Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 62v

Brut y Tywysogion

62v

248

o|e marchogyon gyt ac ỽynt y brathỽ+
yt a saeth y gan waỻter turel marcha+
ỽc idaỽ o|e anuod pan yttoed yn bỽrỽ
karỽ y me  draỽd y brenhin ac a|e
ỻadaỽd. a phan welas henri y vraỽt
ynteu hynny. gorchymyn a|oruc corf
y|vraỽt y|r marchogyon a|oed yn|  ỻe
ac erchi udunt gỽneuthur brenhinaỽl
a·rỽylant idaỽ. ac ynteu a gerdaỽd hyt
yg kaer wynt. yn|y|ỻe yd|oed sỽỻt y bren+
hin a|e brenhinolyon oludoed. ac achub
y rei hynny a|oruc. a galỽ ataỽ hoỻ ty+
lỽyth y brenhin. a mynet o·dyna hyt
yn ỻundein a|e gorescyn. yr honn yssyd
benhaf a choron ar ho vrenhinyaeth
loeger. ac yna y kyt·redassant attaỽ
freinc a saeson y·gyt. ac o vrenhina+
ỽl gor y gossodassant ef yn vrenhin
yn ỻoeger. ac yn|y ỻe y kymerth yn+
teu yn wreic briaỽt idaỽ vahalt
verch y moel cỽlỽm brenhin pry·dein
vargaret urenhines y mam. a hon+
no drỽy y phriodi a ansodes ef yn
urenhines. Kanys gỽilim goch y
vraỽt ef yn|y vyỽyt a|aruerassei o
orderchadeu. ac ỽrth hynny y buassei
uarỽ heb etifed. ac yna yd|ymhoela+
ỽd Robert y braỽt hynaf udunt yn
uudugaỽl o gaerussalem. ac y bu ua+
rỽ thomas archescob kaer efraỽc. ac
yn|y ol ynteu y|denessaỽd gerrart a
uuassei escob yn henford kyn|no|hyn+
ny. ac y dyrchafaỽd henri urenhin
ef. ar deilygdaỽt a oed vch yn arches+
cob yg|kaer efraỽc. ac yna y kym+
erth ansel archescob keint drachefyn y
archescobaỽt drỽy henri brenhin yr
hỽn a adaỽssei yn amser gỽilim goch
vrenhin o|achaỽs enwired hỽnnỽ a|e
greulonder. Kany welei ef hỽnnỽ yn
gỽneuthur dim yn gyfyaỽn o orchym+
mynneu duỽ. nac o|lywodraeth vrenhin+
aỽl teilygdaỽt. Blỽydyn gỽedy hynny
y bu uarỽ hu vras Jarỻ kaer ỻion ar
ỽysc. ac yn|y ol y dynessaaỽd Roger
y vab kyt bei bychan y oet. ac eis+

249

soes. y brenhin a|e gossodes yn ỻe
y dat o achaỽs meint y karei y dat
ac yn|y vlỽydyn honno y bu varỽ gro+
nỽ uab kadỽgaỽn. ac owein uab gru+
fud. Can mlyned a mil oed oet crist
pan uu aghyttuundeb rỽg henri vren+
hin a robert Jarỻ a·mỽythic ac er+
nỽlf y vraỽt gỽr a|gauas dyfet yn
rann idaỽ. ac a|wnaeth casteỻ pen+
uro yn uaỽrurydus. a phan gigleu y
brenhin eu bot yn|gỽneuthur tỽyỻ yn
y erbyn megys y deuth y chwedyl ar+
nunt y galỽaỽd attaỽ y wybot gỽiry+
oned am hynny ac ynteu heb aỻel
ymdiret y|r brenhin a geissassant a+
chaỽs y vỽrỽ escus. a|gỽedy gỽybot
o·nadunt adnabot o|r brenhin eu tỽyỻ
ac eu brat. ny beidassant ymdangos
ger bron y gendrycholder ef. a·chub
a|orugant eu kedernit a galỽ porth
o bob tu udunt. a gỽahaỽd attunt y
brytanyeit a|oedynt darestygedigyon
udunt yn eu medyant. ac eu pennae+
theu. Nyt amgen kadỽgaỽn. Jorwo+
erth. a maredud veibon bledyn vab
kynuyn yn borth udunt ac eu haruoỻ
yn vaỽr·vrydic enrydedus udunt a|oru+
gant. ac adaỽ ỻawer o da udunt a rodi
rodyon. a ỻaỽenhau y gỽlat o rydit.
ac yg|kyfrỽg hynny kadarnhau eu kes+
tyỻ. a|e kylchynu o ffossyd a muroed. a
pharattoi ỻaỽer o ymborth a chynuỻ+
aỽ marchogyon a rodi rodyon udunt
Robert a achubaỽd pedwar casteỻ.
Nyt amgen arỽndel. a blif. a bryg yn+
byn yr hỽn yd oed yr hoỻ twyỻ ˄yndaỽ yr hỽn
a rỽndwaỻassei yn erbyn arch y bren+
hin. ac amỽythic. Ernỽlf a achubaỽd
penuro e hun. a gỽedy hynny kynuỻaỽ
ỻuoed a|orugant. a galỽ y brytanyeit y+
gyt a gỽneuthur ysclyfyaetheu. ac
ymhoelut yn ỻaỽen adref. a phan ytto+
edit yn gỽneuthur y petheu hynny. Y
medylyaỽd ernỽlf hedychu a|r gỽydyl
ac erbynyeit nerth y gantunt. ac anuon
a|wnaeth kenadeu hyt yn Jwerdon. nyt