Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 189v

Y bedwaredd gainc

189v

766

ac ar|ben y neill|glin y kyuodes. ac a|r gỽenỽ+
yn·waeỽ y uỽrỽ a|e uedru yn|y ystlys. yny neit+
ta y paladyr ohonaỽ. a|thrigyaỽ y penn yndaỽ.
ac yna bỽrỽ ehetuan ohonaỽ ynteu yn rith er+
yr. a|dodi garymleis anhegar. ac ny chahat
y welet ef o hynny aỻan. Yn|gyn|gyflymet
ac yd aeth ef ymeith. y kyrchassant ỽyn+
teu y ỻys. a|r nos honno kyscu ygyt. A
thrannoeth kyuodi a|oruc gronỽ a|goresgyn
ardudỽy. Gỽedy goresgyn y|wlat y gỽledy+
chu a|wnaeth yny oed yn|y eidaỽ ef ardudỽy
a|phenỻyn. Yna y chỽedyl a aeth at math
uab mathonỽy. Trymuryt a|goueileint
a gymerth math yndaỽ. a mỽy wydyon
noc ynteu o|laỽer. Arglỽyd heb·y gỽydyon
ny orffowyssaf uyth yny gaffỽyf chwedleu
y ỽrth uy nei. Je heb·y math. duỽ a|uo nerth
itt. Ac yna kychỽynnu a|ỽnaeth ef a dechreu
rodyaỽ racdaỽ. a rodyaỽ gỽyned a|ỽnaeth
a phoỽys yn|y theruyn. Gỽedy daruot idaỽ
rodyaỽ ueỻy. ef a|doeth hyt yn aruon. ac
a|doeth y ty uab eiỻt ym maenaỽr bennard.
Disgynnu yn|y ty a|ỽnaeth a thrigyaỽ yno
y nos honno. Gỽr y ty a|e dylỽyth a|doeth y
myỽn. ac yn|diwethaf y doeth y meichat.
Gỽr y ty a|dywaỽt ỽrth y meichat. Ha|was
heb ef a|doeth dy hỽch di heno y myỽn. Doeth
heb ynteu. yr aỽr honn y doeth att y moch.
Pa ryỽ gerdet heb·y gỽydyon yssyd ar yr
hỽch honno. Pan agorer y creu beunyd yd
a aỻan. ny cheir craff arnei. ac ny wybydir
pa fford yd a. mỽy no chynn|elei yn|y dayar.
a wney di heb·y gỽydyon y·rof|i nat agorych
y creu. yny vỽyf|i yn|y neiỻ|parth y|r creu
y·gyt a|thi. gỽnaf yn ỻaỽen heb ef. Y gysgu
yd aethant y|nos honno. a|phan welas y
meichat ỻiỽ y dyd. ef a|deffroes wydyon.
a chyuodi a|ỽnaeth gỽydyon a|gỽisgaỽ ym+
danaỽ. a|dyuot y·gyt a|r|meichat. a|seuyỻ
ỽrth y creu. Y meichat a agores y creu.
y·gyt ac y hegyr ỻyma hitheu yn|bỽrỽ neit
aỻan. a|cherdet yn braff a|ỽnaeth. a|gydyon
a|e kanlynỽys. a chymryt gỽrthỽyneb auon
a|ỽnaeth. a chyrchu nant a|ỽnaeth a|elỽir
weithon nant y ỻeỽ. ac yno gỽastattau a|ỽ+
naeth a|phori. Ynteu wydyon a|doeth y·dan

767

y prenn. ac a|edrychaỽd pa|beth yd oed yr hỽch
yn|y bori. ac ef a|welei yr hỽch yn pori kic pỽ+
dyr a chynron. Sef a|wnaeth ynteu edrych
ymblaen y prenn. a|phan edrych ef a|ỽelei
eryr ymblaen y prenn. a phan ymysgytỽei
yr eryr. y syrthei y pryuet a|r kic pỽdyr o+
honaỽ. a|r hỽch yn yssu y rei hynny. Sef
a|ỽnaeth ynteu medylyaỽ mae ỻeỽ oed yr
eryr. a|chanu eglyn. Dar a|dyf y·rỽng deu
lenn. gorduwrych awyr a|gleu. ony dywet+
af|i eu o|ulodeu. ỻeỽ panyỽ hynn. Sef a|ỽna+
eth ynteu yr eryr. ymeỻỽng yny uyd yg
kymherued y prenn. Sef a|wnaeth ynteu
wydyon canu eglyn araỻ. Dar a|dyf yn
ard uaes. ny|s gỽlych glaỽ. ny|s mỽy taỽd.
naỽ ugein angerd a|borthes. yn|y|blaen ỻeỽ
ỻaỽ gyffes. Ac yna ymeỻỽng idaỽ ynteu yny
uyd yn|y geing issaf o|r prenn. Canu eglyn
idaỽ ynteu yna. Dar a|dyf dan anwaeret.
mirein medur ym ywet. ony dywedaf i ef.
dydaỽ ỻeỽ y|m harffet. ac y|dygỽydaỽd ynteu
ar|lin gỽydyon. Ac yna y treỽis gỽydyon
a|hutlath ynteu yny uyd yn|y rith e hunan.
Ny|welsei neb ar ỽr tremynt truanach hagen
noc a|oed arnaỽ ef. nyt oed dim onyt croen
ac ascỽrn. Yna kyrchu kaer dathyl a|wnaeth
ef. ac yno y|ducpỽyt a|gahat o uedic da yg
gỽyned ỽrthaỽ. Kyn kyuyl y|r ulỽydyn
yd oed ef yn hoỻiach. arglỽyd heb ef ỽrth
uath uab mathonỽy. madỽs oed ymi kaf+
fel iaỽn gan y gỽr y keueis ouut gantaỽ.
Dioer heb·y math ny eiỻ ef ym·gynnal
a|th iaỽn di gantaỽ. Je heb ynteu goreu yỽ
gennyf i bo kyntaf y kaffỽyf iaỽn. Yna
dygyuoryaỽ gỽyned a|ỽnaethant. a|chyrchu
ardudỽy. Gỽydyon a gerdỽys yn|y blaen.
a chyrchu mur casteỻ a|oruc. Sef a|ỽnae+
th blodeued clybot eu bot yn dyuot. kym+
ryt y morynyon y·gyt a|hi. a|chyrchu y mynyd.
a thrỽy auon gynuael. kyrchu ỻys a|oed
ar y|mynyd. ac ny wydynt gerdet rac o+
vyn. namyn ac eu hỽyneb dra|e|keuyn
ac yna ny|wybuant yny syrthassant yn|y
ỻynn. ac y bodyssant oỻ eithyr hi e hunan.
Ac yna y gordiwedaỽd gwydyon hitheu.
ac y|dywaỽt ỽrthi. Ny ladaf|i di. mi a|ỽnaf