Breudwd Welsh Prose 1300-1425
Cymraeg

Oxford Jesus College MS. 111 (The Red Book of Hergest) – page 178r

Y gainc gyntaf

178r

721

arglỽyd heb eveyd hen gỽir a|dyweit. Jaỽn
yỽ itt y warandaỽ. nyt dihenyd arnaỽ hynny.
Je heb·y pỽyỻ mi a|wnaf dy gyghor di amdanaỽ
ef. ỻyma dy gyghor di heb·y riannon yna. yd
ỽyt yn|y|ỻe y perthyn arnat llonydu eircheit
a cherdoryon. gat yno ef y rodi y baỽp drossot
heb hi. a chymer gedernit y ganthaỽ na|bo
amovyn na dial vyth amdanaỽ. a|digaỽn yỽ
hynny o gosp arna*. Ef a|geiff hynny yn ỻaỽ+
en heb y gỽr o|r got. a minneu a|e kymeraf yn
ỻawen heb·y pỽyỻ gan gynghor eueyd a|rian+
non. Kynghor yỽ hynny y gennym ni heb
ỽynt. Y gymryt a|wnaf heb·y pỽyỻ keis veichev
drossot. Ni a|vydỽn drostaỽ heb eueyd. yny vo
ryd y|wyr y vynet drostaỽ. ac ar|hynny y goỻ+
ygỽyt ef o|r got ac y rydhawyt y oreugỽyr.
Gouyn weithon y|waỽl veicheu heb eueyd.
ni a|atwaenỽn y neb a|dylyer y kymryt y gan+
taỽ. Riuaỽ y meicheu a|wnaeth eueyd. ỻun+
nya|dy|hun heb·y gỽaỽl dy amot. Digaỽn yỽ
gennyf|i heb·y pỽyỻ ual y ỻunyaỽd riannon.
Y meicheu a|aeth ar yr amot hỽnnỽ. Je arglỽ+
yd heb·y gỽaỽl briỽedic ỽyf i a chymriỽ maỽr
a geueis. ac enneint yssyd reit ymi. ac yme+
ith yd af gan|dy|gennyat ti. a mi a ataỽaf
wyrda drossof yma y atteb y baỽp o|r a|th ovynno
di. Yn ỻawen heb·y pỽyỻ. a gỽna ditheu hynny.
Gỽaỽl a|aeth parth a|e gyuoeth. Y neuad ynteu
a|gyweirỽyt y pỽyỻ a|e niuer. ac y niuer y ỻys
y am hynny. Ac y|r bordeu yd|aethant y eisted.
ac ual yd|eistedyssant vlỽydyn o|r nos honno. yd
eistedwys paỽb y nos honno. Bỽyta a chyuedach
a|wnaethant. ac amser a|doeth y vynet y gyscu.
ac y|r ystaueỻ yd aeth pỽyỻ a|riannon. a|threu+
laỽ y nos honno drỽy digrifỽch a|ỻonydỽch a|ỽ+
naethant. A thrannoeth yn|ieuenctit y dyd.
arglỽyd heb·y riannon|kyuot y uynyd. a dechreu
lonydu y kerdoryon. ac na omed neb hediỽ o|r a
vynno da. Hynny a wnaf i yn ỻaỽen heb·y pỽyỻ
a|hediỽ a|pheunyd tra barhao y wled honn. Ef
a|gyuodes pỽyỻ y vynyd a pheri dodi gostec y er+
chi y hoỻ eircheit a cherdoryon dangos. a mene+
gi udunt y|ỻonydit paỽb ohonunt ỽrth y uod
a|e vympỽy. a|hynny a|ỽnaethpỽyt. Y wled honno
a|dreulỽyt. ac ny omedỽyt neb tra barhaaỽd.
A|phan|daruu y wled. arglỽyd heb·y pỽyỻ. ỽrth

722

eueyd mi a|gychỽynnaf gan dy genyat parth a|dyuet
auory. Je heb eueyd duỽ a|rỽydhao ragot. a gỽna oet
a|chyfnot y|del riannon y|th ol. Y·rof i|a|duỽ heb ynteu
bỽyỻ y·gyt y kerdỽn odyma. Ae ueỻy y mynny di
arglỽyd heb·yr eueyd. velly y·rof a duỽ heb·y pỽyll.
Wynt a gerdassant trannoeth parth a dyuet. a ỻys
arberth a gyrchyssant. a|gỽled darparedic a|oed yno
udunt. Dygyuor y wlat a|r|kyuoeth a|doeth attunt
o|r gỽyr goreu a|r gỽraged goreu. o hynny nyt et+
ewis riannon neb heb rodi rod ennỽaỽc idaỽ.
ae o gae. ae o vodrỽy. ae o vaen gỽerthuaỽr.
Gỽledychu y wlat a|wnaethant yn ỻỽydyannus
y vlỽydyn honno. a|r eil. Ac yn|y dryded vlỽydyn
y dechreuis gỽyr y wlat dala trymuryt yndunt
o|welet gỽr kymeint a|gerynt a|e harglỽyd. ac
eu braỽtuaeth yn|diettiued. a|e dyuynnu attunt
a|ỽnaethant. Sef ỻe y doethant y·gyt. y bresselev
yn dyuet. arglỽyd heb ỽynt ni a|ỽdam na|bydy
gyuoet ti a rei o wyr y|wlat honn. ac yn·n|ouyn
ni yỽ na byd itt ettiued o|r wreic yssyd gyt a thi.
Ac wrth hynny kymer wreic araỻ y bo ettiued
itt ohonei. nyt byth heb ỽynt y perhey di. a chyt
kerych di vot veỻy ny|s diodefỽn y gennyt.
Je heb·y pỽyỻ nyt hir ettwa yd|ym ygyt. a ỻaỽer
damỽein a|digaỽn bot. Oetỽch a|mi hynn hyt  ̷
ympenn y vlỽydyn. A blỽydyn y|r amser hỽnn ni
a|wnaỽn yr oet y dyuot y·gyt. ac ỽrth ych kynghor
y bydaf. Yr oet a|wnaethant. Kynn penn cỽbyl o|r
oet mab a|anet idaỽ ef. ac yn arberth y ganet.
A|r nos y ganet y ducpỽyt gỽraged y|wylat y
mab a|e uam. Sef a|wnaeth y gỽraged kyscu
a|mam y mab riannon. Sef riuedi o wraged
a|ducpỽyt y|r ystaueỻ chwech wraged. Gỽylat
a|wnaethant ỽynteu dalym o|r nos. Ac yn hynny
eissoes kynn hanner nos kyscu a ỽnaeth paỽp
ohonunt. a thu a|r|pylgein deffroi. a|phan deffro+
assant edrych a|orugant y ỻe y|dodyssynt y mab.
Ac nyt oed dim ohonaỽ yno. Och heb·yr un o|r
gỽraged neur goỻes y mab. Je heb araỻ bychan
a|dial oed an|ỻoski ni. neu an|dihenydyaỽ am y
mab. a|oes heb vn o|r gỽraged kyghor o|r byt am
hynn. Oes heb araỻ mi a|ỽn gyghor da. Beth
yỽ hynny heb ỽy. Gellast yssyd yman heb hi
a chynaỽon genthi. ỻadỽn rei o|r kynaỽon ac
irỽn y hỽyneb hitheu riannon a|r|gỽaet. a|e
dỽylaỽ. a byrỽn yr esgyrn ger y bronn. a|thaerỽn