Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 61r

Brut y Tywysogion

61r

242

ỻas macmael nimbo clotuoruss a cha+
darnaf urenhin y gwydyl o|deissyfyt
urỽydyr y gỽr a|oed aruthur ỽrth y
elynyon. a hynaỽs y giỽtaỽtwyr. a
gỽar ỽrth pererinyon a|dieithreit. y+
na y diffeithaỽd y freinc geredigya+
ỽn. a dyuet a mynyỽ. a bangor a dif+
feithỽyt y gan y genedloed. ac yna y
bu uarỽ bleiddut escob mynyỽ. ac y
kymerth Sulien yr escobaỽt. Ẏna yr
eil·weith y diffeithaỽd y ffreinc gere+
digyaỽn. ac yna y ỻas bledẏn uab
kynuyn. y gan rys ab owein drỽy
dỽyỻ dryc·yspryt·olyon pennaetheu.
ac uchelwyr ystrat tywi y gỽr a|o+
ed. y gỽr a|oed gỽedy grufud y vraỽt
yn kynnal yn arderchaỽc hoỻ deyr+
nas y bryt·anyeit. ac yn|y ol ynteu y
gỽledychaỽd trahayarn uab kara+
daỽc y gefynderỽ ar teyrnas y gỽyn+
dyt. a Rys ab oỽein. a ryderch uab
karadaỽc a|gynhalassant deheubarth
ac yna yd|ymladaỽd grufud uab ky  ̷+
nan ỽyr Jago a mon. ac y ỻadaỽd y
gỽyndyt kynỽric uab ruaỻaỽn. ac
yna y bu y vrỽydyr y|ghamdỽr rỽg
goronỽ a ỻywelyn meibon kadỽgaỽn
a charadaỽc uab grufud gyt ac ỽynt
a rys uab owein. a ryderch uab cara+
daỽc ygyt a|r rei hynny hefyt. Yn|y vlỽy+
dyn honno y bu vrỽydyr bronn yr erỽ
rỽg gruffud a thrahayarn. ac yna
y ỻas ryderch uab caradaỽc y gan
Meirchaỽn uab rys uab ryderch y
gefynderỽ drỽy dỽyỻ. ac yna y bu vrỽy+
dyr gỽennottyỻ rỽg  
ỻywelyn a meibon kadỽgaỽn a rys
uab owein a ryderch uab karadaỽc
y rei a|oruuant eil·weith. ac yna y bu
urỽydyr pỽỻ gỽdyc. ac yna y goruu
trahayarn brenhin gỽyned. ac y diala+
ỽd gỽaet bledyn uab kynuyn drỽy
rat duỽ. yr hỽnn a|vu waraf a|thru+
garoccaf o|r brenhined. ac nyt argyỽ+
edei y neb o·ny chodit. a phan godit
o|e anuon. y dialei ynteu y|godyant. gỽar

243

oed ỽrth y gereint. Ac amdiffynỽr
ymdiueit a gỽeinon a gỽedwon. a che+
dernyt y doeth. ac enryded. a grỽndw+
al yr eglỽysseu. a|didanỽch y gỽlat·oed
a hael ỽrth baỽp. a ruthur yn ryfel a
hegar ar hedỽch. ac amdiffyn y baỽb.
ac yna y|dygỽydaỽd hoỻ teulu rys ac
ynteu yn ffoaỽdyr. Megys karỽ ofnaỽc
ym·blaen y milgỽn drỽy y perthi a|r
creigeu. ac yn diwed y vlỽydyn y ỻas
rys ap howel y vraỽt y gan garadaỽc
ab gruffud. ac yna yd edewis sulyen y
escobaỽt ac y|kymerth y·uraham. ac y+
na y|dechreuaỽd rys ab teỽdỽr wledychu.
ac y diffeithỽyt mynyỽ yn druan y
gan y kenedloed. ac y bu uarỽ y·vrah+
am escob mynyỽ. ac y kymerth suly+
en yr escobaỽt eilweith o|e anuod. ac y+
na y bu vrỽydyr ym mynyd carn. ac y+
na y ỻas trahayarn uab karadaỽc
uab gruffud ỽyr Jago. a|r yscotteit gyt
ac ef yn ganhorthỽy idaỽ. ac y ỻas
gỽrgeneu uab seissyỻ drỽy dỽyỻ gan
veibon rys seis. ac yna y deuth gỽilim
bastard brenhin y saeson a|r freinc a|r
brytanyeit ỽrth wediaỽ drỽy bererin+
daỽt y vynyỽ. Pedwar ugein mlyned a|mil
oed oet crist pan edewis sulyen y esco+
baỽt y|dryded weith. ac y|kymerth
wilffre. ac yna y bu uarỽ gỽilim
bastard tywyssaỽc y normanyeit a
brenhin y saeson a|r brytanyeit a|r
albanwyr wedy digaỽn o ogonyant a
chlot y ỻithredic vyt yma. a|gỽedy
gogonedusson vudugolyaetheu ac enry+
ded o oludoed. a|gỽedy ef y|gỽledycha+
ỽd gỽilim goch y vab. ac yna y gỽrth+
ladỽyt rys uab teỽdỽr o|e gyfoeth a|e
teyrnas y gan veibon bledyn uab kyn+
uyn. nyt amgen Madaỽc a chadỽga+
ỽn a ridit. ac ynteu a|gilyaỽd y Jwer+
don. ac yn|y|ỻe gỽedy hynny y kyn+
nuỻaỽd ỻyges ac y ymchoelaỽd
drachefyn. ac yna y|bu vrỽydyr ỻych
crei. ac y ỻas meibon bledyn. ac y
rodes rys ab|teỽdỽr diruaỽr sỽỻt y|r