Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 251r

Brut y Saeson

251r

1008

normandi. Rollo hagen a|vu gyntaf tyw+
yssaỽc ar normandi. ac y hỽnnỽ y bu uab
a|elwit wiliam lwngysper. ac y hỽnnỽ y
bu uab Risiart tat em. ac y hỽnnỽ y bu
vab Risẏart araỻ. ac y hỽnnỽ y bu ueiby+
on y trydyd Risẏart. a Robert. ac y|r robert
hỽnnỽ y bu uab gwilym bastar y enỽ. o
orderch a|elwit arlot. a|e deduoli a|gafas drỽy
lys Ruuein. ac ueỻy yr oed seint edwart a
gwilym bastart yn gevynderỽ. ac yn gyferdy+
rỽ. Dỽy vlyned ar|bymthec ar|hugeint y
gwledychaỽd. Ac yna gyntaf y doeth yswein y|r
tir. ac anreithyaỽ a|ỻosgi a|goresgyn y wlat
yn gỽbyl a|oruc. 
U N vlỽydyn ar|bymthec a mil oed
oet crist. pan|wledychaỽd edmỽnt
ystlys hayarn gỽedy marỽ swein. a|r ed+
mỽnt hỽnnỽ a ryuelaỽd pvm weith yn er+
byn kaỽntỽn brenhin denmarc. ac a|e gyr+
raỽd o loegyr ef a gwyr denmarc. Ac yn
ebrwyd yn|y vlwydyn nessaf wedy hynny
y doeth y borthloed santwich a|diruaỽr lyng+
hes ganthaỽ. Yr edmỽnt hỽnnỽ a vu rym+
mus ac anueidraỽl y bỽyỻ. ac aruodedic a
budugaỽl yn ymladeu. ac idaỽ y bu uab
a|elwit edwart. yr hỽnn a|ffoes y wlat hỽng+
ari wedy marỽ y dat. Ac yna y priodes ef
chwaer brenhin hỽngari yn wreic idaỽ. ac
y bu idaỽ ohonai edgar ethlinger. a mar+
garet gỽreic moilcỽlỽm brenhin prydein.
Ac edmỽnt. a|christyn vanaches. A|gỽedy
daruot y ryuel diwethaf. ef a|gyfunaỽd ed+
mỽnt ystlys hayarn a chaỽntỽn. ac a ran+
nassant loegyr y·ryngthunt dan yr amot
hỽnn. Pỽy bynnac a vei uarỽ yn gyntaf
onadunt. kymryt o|r ỻaỻ ỻywodraeth y
deyrnas o gỽbyl. a gwedy gỽneuthur yr
amot a|e gadarnhau y gan hoỻ wyrda
ỻoegyr. ac ympenn y mis wedy|hynny y
bu uarỽ edmỽnt yn ryt ychen. o|dỽyỻ edrig
Jarỻ henfford drỽy weithret y vab ef. ac y
cladwyt yng|glastynbyri.

1009

G wedy hỽnnỽ y gỽledychaỽd caỽntỽn.
brenhin denmarc a ỻoegyr a ỻychlyn.
a hỽnnỽ a priodes em yr honn a vuassei
wreic y etheldryt. ac ohonei y kauas har+
decnỽt. a haraỻt harfỽrt o orderch. Hỽn+
nỽ a|wledychaỽd ugein mlyned a hanner.
ac yng|kaer wynt y cladỽyt. Yr hardecnỽt
hỽnnỽ a difethaaỽd paỽp o|r a gytsynny+
aỽd ac etdric iarỻ am angheu edmỽnt
ystlys hayarn. ac ỽynt yn menegi y
hardecnỽt yr hynn a|wnathoedynt. ac yn
tebygu kaffael ganthaỽ rodyon ac en+
ryded. ac ynteu a|beris rỽymaỽ dwylaỽ
a thraet etric iarỻ. am y vot yn dwyỻỽr
a|e vỽrỽ yn avon demys. a hỽnnỽ a|wle+
dychaỽd dwy vlyned a hanner. ac ynn
lanuche y bu uarỽ.  ~ ~ ~  
P Ymtheng mlyned ar|hugeint a
mil oed oet crist. Pan wledycha+
ỽd harfỽrt. Hỽnnỽ a deholes em y lys+
vam ac alvryt ac edwart y meibyon
o|r ynys. a phedeir blyned a phedwar
mis y gwledychaỽd.  ~ ~  
Wyth mlyned a deugein a mil oed oet
crist. pann|wledychaỽd hardecnỽt. hỽn+
nỽ a vu kyn haelet. ac y gwnai bedeir
gweith yn|y|dyd vrenhinaỽl wled. kanys
gweỻ oed ganthaỽ adaỽ o|r gwahodwyr
yr anregyon heb y treulyaỽ no deissyfu
onadunt anregyon a vei vỽy. A gỽedy
Marỽ hỽnnỽ yd anuones y saesson yn
ol alvryt y mab hynaf y|eldryt hyt yn
normandi y|ỽ rydhau y gan wyr den+
marc. Ac ynteu a doeth a|ỻawer o|e
genedyl o|r normannyeit ganthaỽ y
loegyr. A phan welas gotwin Jarỻ kent
Maỽr dwyỻỽr y deyrnas hynny. dywedut
a oruc ef ỽrth wyrda ỻoeygyr. ry dỽyn
o alvryt gormod o amylder normany+
eit y·gyt ac ef. ac adaỽ udunt tiroed.
a bot kenedyl gadarn dỽyỻodrus yn