Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 80v

Brut y Tywysogion

80v

319

y distryỽ oỻ. A chyt a|e lu ef y dyfynna+
ỽd attaỽ hyt yg|kaer ỻeon hynn o dyw+
yssogyon kymry. Gỽenỽynỽyn o pow+
ys. a howel ab gruffud ab kynan. a ma+
daỽc ab gruffud. Maelaỽr. a|Maredud
ab rotbert o gedewein. a maelgỽn. a
Rys gryc Meibon yr arglỽyd rys. ac
yna y mudaỽd ỻywelyn a|e giwtaỽt
y perued y ỽlat a|e da hyt ym mynyd
eryri a chiỽtaỽt vn a|e da yn vn|ffunyt
ac yna yd|aeth y brenhin a|e lu hyt yg
kasteỻ deganỽy. ac yno y bu kymeint
eisseu bỽyt ar y ỻu. ac y gỽerthit yr ỽy
yr keinaỽc a dimei. a gỽled uoeth·us
oed gantunt gael kic y|meirch. ac am
hynny yd ymchoelaỽd y brenhin y loegyr
amgylch y sulgỽyn a|e neges yn am+
herffeith. wedy coỻi yn waradwydus laỽ+
er o|e wyr ac o|e da. a gỽedy hynny am·gy+
lch calan aỽst yd ymchoelaỽd y brenhin
y gymry yn greulonach y vedỽl ac yn
vỽy y|lu. ac adeilat ỻawer o gestyỻ yg
gỽyned a|wnaeth. a thrỽy auon gonỽy
yd|aeth tu a mynyd eryri. ac annoc rei
o|e lu a|wnaeth y losgi bangor. ac yno
y|delit rotbert escob bangor yn|y eglỽys
ac y gỽerthỽyt wedy hynny yr deu cant
hebaỽc. ac yna heb aỻel o lywelyn diodef
creulonder y|brenhin drỽy gyghor y wyrda
yd|anuones y wreic att y brenhin yr honn
oed verch y|r brenhin y|wneuthur hedỽch
y·rygtaỽ a|r brenhin pa ffuryf bynhac y
gaỻei. a gỽedy caffel o|lywelyn diogel+
rỽyd y uynet att y brenhin ac y|dyuot
ef a|aeth attaỽ ac a|hedychaỽd ac ef.
drỽy rodi gỽystlon y|r brenhin o vonhe+
digyon y wlat. ac vgein mil o warthec
a deugein emys. a chanhattau hefyt
y|r brenhin y berued·wlat yn|dragywy+
daỽl. ac yna yd hedychaỽd a|r brenhin
hoỻ dywyssogyon kymry. eithyr Rys
ac owein meibon gruffud ab rys ac yd
ymhoelaỽd y brenhin y loegyr drỽy
diruaỽr lewenyd yn uudugaỽl. ac yna
y gorchymynnaỽd ef y|r tywyssogyon
hynny gymryt ygyt ac ỽynt hoỻ lu

340

morgannỽc A dyuet. A rys gryc. A mael+
gỽn ab|rys a|e ỻuoed. a|mynet am benn
meibon rys ab gruffud ab rys y
y gymeỻ arnunt dyuot y laỽ. neu
gilyaỽ ar|dehol o|r hoỻ deyrnas. ac yna
y kymheỻaỽd synyscal kaer dyf. gỽr
a|oed dywyssaỽc ar y|ỻu. a Rys. a mael+
gỽn meibon yr arglỽyd rys y ỻuoed
a|e kedernit. a|chyrchu pennwedic a|wnae+
thant. a gỽedy na aỻei rys ac owein
meibon gruffud. ym·erbynyeit a|r ueint
aỻu hỽnnỽ. ac nat oed le ryd udunt
yg|kymry y gyrchu idaỽ. anuon kenadeu
a|orugant. at ffaỽcỽn y wneuthur y
hedỽch. a hedychu ac ef a|wnaethant
a chanattau a|wnaethant y|r brenhin
y kyfoeth rỽg dyfi ac aeron. ac adei+
lat a|oruc ffaỽcỽn gasteỻ y|r brenhin
yn aber ystỽyth. ac yna yd aeth rys ac
owein veibon gruffud ar gỽndit ffaỽ+
cỽnn y lys y brenhin. a|e kymryt a|o+
ruc y brenhin yn|gyfeiỻon idaỽ. a thra
y·ttoedynt hỽy yn mynet y lys y bren+
hin. ediuarhau a|oruc maelgỽn uab
rys a rys gryc y uraỽt y hamodeu
a|r brenhin. a chyrchu a|ỽnaethant am
benn y casteỻ newyd yn aber ystỽyth
a|e dorri. a|phan doeth rys ac owein vei+
bon gruffud ab rys o lys y brenhin we+
dy hedychu ac ef. kyrchu a|wnaethant
is aeron kyuoeth maelgỽn uab rys
a|ỻad a|ỻosgi ac anreithaỽ y kyuoeth
a|ỽnaethant. ac yno y|ỻas gỽas ieu+
anc da deỽr oed hỽnnỽ. Ẏ ulỽydyn
rac ỽyneb wedy na aỻei lywelyn
ab iorwoerth dywyssaỽc gỽyned dio+
def y genifer sarhaet a|wnaei wyr y
brenhin idaỽ. a|edewyssit yn|y casteỻ
newyd. ymaruoỻ a|oruc a thywys+
sogyon kymry. Nyt amgen gỽenỽ+
ynỽyn. a maelgỽn ab rys. a Mada+
ỽc ab gruffud maelaỽr. a maredud
ab rotbert. a chyfodi a|oruc yn erbyn
y brenhin. a|goresgyn yr hoỻ gestyỻ
a|ỽnaeth oed yg|gỽyned eithyr deganỽy
a rudlan Marthaual ym|powys a|w+