Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 235r

Meddyginiaethau, Campau'r Cennin

235r

944

yuet y centaỽrya drỽy dỽfyr tỽym. Hynny
a|tyrr sychet ac a burha dỽy·vron. a|r kyỻa.
Rac y urech; kymer ỻudỽ gruc. a ỻudỽ gỽe+
nyn neu ysmalaes. a ỻudỽ corn karỽ a|mel.
ac ir ef a|hỽnnỽ. Rac trachwyt; kymer
yr eruin a|berỽ drỽy laeth geiuyr. ac yf ef
a hynny a|e tyrr. Rac ỻosc tan neu dỽfyr.
Dot deil y lilỽm y myỽn ỻaeth berỽedic
a gossot ar y weli yny uo iach. Rac ỻesteir
pissaỽ; kymer. emhennyd ysgyuarnaỽc. a
tharaỽ hỽnnỽ ar win arogleuaỽr. ac yf
ef. Rac brath neidyr; dyro y myỽn oleỽ
sud y fenigyl. neu|raphan. neu y rut. neu
y|wermot. ac yuet hỽnnỽ. neu vỽyttaet.
Rac chwydu gỽaet. Berỽi y uilffei drỽy
win. neu laeth a|e yuet. a hynny a|e tyrr.
neu uerỽi y betonica. y|myỽn ỻaeth gei+
uyr neu win. a|hỽnnỽ a|e|tyrr. R·ac at+
tal maessa. Berỽ dỽfyr a|gỽreid ysgaỻ
man o|r koet. a dyro y dỽfyr hỽnnỽ idaỽ o|e
yuet. Pỽy bynnac a uo ry vras; yuet y
ffenigyl. a|hynny a|e kulha. O byd ỻidyaỽc
y·uet yr apiỽm yn uynych. a hynny a|we+
ryt ỻit. ac a|wna ỻewenyd. Ot al sarff
yg|geneu dyn. neu o|r byd yndaỽ bryuet
ereiỻ byỽ. trawet arment ar win yn|deỽ.
ac yuet hỽnnỽ. ac ef a|geiff rydit. O gen+
ir pryuet y myỽn dyn neu|lỽdyn. Dot ar+
naỽ wreid y dragrans. ac ef a|uyd marỽ y
y|pryf yn|diannot. Araỻ yỽ taraỽ deil y dita+
en ar win kadarn. ac yuet ar y gythlỽng.
Rac ỻygher. yuet ffioleit o|sud y plantaen.
yr erlyryat. a|dodi y|ỻysseu hỽnnỽ ar y uogel.
Araỻ yỽ taraỽ y vilffei ar win. ac yuet ar y
gythlỽng unweith. ac ỽynt a|doant oỻ aỻan
y|dyd hỽnnỽ. Rac y cryt. yuet sud y rut. a
gỽin. a|ỻygket tri gronyn o|r koliandrỽm.
Ac yuet yr apiỽm drỽy dỽfyr. i. y maelis. a
chynnuỻ y plantaen gan dywedut dy pader
ac yuet hỽnnỽ drỽy win a|phybyr. Kymer
sud y ganwreid wedy briwher. a sud y wermot.

945

a|chymysc ac olew hawddỽym. ac ir dy gorff
yn gỽbyl dridieu ar untu. ac ef a diffyd y|cryt
heb olud. O|r byd hagen kryt kadarn ar dyn.
par idaỽ uynet myỽn enneint. a mogel rac
kyhỽrd y dỽfyr a|e vreicheu. A chymer eido y
dayar a|berỽ ef yn|ffest. a|gossot yn vrỽt ar y
benn. a goỻỽng gỽaet ar y ureich. ac ef a
vyd iach drỽy nerth duỽ. Rac chwydu ac
ucheneideu. taraỽ dyrneit a|hanner o|r
betonica ar dỽfyr mỽygyl ac yuet hỽnnỽ.
Y torri chwyt. kymer y betonica a|berỽ drỽy
uel. A mortera ef. a gỽna o hỽnnỽ pedeir
pelen. a dyro vn beunyd o|r|pedwar dieu idaỽ
y yuet y myỽn tỽymyn. O chymer dyn wen+
wyn yuet sud y|ditaen a gỽin. Y torri
gỽaetlin o ffroeneu. kymer blaen teir dyn+
haden. a|tharaỽ ỽynt ygyt a|dot y bastei
honno y|r dyfynaf ac y geỻych yn|y ffroe+
neu. Araỻ yỽ kymer y vilffyd. a|mortera
drỽy win egyr. a|dot yn|y froeneu ac ef
a|dyrr y gỽaetlin. Rac chỽydu. yuet y
uilffei drỽy win mỽygỽl yny uo iach. A+
raỻ yỽ dodi y geiỻeu y myỽn gỽin egyr.
Rac byderi o atgleuyt. kymer bystyl buch
a ỻaeth bronneu a mel. a dot yn haỽd·dỽ+
ym yn dy|glusteu. Medeginyaeth ny pha+
ela yỽ honno.*Llyma gampeu y kennin.
Da yỽ yuet y sud rac chwydu gỽaet. Da
yỽ y|wraged a uynno kael plant bỽytta
y kennin yn uynych. Da yỽ kymryt
kennin a|gỽin rac brath neidyr. neu ani+
ueil araỻ. Da yỽ ỽrth weli plastyr o gen+
nin a|mel. Da rac heb|bas neu ysgeueint
sud y|kennin a|ỻaeth bronneu. Da yỽ
sud y|kennin. a bystyl gauyr. a|mel yn|dri
thraean rac byderi. a hynny y dodi yn
dỽym yn|y|glusteu. neu yn|y ffroeneu.
Da yỽ rac dolur o benn. Da yỽ y kennin
a|gỽin. rac dolur o arenneu. Da yỽ y kennin
y gyuannu asgỽrn. ac y aeduedu cornỽyt+
eu. O dodir y kennin a halen ỽrth weli

 

The text Campau'r Cennin starts on Column 945 line 27.