Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 198v

Geraint

198v

802

Duỽ a|rodo da it heb·yr arthur. a|phỽy
ỽyt ti. Gereint heb·y gỽalchmei yỽ hỽnn.
ac o|e uod nyt ymwelei a|thydi hed*. Je heb·yr
arthur yn|y aghyngor y mae. ac ar hynny
enit a|doeth hyt ỻe yd oed arthur. a|chyuarch
gỽeỻ idaỽ. Duỽ a|rodo da itt heb yr|arthur.
kymeret vn hi y|r ỻaỽr. ac vn o|r makỽyeit
a|e kymerth. Och a enit heb ef pa gerdet
yỽ hỽnn. Na|ỽnn arglỽyd heb hi. namyn
dir yỽ ymi. gerdet y fford ˄y|kerdo ynteu. arglỽ+
yd heb·y gereint ni|a|aỽn ymeith gan dy
gennyat. Pa|le uyd hynny heb·yr arthur.
ny eỻy di vynet yr aỽr honn. o·nyt ey y
orffen dy angheu. Ny adei ef ymi heb·y
gỽalchmei gỽahawd arnaỽ. Ef a|e gat ymi
heb·yr arthur. ac y·gyt a|hynny nyt a ef
odyma yny uo iach. Goreu oed gennyf|i
arglỽyd heb·y gereint. pei|gattut uiui ym+
eith. Na adaf y·rof a|duỽ heb ynteu. ac yna
y peris galỽ ar y uorỽyn yn erbyn enit
o|e dỽyn y bebyỻ ystaueỻ gỽenhỽyuar.
a ỻaỽen uu wenhỽyuar ỽrthi a|r gỽraged
oỻ. a gỽaret y marchaỽc·wisc y amdan+
ei. a rodi araỻ ymdanei. a galỽ ar|gadyr+
ieith a|oruc ac erchi idaỽ tynnu pebyỻ y
ereint a|e uedygon. a|dodi arnaỽ peri
diwaỻrỽyd o bop peth ual y gouynnit
idaỽ. A hynny a|oruc kadyrieith ual
yd|erchit idaỽ oỻ. a|dỽyn morgant tut
a|e disgyblon a|oruc att ereint. ac yno
y bu arthur a|e niuer agos y uis wrth
uedeginyaethu gereint. a phann oed
gadarn y gnaỽt gan ereint y deuth at
arthur. ac yd erchis kennat y uynet y
hynt. Ny ỽnn a|ỽyt iach iaỽn ettwa. wyf
ys|gỽir arglỽyd heb·y gereint. Nyt tydi
a gredaf i am hynny. namyn y medy+
gon a|uu ỽrthyt. A dyuynnu y medygon
attaỽ a|oruc. a gouyn udunt a|oed wir
hynny. Gỽir arglỽyd heb·y morgant
tut. Trannoeth y kanhadawd arthur
ef y uynet ymeith. ac yd|aeth ynteu
y orffen y hynt. A|r dyd hỽnnỽ yd aeth
arthur odyno. ac erchi a|oruc gereint
y enit kerdet o|r blaen. a|chadỽ y ragor
ual y gỽnathoed kyn|no hynny. a hith+
[ eu

803

a gerdaỽd. a|r brifford a|dilynaỽd. Ac ual
y|bydynt ueỻy ỽynt a|glywynt diaspat gro+
chaf o|r byt yn agos udunt. Saf di yma heb
ef a|chyuaro. a minneu a|af y edrych ystyr
y|diaspat. Mi a|ỽnaf heb hi. a mynet a|o+
ruc ynteu. a dyuot y lannerch a|oed yn agos
y|r fford. ac ar y ỻannerch y gỽelei deu uarch
un a|chyfrỽy gỽr arnaỽ. a|r ỻaỻ a chyfrỽy
gỽreic arnaỽ. a marchaỽc a|e arueu ymda+
naỽ yn uarw. ac uch benn y marchaỽc y
gỽelei morỽynwreic ieuanc. a|e marchaỽc+
wisc ymdanei. ac yn|diaspedein. a unbennes
heb·y gereint pa|derỽ itti. Yma yd|oedỽn yn
kerdet ui a|r gỽr mỽyhaf a garỽn. ac ar
hynny y doeth tri chaỽr o|geỽri attam. a
heb gadỽ iaỽn o|r byt ac ef y lad. Pa fford yd
eynt hỽy heb·y gereint. Yna y|r fford uaỽr heb
hi. Dyuot a|oruc ynteu att enit. dos heb ef
att yr unbennes yssyd yna obry ac aro ui. y+
no y deuaf. Tost uu genthi erchi idi hynny.
Ac eissoes dyuot a|oruc att y uorỽyn. ac irat
oed warandaỽ arnei. a|diheu oed genthi
na deuei ereint uyth. yn ol y keỽri yd|aeth
ynteu. ac ymordiwes ac ỽynt a|oruc. a mỽy
oed bob un o·nadunt no|thrywyr. a|chlỽppa
maỽr oed ar ysgỽyd pob un onadunt. Sef
a|oruc ynteu. dỽyn ruthur y vn o·nadunt.
a|e wan a gỽaỽ* trỽydaỽ berued. a thynnu
y waeỽ o hỽnnỽ. a gỽan araỻ onadunt trỽ+
ydaỽ heuyt. a|r trydyd a ymchoelaỽd arnaỽ
ac a|e treỽis a chlỽppa yny hyỻt y daryan.
ac yny ettellis y ysgỽyd ynteu. ac yny yme+
gyr y hoỻ welioed ynteu. ac yny uyd y waet
yn|coỻi oỻ. Sef a|oruc ynteu yna tynnv cledyf
a|e gyrchu ef a|e daraỽ dyrnaỽt tostlym athru+
gar angerdaỽldrut. yg gỽarthaf y benn
yny hyỻt y benn a|e vynỽgyl hyt y|dỽy ys+
gỽyd. ac yny dygỽyd ynteu yn uarỽ. ac eu
hadaỽ yn uarỽ a|oruc ueỻy. a|dyuot hyt ỻe
yd|oed enit. A|phan|welas ef enit. y dygỽyd+
aỽd yn varỽ y|r ỻaỽr y ar y uarch. Diaspat
athrugar aruchel didaweldost a|dodes enit.
a|dyuot uch y benn ỻe y dygỽydassei. ac ar
hynny nachaf yn dyuot ỽrth y|diaspat iarỻ
limỽris. a niuer a|oed ygyt ac ef a|oedynt yn
kerdet y fford. ac o achaỽs y diaspat y|doethant