Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 43r

Brut y Brenhinoedd

43r

170

o tybygu kaffel ford y iechyt o hynny.
a ỻaỽen uu arthur wrth y genadỽri
honno. ac yn|y ỻe anuon at froỻo y
dywedut y|vot yn|dyuot. ac yn ba+
raỽt y wneuthur yr amot hỽnnỽ
ac ef a|e gadỽ. ~ ~ ~ ~ ~   ~ ~ ~
A  gỽedy kadarnhau yr amot
hỽnnỽ o bop parth. ỽynt a deu+
thant eỻ|teu hyt y|myỽn ynys
odieithyr y dinas. a|r pobloed o bop
parth yn aros y syỻu py damwein a
darffei y·rydunt. ac yno y deuthant
yn hard wedus gyweir ar deu uarch
enryfed y meint a|e buanet. hyt nat
oed paraỽt y neb adnabot y bỽy y
delei y uudugolyaeth o·nadunt. a
gỽedy sefyỻ onadunt a drychafel
y harỽydon o bop parth. a dangos
yr ysparduneu y|r meirych a|orugant
a gossot o bop vn ar y gilyd y dyrnode+
u mỽyhaf a|eỻynt. ac eissoes kyw+
reinach yd arwedỽys arthur y leif
gan ochel dyrnaỽt frollo. arthur
a|e gỽant ym|pen y vron. ac yn herỽ+
yd y nerth ef a|e byryaỽd hyt y da+
ear. ac yn|y ỻe noethi y gledyf a|o  ̷ ̷+
ruc a mynu ỻad y ben. a frollo a gy+
fodes yn gyflym. ac a|gleif gossot
ar varch arthur yn|y|dỽyvron dyr+
naỽt agheuaỽl. hyt pan dygỽydas+
sant arthur a|e varch y|r ỻaỽr. a phan
welsant y brenhin yn|syrthaw abre+
id vu eu hattal heb torri eu hamot.
ac o|un vryt kyrchu y freinc. ac mal
yd oedynt yn|torri eu kygreir. na+
chaf arthur yn|kyuodi yn gyflym
wychyr. ac yn|drychafel y taryan
ac yn kyrchu froỻo. a sefyỻ yn gyfa  ̷+
gos a|wnaethant. a neỽidyaỽ dyrno  ̷+
deu. a ỻafuryaỽ pob un ageu y gi  ̷+
lyd. ac o|r diỽed ffrollo a|gauas kyf+
le. a tharaỽ arthur yn|y|tal a|ỽnaeth
A phei na ry bylei y cledyf ar vo+
drỽyeu y benffestin. ef a vuassei ag+
heuaỽl o|r dyrnaỽt honnỽ*. a gỽedy
gỽelet o|arthur y waet yn cochi y

171

taryan a|e arueu. Ennynu o flamychedic
lit. ac o ỽychyr irỻoned a|oruc. a|drycha
caletfỽlch ac o|e hoỻ nerthoed gossot a|o+
ruc. a|r helym a|r penffestin a phen frollo
a hoỻtes yn deu hanner hyt y dỽy yscỽ+
yd. ac o|r dyrnaỽt hỽnnỽ dygỽydaỽ a|w+
naeth frollo. ac a|e sodleu maedu y dae+
ayar. a|geỻỽg y eneit gan yr ỽybyr.
a gỽedy honni hynny dros y ỻuoed
bryssyaỽ a|oruc y kiỽtaỽdwyr. ac ago+
ri porth y dinas a|e rodi y arthur. a gỽe+
dy caffel y uudugolyaeth honno o ar+
thur. Ranu y lu a oruc yn|deu hanner
Y neiỻ ran o|e lu a rodes y hoỽel uab
emyr ỻydaỽ. ỽrth vynet y darestỽg gỽi+
tart tyỽyssaỽc peitaỽ. ac ynteu e hun
a ran araỻ gantaỽ y oresgyn y gỽlat+
oed ereiỻ yn eu kylch. ac yn|y ỻe y deuth
howel vab emyr ỻydaỽ y|r wlat. ef a
gyrchỽys y keyryd a|r dinassoed. a gỽ+
ittart gỽedy ỻaỽer o ymladeu yn ofa+
lus a|gymheỻỽys y ỽrhau y arthur.
ac odyna gỽasgỽin o flam|a hayarn
a anreithỽys. a|e tyỽyssogyon a dares  ̷ ̷+
tygỽys y arthur. a gỽedy ỻithraỽ
naỽ mlyned heibaỽ. a daruot y arthur
oresgyn hoỻ wladoed freinc ỽrth y ve+
dyant e hun. Ef a deuth elchỽyl y
baris. ac yno y dellis lys. ac yno
gỽedy galỽ paỽb o|r yscolheigon a|r ỻe+
ygyon. kadarnhau a|ỽnaeth ansaỽd y
teyrnas. a gossot kyfreitheu. a chadarn+
hau hedỽch dros yr hoỻ teyrnas. ac
yna y rodes ef y vedwyr y bentrullyat
normandi a fflandrys. ac y gei y bensỽy+
dỽr y rodes ef yr angiỽ a|pheittaỽ. a ỻaỽ+
er o|wladoed ereill y|r dylyedogyon ereiỻ
a|oedynt yn|y wassanaethu. ac odyna
gỽedy hedychu a|thagnefedu pob lle
o|r dinassoed a|r pobloed ueỻy. Pan yttoedd
ed y gỽanỽyn yn dyuot arthur a ymhoeles
eles y ynys prydein. ~ ~ ~ ~ ~   ~ ~ ~  
A c ual yd oed gỽylua y sulgỽyn yn
dyuot gỽedy y veint uudugolyae+
theu hynny o bop ỻe. y·gyt a dir+
uaỽr leỽenyd ef a|vedylyỽys dala llys