Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 45v

Brut y Brenhinoedd

45v

180

ny doethant y hamdiffyn pan|y goresgy+
nassam nac o|e gỽarafun. ac ỽrth hy+
ny ny ỽrthebỽn ni udunt hỽy o|r rei
A  gỽedy teruynu o ar +[ hynny. ~
thur y ymadraỽd. Howel uab
emyr ỻydaỽ a|ỽrthebaỽd ym·bla+
en paỽb y ymadraỽd arthur ual hyn
Pei traethei bop un o·honom ni. a me+
dylyaỽ pob peth yn|y uedỽl. ny theby+
gaf i gaỻu o neb ohonam ni rodi
kyghor gỽerthuaỽrogach nac atteb
grynoach na|doethach no|r hỽn a|ro+
des doethineb yr arglỽyd arthur e
hun. ac ỽrth hynny yr hyn a racue+
dylyaỽd medỽl doeth anyanaỽl gỽ+
astat. Ninheu yn hoỻaỽl Moli hỽn+
nỽ a dylyỽn. a|e ganmaỽl yn wastat
Kanys yn|herỽyd y dylyet a|dyỽe+
dy di. o|r mynny di kyrchu rufein.
ny phetrussaf i yd|aruerỽn ni o|r
uudugolyaeth hyt tra bom ni yn
amdiffyn an|rydit hyt tra geissom
ni an iaỽn y gan an gelynyon. y
peth y maent hỽy yn|gam yn|y geis+
saỽ y gennym ninheu. Kanys pỽy
bynhac a geisso dỽyn y ureint a|e
dylyet gan gam y gan araỻ. teilỽg
yỽ idaỽ ynteu koỻi y vreint a|e dyly+
et. ac ỽrth hynny kanys gỽyr rufe+
in yssyd yn keissaỽ dỽyn yr einym
ni. Heb amheu ninheu a dygỽn
yracdunt yr eidunt. o ryd duỽ gyf+
le y ymgyuaruot ac ỽynt. a ỻyna
ymgyfaruot damunedic y|r hoỻ vry+
tanyeit. ỻyma daroganneu sibli yn
wir a dyỽaỽt. dyuot o genedyl y bry+
tanyeit tri brenhin a oresgynynt ru+
feinaỽl amherodraeth. a|r deu a|ry
fu. ac yr aỽr·hon yd ym y|th gaf+
fael titheu yn drydyd. yr hỽn y tyfỽ+
ys blaenwed rufeinaỽl enryded
O|r deu neur deryỽ eil·enỽi yn am+
lỽc megys y dyỽedeist ti y|r eglur
tyỽyssogyon. Beli. a chustenin. Pob
un o·nadunt a|uuant amherodron yn
rufein. Ac ỽrth hynny bryssya tithe+
u

181

y gymryt y peh* mae duỽ yn|y rodi itt
Bryssya y oreskyn y peth o|e uod yssyd
yn mynu y oresgyn. Bryssya y an har+
drychafel ni oỻ hyt pan yth|ardrycha+
uer titheu. ac ny ochelỽn ninheu kym+
ryt gỽelieu ac agheu o|r byd reit. a
hyt pan geffych ti hynny minheu
a|th gedymdeithockaf ti a deg mil
o varchogyon aruaỽc ygyt a mi
y achỽanegu dy lu. ~ ~ ~ ~ ~  
A  gỽedy teruynu o howel y ba+
rabyl. Araỽn uab kynuarch
brenhin prydein a dywaỽt ual
hynn. Yr pan dechreuaỽd vy arglỽyd
i dywedut y ymadraỽd. ny aỻaf i
traethu a|m tauaỽt y veint lewenyd
yssyd y|m medỽl i. Kanys nyt dim
gennyf i a ry wnaetham o ymladeu
ar yr hoỻ urenhined a oresgynnassam
ni hyt hynn os gỽyr rufein a gỽyr
germani a|dihagant yn diarueu
y genhym ni. a heb dial arnadunt
yr aeruaeu a|ỽnaeth·ant ỽynteu oc
an rieni ni gynt. a chanys yr aỽr+
honn y mae darpar ymgyfaruot ac
ỽynt ỻaỽen yỽ genyf. a damunaỽ yd
ỽyf y|dyd yd ymgyfarffom ni ac ỽynt
Kanys sychet eu|gỽaet ỽynt yssyd
ar·naf i yn|gymeint. a phei gỽelỽn
fynhaỽn oer ger vy mron y yfet
diaỽt ohonaei* pan vei arnaf dir+
uaỽr sychet. Oi|a duỽ gỽyn y uyt
a arhoei y|dyd hỽnnỽ. Melys aweli+
eu genyf. i. y rei a|gymerỽn i. neu y
rei a rodỽn inheu tra neỽityỽn an
deheuoed y·gyt a|n|gelynyon. a|r ag+
heu honno yssyd uelys yr honn a
diodefỽn yn dial uy rieni a|m kene+
dyl. ac yn amdiffyn vy rydit. ac
yn ardyrchauel an brenhin. ac ỽrth
hynny kyrchỽn yr hanher gỽyr hyn+
ny. na safỽn yn eu kyrchu hyt pan
orfom ni arnadunt ỽy gan dỽyn eu
henryded. yd aruerom ni o|laỽen uu+
dugolyaeth. ac y achỽaneckau dy
lu ditheu minheu a rodaf dỽy|vil