Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 49v

Brut y Brenhinoedd

49v

196

priaỽt waet e hunein. namyn adaỽ agre+
iff molyant y|r rei a|delei gỽedy ỽynt.
ac veỻy yn vynych y goruydynt. a chan
oruot y gochelynt agheu. kanys ny daỽ
y neb namyn y|r neb y gỽelho duỽ. a|r an+
saỽd y mynho duỽ a|r amser y mynho.
ac ỽrth hynny yd achỽaneckeynt hỽy gy+
foeth rufein. ac eu molyant hỽy ac eu
clot. ac eu hadfỽynder. ac eu haelder.
Ac o hynny y dyrchefynt ỽynt ac eu
harglỽydiaeth ac eu hetiuedyon ar yr
hoỻ vyt. ac ỽrth hynny gan damunaỽ
kyffroi y·naỽch chwitheu y kyfryỽ hỽn+
nỽ yd anogaf i. hyt pan alwoch chỽi at+
taỽch aỽch anyanaỽl dayoni. a hyt
pan safoch yndi gan gyrchu aỽch gely+
nyon. yssyd yn·aỽch aros yn|y dyffryn
hỽnn gan deissyfyt y gennỽch aỽch dy+
lyet. ac na thebygỽch y mae rac eu ho+
fyn ỽy y kyrcheis i y dinas hỽnn. na+
myn o tebygu an|herlit ni ohonunt
hỽy. ac yn|deissyfyt kaffel ohonam
aerua diruaỽr eu meint ohonunt. a
chanys yn amgen y gỽnaeth·ant hỽy
noc y tebygassỽn i. Gỽnaỽn ninheu yn
amgen noc y tebygant ỽynteu. Deisy+
fỽn ỽynt ac yn leỽ kyrchỽn ỽynt. a ch+
yt gorffont. Diodefỽn ni yn da y rythur
gyntaf y gantunt. ac veỻy heb amheu
ni a|oruydỽn. Kanys y neb a|safo yn da
yn|y rythur gyntaf. Mynych yỽ y|vynet
gan uudugolyaeth yn ỻaỽer o ymladeu.
A gỽedy daruot idaỽ teruynu yr ymadra+
ỽd hỽnnỽ. a ỻaỽer o rei ereiỻ. Paỽb o vn
dihewyt a rodassant eu dỽylaỽ gan tygu
nat ymedewynt ac ef. ac ar vrys gwis+
gaỽ amdanunt eu harueu ac adaỽ ỻeg
rys a|chyrchu y dyffryn. y ỻe yd oed arthur
gỽedy ỻunyaethu y vydinoed. ac yna gos+
sot a|ỽnaethant hỽynteu drỽy deudec
bydin o varchogyon a phedyt yn herỽ+
yd ruf rufeinaỽl deuaỽt o chwegỽyr a
thrugeint. a chwechant a chỽe|mil.
ympop bydin. ac ympop vn o·honunt
ỻyỽodyr hyt pan vei o dysc hỽnnỽ y kyr+
chynt. ac y kilynt pan vei dylyedus udunt.

197

ac y gỽrthỽynebynt y eu gelynyon. Ac y
vn o|r bydinoed yr|a|dodes ỻes. Kadeỻ sened+
ỽr o rufein. ac aliphantina brenhin yr
yspaen. ac y|r eil hirtacus brenhin parth
a meuruc senedỽr. ac y|r tryded bocus
brenhin nidif a ganis senedỽr. Y|r bedw+
ared Qỽintus. a myrr senedỽr. a|r pe+
deir hynny a|rodet yn|y blaen. ac yn ol
y pedeir hynny y dodet pedeir ereiỻ.
ac y vn o|r rei hynny y rodet serx bren+
hin ituri. ac y|r eil Polites duc ffrigi+
a. Ẏ|r tryded Pandrasius brenhin yr e+
ift. Ẏ|r pedỽared duc bitinia. Ac yn ol y
rei hynny Pedeir bydin ereiỻ. ac y
vn o·honunt y rodet Quintus caru+
cius. ac y|r eil Jarỻ leỻi hosti. Y|r try+
ded sulpius. Y|r pedỽared Marius sene+
dỽr. ac ynteu yr amheraỽtyr hỽnt
ac yma. yn annoc y wyr ac yn eu dys+
gu py wed yd ymledynt. ac ym|per+
ued y ỻu yd|erchis ef sefyỻ yn ga+
darn eryr eureit yr hỽnn a|oed yn ỻe
arỽyd idaỽ. ac erchi y baỽp o|r a|ỽehenit
y ỽrth y vydin gyrchu yno. ~ ~ ~  
A c o|r diỽed gỽedy sefyỻ paỽb yn
erbyn y gilyd o·nadunt y brytanye+
it o|r neỻparth*. a|r rufeinwyr o|r
parth araỻ. Pan glyỽssant sein yr arỽ+
ydon. Y vydin yd oed brenhin yr yspaen
a|e gedymdeith yn|y ỻywyaỽ. Ymgyuar+
fot a|orugant. a|bydin araỽn uab kyn+
uarch a|chadỽr Jarỻ kernyỽ a hynny
yn wychyr ac yn leỽ. ac eissoes ny a+
ỻyssant na|e thorri na|e gỽasgaru.
Ac ual yd oedynt ueỻy yn|ymlad yn
dywal. ac yn wychyr. nachaf gereint
garanỽys a boso o ryt ychen ac eu
bydin yn|eu kyrchu yn|deissyfyt o ry+
dec eu meirych. ac yn tyỻu eu gely+
nyon. ac yn mynet drostunt hyt pan
gyfarfuant a bydin brenhin parth
yr honn a yttoed yn kyrchu yn erbyn
bydin Echel brenhin denmarc. a ỻeu
vab kynuarch brenhin ỻychlyn.
Ac yna heb vn gohir o bop parth
ym·gymysgu a|ỽnaethant y bydi  ̷+