Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 46v

Brut y Brenhinoedd

46v

184

gyrchu. Ac yn ymlad yn irat ac yn gre+
ulaỽn. ac o|r diwed y gỽelei y racdyỽe+
dedic dreic yn kyrchu yr arth. ac a|e
thanaỽl anadyl yn|y losgi. ac yn|y
vỽrỽ yn ỻosgedic yn|y dayar. a gỽedy
duhunaỽ o arthur. Ef a|datkana+
ỽd y weledigaeth y|r gỽyrda a odynt
yn|y gylch. ac ỽynt gan y dehogyl
a dyỽedassant mae arth·ur a|arỽ+
ydockaei y dreic. a|r arth a|arỽyd+
ockaei y kaỽr a ymladei ac ef. a|r
ymlad a|welei y·rydunt a arỽydoc+
kaei yr ymlad a vydei y·rydaỽ ef
a|r kaỽr. a|r uudugolyaeth a|damw+
einhei y arthur o|r kaỽr. ac amgen
no hynny y tebygei arthur e hun
uot y dehogyl. kanys ef a|dybygei
y mae o|e achaỽs ef a|r amheraỽtyr
y gỽelei ef y vreidỽyt. a gỽedy rydec
y nos. o|r diỽed pan yttoed gỽaỽr·dyd
yn cochi tranoeth ỽynt a|disgynnas+
sant ym porthua barberflỽy yn
ỻydaỽ. ac yn|y ỻe tynu pebyỻeu a|w+
naethant. ac yno aros brenhined yr
ynyssed a|r gỽladoed. ac eu ỻu atunt.
A c ymplith hynny nachaf gena+
deu o|r wlat yn menegi y arthur
ry dyfot o ymylyeu yr yspaen
kaỽr enryfed y veint ar gymryt
ohonaỽ Elen nith y howel uab emyr
ỻydaỽ. y treis y ar y cheitỽeit. a my+
net a|hi hyt ym|pen y mynyd a|elỽir
mynyd mihagel. a ry vynet march*+
gyon y wlat yn|y ol a|heb aỻu dim
yn|y erbyn. Kanys py ford bynhac
y kerdei nac ar vor nac ar tir o|r ky+
ferffynt ac ef. ef a|e ỻadei. a sudaỽ
eu ỻogeu a|diruaỽr gerryc. ac o amry+
uaelon ergytyeu eu ỻad. a hefyt
ỻaỽer ohonunt a|dalhei ac yn ỻetuy+
ỽ y ỻynckei. ac ỽrth hynny gỽedy
dyuot yn|yr eil aỽr o|r nos. arthur a
gymerth kei a bedwyr y·gyt ac ef
ac yd|aethant dan gel o|r pebyỻeu.
a cherdet parth a|r mynyd. kanys ky*
kymeint yd ymdiredei arthur yn|y

185

nerthoed. ac nat oed reit idaỽ achwa+
nec y ymlad a|r ryỽ aghenuil hỽnnỽ
namyn e hun. a gỽedy eu|dyuot yn
agos y|r mynyd. ỽynt a|ỽelynt dỽy
vreich y mynyd a|than ar penn pob
vn ohonunt yn ỻosgi. ac ethryckin
o|r mor y·rydunt mal na eỻit mynet
y vn ohonunt namyn yn ỻog neu
yn yscraf. a gỽedy kaffel yscraff o+
honunt a|mynet dryỽod. Bedwyr
a aeth y geissaỽ diheurỽyd y ỽrth y
kaỽr. ac mal yd oed bedwyr yn|ysgyn+
nu penn y mynyd ỻeihaf. Ef a gyly+
ỽei wreigaỽl gỽynuan a drycyrue+
rth. ac ofynhau a oruc o tebygu bot
y kaỽr yno. ac eissoes galỽ y lewder
attaỽ a|oruc a dispeilaỽ cledyf a ch+
yrchu penn y mynyd a|phan doeth
yno. ny welei dim eithyr gỽrach va+
ỽr yn eisted vch benn bed neỽyd gla+
du. a|phan welas y wrach ef. hi a
dywaỽt ỽrthaỽ drỽy icuan ac wylaỽ
ual hyn. O dydi direitaf ỽr o|r dyny+
on py ryỽ direidi anhegetuenaỽl
a|th ry duc y|r ỻe hỽnn. a|phy veint o
amryfaelon boeneu a|diodefy di.
Truan yỽ gennyf yr antrugaraỽc
aghenuil yr aỽr·honn a|treula blo+
deu dy Jeuenctit ti. Ef a|daỽ yr ys+
kymunedickaf anweledic enỽ ka+
ỽr yr hỽn a duc elen nith howel vab
emyr ỻydaỽ yr hon a gledeis i yn|y
bed hỽn yr aỽr·honn. ac a|m|duc yn+
neu yn vamaeth idi y·gyt a|hi hyt
y ỻe hỽnn. Yr hỽnn o aglyỽedic ag+
eu heb annot a|th difetha di. och
agrist trist a|dyghetuen. vy eglu+
raf verch uaeth hyt tra yttoed yr
ysgymun hỽnnỽ yn|y damblygu hi
y·rỽg y ureicheu hi a|gymerth dir+
uaỽr ofyn dan y chlaer vron. yny
aeth y heneit o|e chorf. ac yna gỽ+
edy na aỻỽys ef anffuruaỽ uyg
karedickaf verch i. yr hon a|oed eil vuched
ac eil uelyster. ac eil digrifỽch im.
na chytyaỽ a hi o|e yscymun gyt ef