Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 3v
Ystoria Dared
3v
11
L lyma beỻach riuedi py|saỽl dyỽyssaỽc o
roec oed yno y·gyt. ỽyth tyỽyssaỽc a deu+
gein. a riuedi o logeu heuyt y·gyt dec ỻog
ar|ugein a chant a mil.
A c yna gỽedy eu|dyuot y|athenas. aga+
memnon a|elỽis y|tyỽyssogyon y·gyt.
y|gymryt kygor. a chyghori a|ỽnaeth ef ac
annoc dial y sarhaedeu hỽy a|e keỽilyd yn
gyntaf. ac ef a|ofynnaỽd a|oed da gantunt
hỽy hynny. ac anoc a|ỽnaeth ef heuyt kyn
noc y|delynt y ỽlat delphoes anuon drache+
fyn at apolo y ymgygor ac ef am y defnyd
oỻ. a duunaỽ a|ỽnaeth paỽb a|e gygor ef.
ac y|r neges hono yd|aeth achil a phetroclus.
ac yna yd|oed priaf gartref yn gỽneuthur y
keyryd. ac yn anoc o vaỽr vryt y amdiffyn
ac yn kadarnhau casteỻ troea o ffossyd a|ch ̷ ̷+
lodyeu. ac annoc heuyt a|ỽnaeth priaf er+
chi y wyr y ỽlat vot yn baraỽt yn erbyn
gỽyr groec a|o·edynt yn tyỽyssyaỽ ỻu an·ter+
uynnedic hoỻ roec drỽy eu gỽladoed hwy.
Ef a annoges heuyt y ỽyr y ỽlat u·uud+
hau y arch ef. megys y geỻynt o vaỽr vryt
eu hamdiffyn. a phan doeth achil a phetro+
clus y|r ynys a|elỽit delpheos yd|aethant y
demyl apoỻo a|oed yn yr ynys. a gỽedy eu
dyuot y|r demyl yd archassant eu harch. ac
yd|attebwyt udunt val na ỽelynt pỽy
a|e hatebaỽd. ac y|dyỽespỽyt udunt y gor+
uydei wyr groec. ac yn|y decuet ulỽydyn y
gorystygynt hỽy ỽyr troea. achelarỽy a
ỽnaeth val y|gorchymynnỽys a·gamemnon
amheraỽdyr groec idaỽ am y gỽeithret hỽ+
nỽ. ac yn yr|amser hỽnnỽ y dathoed offei+
rat troea calax y enỽ. a phroffỽyt oed y|d+
ỽyn abertheu dros y bobyl ef y apoỻo. ac
erchi a|wnaet* ef y arch yn|y demyl y gyt·te+
yrnassỽyr. ac un·ryỽ atteb ac a|rodes apol+
lo y achelarỽy a rodes idaỽ ynteu am ỽyr
troea. ac erchi a|ỽnaeth ef udunt hỽy y+
n|y dyaỻ pan delei lyges y marchogyon o
roec yn erbyn gỽyr troea nat enkilyynt
odyna yny geffynt hỽy droea. ac yna gỽe+
dy dyuot achelarỽy y|r demyl ef a|e gedym+
deithon y·gyt a|e hattebyon gantunt a ỻaỽ+
enhau a|ỽnaethant a chadarnhau kedymde+
ithas y·rydunt. ac y·gyt y|kerdassant hyt
yn athenas. ac achelarỽy gỽedy galỽ y ỽyr
a adrodes udunt ual y|daroed idaỽ. a ỻaỽ ̷ ̷+
enhau yna a|ỽnaeth gỽyr groec. a chym+
ryt calcas y·gyt ac ỽynt. a geỻỽg y ỻyges.
a gỽedy eu hattal hỽy o dymhestleu yno.
