Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 56r

Brut y Brenhinoedd

56r

222

on yn bedeir kat. a heb annot kyrch+
u y elynyon. a gwedy dechreu ym+
lad dala peanda a|oruc a ỻad ỻaỽer
o|e lu. a gỽedy nat oed ford araỻ y
gaffel iechyt. gỽrhau a|oruc Peanda
y gatỽaỻaw a rodi gỽystlon. ac adaỽ
mynet ygyt ac ef y ymlad a|r saeson
ereiỻ. a chadarnhau hynny drỽy aruoỻ
a|gỽystlon. a gỽedy kaffel o gatỽaỻ+
awn y uugolyaeth* honno. Galỽ
a|oruc attaỽ y wyrda a fuassynt was+
garedic drỽy hir o amser. ac yn dian+
not kyrchu y gogled ar tor etwin a
dechreu anreithaỽ y gỽladoed. a gỽe+
dy menegi hynny y etwin. ynteu a
gynuỻaỽd attaỽ hoỻ vrenhined saes+
son. a hyt y ỻe a|elỽir hefynffylt y
deuth yn erbyn katwaỻaỽn. a dech  ̷+
reu ymlad a|r brytanyeit. ac yn|y ỻe
ar dechreu yr ymlad y ỻas etwin a|e
hoỻ bob˄yl hay·ach. ac Offric y uab y+
gyt ac ef. A gotbolt brenhin orc. a de+
uth yn borth idaỽ a|las. a|r ran vỽyaf
oc eu|ỻu a|las ygyt ac ỽynt ~ ~ ~
A  gỽedy caffel o gatwaỻaỽn y vu+
dugolyaeth honno. Kerdet a|o+
ruc drỽy wlatoed y saesson yn
gyn greulonet ac nat arbedei y neb
namyn a gyfarffei o saesnes veicha+
ỽc ac ef a|e gledyf y geỻygei y beicho+
gi y|r ỻaỽr. ac ueỻy nyt arbedei. nac
y ỽr. nac y wreic. nac y was. nac y vo+
rỽyn. nac y hen. nac y ieuanc. Kanys
ef a|vedylyỽys dileu y saesson yn ỻw+
yr o|r ynys honn. ac ỽrth hynny by
rei bynac a gyfarffei ac ef o a·glyw+
edigyon boeneu y diffeithei. ac o|r di+
wed gỽedy etwin y deuth Offric a|ro+
di brỽydyr idaỽ. ac offric a|las a|e|deu
nyeint y rei a|dylyynt gỽledychu gỽ+
edy ef. a gỽedy ỻad y rei hynny Osw+
aỻt a|deuth yn vrenhin yn yscotlont.
ac a|ryfelaỽd ar gatwaỻaỽn. ac y dyr+
rỽys katwaỻaỽn ef ar ffo o le py gi+
lyd. hyt y mur a|wnaeth seuerus
amheraỽdyr y·rỽg brytaen ac yscot+

223

lont. Ac odyna ef a anuonaỽd pean+
da a|r rann uỽyhaf o|r ỻu gantaỽ hyt
y ỻe hỽnnỽ y ymlad ac oswaỻt. ac y  ̷+
sef a|oruc ynteu hyt tra yttoed pean+
da yn|y warchae yn|y ỻe a|elwit yn
saesnec hefynffylt. ac yg|kymraec
maes nefaỽl nos·weith drychafel croes
yno yn arỽyd. ac erchi y gedymdei+
thon a|e varchogyon oc eu ỻaỽn·ỻef
dywedut. Plygỽn an glinyeu a gỽe+
diỽn y|r hoỻ·gyfoethaỽc duỽ buỽ*. hyt
pan rydhao ef ni y gan syberỽ lu y
brytanyeit. ac y gan yr yscymyn tyw+
yssaỽc peanda. Kanys ef a|ỽyr mae
iaỽn yd|ym ni yn ymlad dros an|kene+
dyl. ac ỽrth hynny. paỽb o·nadunt
a|ỽnaeth megys yd erchis oswaỻt.
ac odyna pan deuth y dyd y kyrchas+
sant eu|gelynyon. a hỽrỽyd efyrỻit
eu|fyd. ỽynt a|gaỽssant y vudugolya+
eth. a gỽedy me˄negi hynny y gatỽaỻ+
aỽn ỻidyaỽ a|ỽnaeth. a chynuỻaỽ ỻu
maỽr ac erlit oswaỻt. a brỽytraỽ
ac ef yn|y ỻe a|elỽit bỽrne. Yna y kyr+
chaỽd peanda ef ac y ỻadaỽd. ~ ~ ~ ~
A  gỽedy ỻad oswaỻt a ỻaỽer o
uilyoed y·gyt ac ef o|e wyr.
Oswi aelwyn y vraỽt ynteu a
deuth yn vrenhin yn|y|le. a hỽnnỽ a  ̷
rodes ỻaỽer o eur ac aryant y gat+
waỻaỽn. ac a|gafas tagnefed y gan+
taỽ. a gỽrhau idaỽ hefyt a|ỽnaeth.
ac ny bu vn gohir ỽynt a gyfodas  ̷+
sant yn|y erbyn alfryt y|vab e|hun
ac odwaỻt y nei uab y vraỽt. a gỽe+
dy na eỻynt sefyỻ yn|y erbyn. ỽynt a  ̷
foassant hyt at peanda y geissaỽ
nerth y gantaỽ y oreskyn kyfoeth
oswi aelwin. ac ỽrth na lafassei pe+
anda torri y tagnefed a ry|wnatho+
ed katwaỻaỽn drỽy teyrnas ynys
prydein. ynteu a|dywat* hyt pan ga+
fei ganhyat katwaỻaỽn y ryfelu
na ryfelei ef ar oswi a rodi kat
ar uaes idaỽ. ac ỽrth hynny treil+
gỽeith pan yttoed gatỽaỻaỽn