant. ac yno y buant y nos honno.
Ac odyna y kerdassant hyt yg|cantref ros.
Ac yno y|buant y nos honno myỽn y|dref a
elwir ettwa mochtref. Hawyr heb·y|gỽydyon
ni a gyrchỽn kedernit gỽyned a|r aniueileit
hynn. yd ys yn|ỻuydaw yn an hol. Sef y|kyr+
chassant y dref uchaf o arỻechwed. Ac yno
gỽneuthur creu y|r moch. ac o|r achaỽs hỽn+
nỽ y dodet creuwyryon ar y dref. ac yna
gỽedy gỽneuthur creu y|r moch. y kyrchas+
sant at uath uab mathonỽy hyt yg kaer
dathyl. A phan|doethant yno yd|oedit yn|dy+
gyuori y wlat. Pa|chỽedleu yssyd yma heb·y
gỽydyon. Dygyuor heb ỽy y|mae pryderi
yn|y·ch|ol chỽi un cantref ar|hugeint. Ry+
  ued uu hỽyret y kerdyssaỽch chỽi. Mae
  yr aniueileit yd aethaỽch yn eu hỽysc
  heb·y math. y maent gỽedy gỽneuthur
creu udunt yn|y cantref araỻ issot heb+
y gỽydyon. ar|hynny ỻyma y clywynt
yr utkyrn a|r dygyuor yn|y wlat. Ar hyn+
ny gỽiscaỽ a|wnaethant ỽynteu a cherdet
yny vydant ym pennard yn aruon. a|r
nos honno yd ymchoeles gỽydyon uab don
a|chiluaethỽy y uraỽt hyt yg|kaer dathyl.
ac y|gỽelei uath uab mathonỽ dodi giluaeth+
ỽy a goewin y gyt·gyscu. a chymeỻ y mory+
nyon ereiỻ aỻan yn amharchus. a|chys+
cu genti o|e|hanuod y nos honno. Pan wel+
ant y dyd drannoeth kyrchu a|wnaethant
y ỻe yd oed math uab mathonỽy a|e lu.
Pan|doethant yd oed y|gỽyr hynny yn my+
net y gymryt kyngor pa|du yd arhoynt
pryderi a gỽyr y deheu. ac ar y kyngor y
doethant ỽynteu. Sef a gaỽssant yn eu kygor
aros yg|kedernit gỽyned yn|aruon. ac yg
kymperued y dỽy uaenaỽr yd|arhoet. mae+
naỽr pennard. a maenaỽr coet alun. A|phry+
deri  a|e kyrchỽys yno ỽynt. Ac yno y bu
y|gyfranc ac y|ỻas ỻadua uaỽr o bop parth
ac y bu reit y wyr y deheu enkil. Sef ỻe yd en+

755

kilyassant hyt y lle a elwir ettwa nant call
a|hyt yno yd ymlitywyt. ac yna y bu yr aerua
diuessur y meint. Yna y kiliassa* hyt y ỻe
a|elwir dol penn maen. ac yna clymu a|w+
naethant. a cheissaỽ tangneuedu. a gỽystlaỽ
a|wnaeth pryderi ar y dangneued. 
Sef y gỽystlỽys gỽrgi gỽastra* ar y bedw+
yryd ar|ugeint o veibon gỽyrda. A gỽedy
hynny kerdet o·honunt yn eu|tangneued
hyt y traeth maỽr. ac ual ygyt ac y doethant
hyt y uelenryt. y pedyt ny ellit eu reoli o
ymsaethu. Gyrru kennadeu o pryderi y
erchi gỽahard y deulu. ac erchi gadu y·ryg+
taỽ ef a|gỽydyon uab don. kanys ef a bar+
yssei hynny. att uath uab mathonỽy y
doeth y gennat. Je heb·y math. y·rof i
a|duỽ os da gan wydyon uab don mi a|e
gadaf. Yn|ỻaỽen. ny chymellaf ynneu
ar|neb vynet y ymlad dros wneuthur
o·honam ninneu an gaỻu. Dioer heb
y kennadeu. tec med pryderi oed y|r|gỽr
a|wnaeth hynn o gam idaỽ. dodi y|gorff
yn erbyn y gorff ynteu. a|gadu y|deulu
yn|segur. Dygaf y duỽ vyg|kyffes nat
archaf i y wyr gỽyned ymlad drossof|i.
a|minneu vy hun yn|kael ymlad a|phry+
deri. Miui a|dodaf vyg|korff yn erbyn y
eidaỽ yn llaỽen. A hynny a anuonet at
pryderi. Je heb·y pryderi nyt archaf
inheu y neb gouyn vy iaỽn namyn my
hun. Y gỽyr hynny a neiỻtuwyt. ac
a|dechreuwyt gỽiscaỽ ymdanunt. ac
ymlad a|ỽnaethant. ac o nerth grym ac
angerd a|hut a|ỻetrith gỽydyon. a|phry+
deri a|las. ac y|maen tyuyaỽc uch y ue+
lenryt y cladwyt. ac yno y mae y ued.
Gỽyr y deheu a gerdassant ac argan
truan gantunt parth a|e gỽlat. Ac nyt
ed* ryued. eu harglỽyd a goỻyssynt. a|ỻaỽ+
er oc eu goreu·gỽyr. ac eu meirch ac eu
harueu gan mỽyaf. Gỽyr gỽyned a
ymchoeles dracheuyn yn|ỻaỽen oraỽenus.
arglỽyd heb·y gỽydyon ỽrth vath. po+
nyt oed iaỽn ynni eỻỽng eu dylyeda+
ỽc y wyr y deheu a|wystlyssant inni ar  ̷
tangneued. ac ny dylyỽn y garcharu