a chalcas drỽy y deỽindabaeth ef a gauas bot
12
yn iaỽn ỽynt ymhoelut a mynet y|r vrenhin+
yaeth a|elỽit aỽlidemac. yno y|deuthant hỽy
ac agamemnon a uu vodlon y diana dỽyỽ+
es y|tegỽch. ac a|erchis y gedymdeithon ef
eỻỽg eu|ỻyges a cherdet parth a|throea. ac
arueru o philoten yn dyỽyssaỽc udunt yr
hỽnn a|dathoed y droea y·gyt a|r gỽyr a datho+
edynt yn|y ỻog a|elỽit argo. Odyno y deuth
ef y|r tir a|e lyges y|r casteỻ a|elỽit leibeus yr
hỽnn a|oed dan amherodraeth priaf vrenhin.
a gỽedy cael y ỻe ac eu hanreith kerdet rac+
dunt a|ỽnaethant hỽy. a dyuot y|r ynys a|elỽ+
it tenedum. ac y deuthant hỽy ygyt. ac yno
y rannaỽd agamemnon yr anreith. a galỽ y
tyỽyssogyon yn|y|gygor a|ỽnaeth ef. ac ody+
no kenadeu at briaf y ỽybot a vynnei ef
edryt elen. a|r anreith a dugassei alexander
a|r kenadeu a etholet. Nyt amgen. diomedes
ac Jluxes y vynet at briaf. a|phan ytoed
y kenadeu yn ufydhau y orthygarch agamem+
non. anuon a|ỽnaethpỽyt a·chelarỽy y anreithaỽ
y ỽlat a|elỽit Moesia. ac at teuffras vrenhin
y deuthant. ac anreith a gymerassant ỽy. a
theuffras a|deuth yn eu herbyn a ỻu maỽr gan+
taỽ. ac achelarỽy a dyrraỽd ffo ar y ỻu hỽnỽ
ac a|e|brathaỽd ynteu. ac yna telepus gỽedy
y uỽrỽ ef y|r ỻaỽr a|e hamdiffynnỽys rac y
lad o achelarỽy y goffau y drỽydet a gaỽssei
ef ac ef yn vab y·gyt ac erkỽlff y dat yn ỻys
deuffras. Koffau heuyt a ỽnaeth ry lad o erkỽ+
lf diomedes vrenhin creulaỽn yr hỽnn a|oed
yn ryuelu yn yr amser hỽnnỽ ar·naỽ ef. ac
yr|rodi yr hoỻ vrenhinyaeth y deuffras. ac
ỽrth hynny bot telepus vab erkỽlff yn rodi
kanhorthỽy idaỽ. ac yna y gỽybu teuffras
ual na aỻei fo. rac agheu o|r brath a|rodassei.
achelarỽy idaỽ ac ef yn vyỽ ef a rodes y vren+
hinyaeth a|r ỽlat a elwit boisia y telepus. a
gỽedy marỽ y|brenhin telepus a|beris y gladu
yn anrydedus. ac achelarỽy ỽrth hynny a ano+
ges y telepus ynteu gynnal y|vrenhinyaeth
neỽydd yn da arnaỽ. a dyuot yn|hydyr y·gyt ac
ỽynteu y ymlad a gỽyr troea. a thelephus a
dyỽaỽt ỽrth achel bot yn nerthach y|r ỻu
rodi bỽyỻyrneu o|ỽenith o|e deyrnas ef yn hyt
blỽynyded no|mynet y ymlad o·honaỽ ef y
droea y·gyt ac ỽynt. ac veỻy y pressỽylỽys
telophus. a·chelarỽy ynteu odyno a ymhoe+
les y ynys denedun at y ỻu ac anreith vaỽr
gantaỽ. ac a datkanaỽd y agamemnon a|e ge+
dymdeithon beth uu eu kyfranc. agamem+
non a|e gedymdeithon a uu hoff gantunt hyn+
ny ac a|e molassant. ac yn|hynny y|deuth y ke+
| « p 3r | p 4r » |