Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 275r

Amlyn ac Amig

275r

1101

Ac yna y bu drist y iarỻ am goỻi ardric.
ac o buwyt lawen o bop parth am dianc
y mackwy araỻ. Ac yna y rodes y bren+
hin y verch yn briaỽt y amic yn rith am+
lyn. a ỻawer o|dir a daear. ac eur ac ary+
ant y·gyt a hi. a|chyuoeth tec a rodes udunt
yn normandi ar|lann y mor. a|r kasteỻ tec+
kaf. A gỽedy goresgyn o·honaỽ y dir a|e
daear a|e da. adolwyn kennyat y|r brenhin
a|wnaeth am wneuthur y neithyaỽr a
chysgu gyt a|e wreic yny wypei a|gaffei
vn chwedyl o vyỽn y vlwydyn honno y ỽrth
amic y gedymdeith. a channyat a gauas
yn ỻawen y gan y brenhin a|e gynghor.
Ac yna yn|diannot y kerdaỽd racdaỽ a ni+
uer maỽr y·gyt ac ef arbennic y ymwelet
ac amlyn. A phan y|gỽelas amlyn ef yn
dyuot a|r niuer hỽnnỽ y·gyt ac ef. ffo
a|wnaeth o tebygu daruot ỻad amic. a
brathu march a|oruc amic yn|y|ol. ac erchi
idaỽ na ffoei o·herwyd idaỽ ef kaffel y
vudugolyaeth o ardric iarỻ. a|chael ~
merch y brenhin yn briaỽt idaỽ ynteu.
Ac yna y doeth amlyn attaỽ drỽy diruaỽr
lewenyd. a diolỽch y amic y|lauur a|e gyw+
irdeb. ac a|aeth parth a ỻys brenhin ffeinc.
Ac yna y parattoet neithyaỽr vrenhina+
ỽl. ac y presswylaỽd gyt a|e wreic yn|y kas+
teỻ yn normandi ar lann y mor. a gwe+
ithyeu ereiỻ yn aluern yn|y gyuoeth e|hun.
A gỽedy yspeit hir o amser. yd anuones
duỽ keing o glafri ar amic megys na
aỻei gyfodi o|r gwely. kanys y mab a|ga+
ro duỽ ef a|envyn duỽ traỻaỽt a|govit ar+
naỽ. Ac o|hynny aỻan kyn gasset vu gan
obias y wreic ef. ac na mynnei gwelet
golỽc arnaỽ yr da y|byt. Ac yn vynych
keissyaỽ a|ỽnaei y dagu. ac yna y gelwis ef
attaỽ aron ac onvur y weissyon. ac erchi
udunt yr duỽ y landwyaỽ ef odyno y ỽrth

1102

y diaỽles a|oed wreic idaỽ. a chymryt yn di+
arwybot y ffiol a|rodassei y pab idaỽ a|e dỽ+
yn parth a|chasteỻ berigan yn|y ỻe y dyly+
ei ef vot yn arglwyd. A phan doethant ac
ef drỽy dir·uaỽr lauur parth a|r kasteỻ y
kyfaruu niuer ac ỽy o·dieithyr y kasteỻ.
a govyn a|wnaethant udunt pỽy y claf
yd|oedynt yn|y dwyn tu a|r kasteỻ. Sef y
dywedassant ỽynteu y mae amic eu har+
glỽyd yd oedynt yn|y arwein tu a|r kasteỻ
y geissyaỽ eu trugared am gaffel ỻetty
idaỽ yr|duỽ. A gỽedy clybot yr ymadrod+
yon hynny o|r tylwyth a|oed wyr idaỽ. ac
a|dylyynt vot yn uvyd idaỽ. maedu y
gỽeissyon a|wnaethant yn greulaỽn. a|e
vỽrỽ ynteu yn amharchus y|r ỻaỽr o|r ker+
byt yd oed yndaỽ. ac erchi y|r gỽeissyon ual
y kerynt eu hoedyl adaỽ y kyfoeth a|e
deruyneu kyntaf ac y geỻynt. neu ỽyn  ̷+
teu a vynnynt varỽ yn diannot. Ac y+
na yd wylaỽd amic. ac y|dywaỽt. Duỽ
hoỻgyuoethaỽc dat. y gỽr yssyd priaỽt
idaỽ bot yn drugaraỽc. a|chyt·doluryaỽ
a|phob govidyus. gwna vn o deu·peth a
mi. ae rodi anghev ym drỽy drugared
y|m heneit. ae trugarhau ỽrthyf o|ford
araỻ trỽy vyn|diovudyaỽ. Ac yna y dy+
waỽt ef ỽrth y weissyon ac yd erchis u+
dunt yr duỽ y arwein ef tu a|ruvein y
geissyaỽ nerth a|chyngor y gan y gỽr
da a|oed bab ac a|e|bedyassei* ef. A phann
doeth y ruvein y bu lawen kustennin
a|r marchogyon o lys ruuein a|e dalyas  ̷ ̷+
synt ỽrth vedyd. trỽy rodi trỽydet idaỽ
a|e weissyon o vỽyt a|diaỽt a|diỻat yn  ̷
ỻawen. A gỽedy y vot yno teir blyned
yn yr ansaỽd esmwythaf a|aỻei. Ac yna
y|doeth dryc·vyt a|newyn   yn|gym+
meint yng|gwlat ruuein. ac nat
hanbỽyỻei y tat o|r mab na|r uam o|r