Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 272r

Amlyn ac Amig

272r

1089

y wahanv dy eneit a|th gorff. y byrir y corff
ryvygus y|r pryuet. a|r|eneit y boeneu uff+
ern. Ony heydy nef o|weithredoed da kynn
angeu. ac y byd reit itt dydbraỽt yg|gwyd
y triỻu wrtheb dros dy weithredoed. Keis
heuyt gynnal kedymdeithas yn gywir a
mab iarỻ aluern. o·herwyd yỽch gymryt
bedyd yn vn dyd gan bab ruuein. a chaffel
rodyon y ganthaỽ. a|ch bot yn gyn|debycket
o bryt a gosged a meint. ac nat oes dyn a
wypo gwahan y·rynghoch rac aỽch tebycket.
A gwedy y|r gỽrda sant kynghori y vab y+
n|y wed honno. ef a|gymerth y rinwedeu a
berthynynt ar yr eglwys. a thalu y yspryt
y|r creawdyr. A|e gorff a gladwyt drỽy dirua+
ỽr enryded yn|y vanachlaỽc a seilyassei y
dat kyn noc ef. A gwedy marỽ y gỽrda a|e
gladu yn ỻe brenhinaỽl. y kyfodassant rei
dieflic ysgymunỻyt o genedyl y gwas ieu+
anc. a|bot yn drỽc ỽrthaỽ a|wnaethant a|e
amherchi. A|thrỽy eu henwired ac eu hysgy+
mundaỽt y treissassant y gỽas ieuanc am
dref y dat a|e gyuoeth. a|e yrru yn aỻtut a|w+
naethant idaỽ. ar draỽs y byt y gardotta.
Ac yr hynny yd|oed ef yn karu baỽp ohonunt
ỽy ac yn erchi y duỽ y vadeu udunt. ac ar
vyrder kymeint vu ennwired y genedyl
yn|y erbyn ac na|s gedynt ef y gardotta yn|y
gyuoeth e|hunan. nac evo na|dyn o|r a|wypit
arnaỽ y garu. Yna y doeth cof idaỽ kynghor+
eu y dat. ac y|dywaỽt ỽrth y deudeng mrodyr
maeth. a|oed yn|y ganlyn yn yr ansaỽd hon+
no. Arglỽydi vrodyr heb ef. enwired vy|ng+
henedyl o chwant vy|nghyuoeth i yssyd yn
an peỻau ni. ac yn an|dehol o|n gỽlat. Keissỽn
ninheu vedylyaỽ y|r Jdewon dehol iessu grist
a|e anurdaỽ a|e grogi am dref y dat. Gỽerth+
u heuyt o veibyon iago badriarch Joseph
eu braỽt a|e dehol o|e wlat. A throssi o|duỽ pob
vn o|r deu bỽngk hynny yn glot ac enryded

1090

udunt. Duỽ heuyt a|dyweit na deuir y deyr+
nas nef o·nyt trỽy draỻaỽt a ỻauur. wrth
hynny arglwydi vrodyr gobeith yỽ gennym
y trossa duỽ hynn ar enryded a ỻes y ninhev
etto. kanys y neb y bo traỻaỽt arnaỽ yn
wirion ac a|e godefo yn bỽyỻic. y mae duỽ y
gỽr ny dyweit kelwyd yn adaỽ idaỽ teyrnas
nef. wrth hynny arglwydi vrodyr. aỽn ra+
gom parth a|ỻys iarỻ aluern vy|nghyfeiỻt y
gỽr o|m|tebic. ny phaỻa ymi o|dim o|r a archỽ+
yf idaỽ. Ac ony chaffỽn ni lewenyd y gan y
gỽrda hỽnnỽ. ni a|aỽn att hildegard vrenhin+
es ffreinc. y wreic yssyd gynnefodic kyt·dolu+
ryaỽ a|r neb y gỽelo gouit arnaỽ. Ac yna
y kerdasssant racdunt parth a|chyuoeth
iarỻ aluern. a|gỽedy eu dyuot o vywn y
gyuoeth y|r iarỻ. govyn a|wnaethant y
fford parth a|r ỻys yr oed yr iarỻ yndi. A|phan
doethant yno. neur gychwynnyssei yr iarỻ
parth a ỻys amic y gyueiỻt. gỽedy clybot
marỽ y gỽr da a|oed dat idaỽ. A gỽedy na
chafas yr iarỻ amic yn|y lys e|hunan. dir+
uaỽr dristit a|gymerth o|r|achaỽs hỽnnỽ.
a medylyaỽ a|ỽnaeth nat ymchoelei vyth
dra|e|gevyn y wlat. yny gaffei chwedleu hys+
bys y ỽrth y gyueiỻt. Ac yna y|kerdaỽd ef
ar draỽs teyrnas ffreinc y amovyn amic
y gedymdeith. A gỽedy na chavas yn ffreinc
dim hyspyssrwyd amdanaỽ. kerdet racdaỽ
a|wnaeth y parth a|r almaen y blith y
genedyl. ac ny chauas yno dim o hyspys+
rwyd am·danaỽ. Ac ot oed vaỽr ỻauur am  ̷ ̷+
lyn yn keissyaỽ amic ueỻy. Mwy o|lawer
bei gaỻei oed lauur amic yn keissyaỽ amlyn.
heb orffowys. Ac ual yd oed amic yn|keissyaỽ
amlyn. ef a|doeth nosweith parth a ỻys gỽr+
da ef a|e gedymdeithyon. ac erchi ỻetty a|w+
naethant yr duỽ. a ỻawen vu y gỽrda ỽrth+
unt. a|charyat gỽyr ty a|dangosses udunt.
a pharch gỽeideion. a|gwedy ankỽyn amovyn