Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 8v
Brut y Brenhinoedd
8v
31
B *Ryttaen oreu o|r ynyssed yr hon
a|elỽit gynt y ỽen ynys yg goỻeỽ+
igaỽl eigaỽn. Y·rỽg freinc ac
Jỽerdon y mae gossodedic ỽyth
cant miỻtir yssyd yn y|hyt. a deucant yn|y
ỻet. a pha beth bynnac a|vo reit y dynaỽl
aruer o andyffygedic ffrỽythlonder hi a|e
gỽassanaetha. Y·gyt a|hynny kyflaỽn yỽ
o|r maes tired ỻydan amyl. a|brynneu ar+
derchaỽc adas y dir·dyỽyỻodraeth. drỽy y
rei y deuant amryvaelon genedloed frỽyth+
eu. Yndi hefyt y maent koetyd a|ỻỽyneu
kyflaỽn o amgen genedloed aniueileit a|bỽ+
ystuileit. ac ygyt a|hynny amlaf kenue+
inoed o|r gỽenyn o blith y blodeuoed yn
kynuỻaỽ mel. ac ygyt a|hynny gỽeirglo+
dyeu amyl a·dan aỽyrolyon vynyded. Yn
y|rei y maent ffynhoneu gloeỽ eglur.
o|r rei y kerdant ffrydyeu. ac a|lithrant gan
glaer sein. a murmur arỽystyl kerd. a
hun yỽ y rei hynny y|r neb a|gysgo ar eu
glan. ac ygyt a|hynny ỻynneu ac avono+
ed kyflaỽn o amryvaelon genedloed bysgaỽt
yssyd yndi. ac eithyr y perueduor yd eir
drostaỽ y ffreinc. Teir avon|bonhedic yssyd
yndi. Nyt amgen. temys. a hvmyr. a
hafren. a rei hynny megys teir breich y
maent yn ranu yr ynys. ac ar hyt y|rei
hynny y deuant amryvael gyfneỽitye+
u. o|r gỽladoed tramor. ac y·gyt a hynny
gynt yr oed yndi ỽyth prif dinas ar|huge+
int yn|y theckau. a rei o·nadunt hediỽ ys+
syd diffeith. gỽedy diỽreidaỽ y muroed yn
ỽaỻus. ac ereiỻ etỽa yn|seuyỻ yn iach. a|the+
mleu seint yndunt yn moli duỽ. a muroed
a chaeroed arderchaỽc yn eu teckau. ac
yn|y temleu kenueinoed o wyr a gỽraged
a chỽuenoed yn talu gỽassanaeth dylyedus
yn amseroed keugant y eu|creaỽdyr yn he+
rỽyd cristonogaỽl fyd. ac o|r diỽed pymp
kenedyl yssyd yn|y chyuanhedu. Nyt am+
gen. normanyeit. a|br·ytanyeit. a saeson.
a ffichtyeit. ac ysgottyeit. ac o|r rei
hynny oỻ yn|gyntaf y bryttanyeit a|e
gỽledychỽys o vor rud hyt ar vor Jỽer+
don hyt pan deuth dial y gan duỽ ar+
nadunt am eu syberỽyt y gan ffichty+
eit a|r sayson. ac Megys y deuthant y
gormessoed hynny. Ni a|e damlyỽychỽn
rac ỻaỽ. Yma y teruyna y|prolog.
E neas ysgỽydỽyn gỽedy daruot
ymladeu troea a chael y gaer. a
ffoes ac yscanius y vab y·gyt ac
ef. ac a|deuthant myỽn ỻogeu hyt yg gỽ+
32
lat yr eidal yr|hon a elỽir gỽlat rufein. Ac yn|yr amser hỽn+
nỽ yd oed latinus yn urenhin yn yr eidal. Y gỽr a
aruoỻes eneas yn anrydedus. ac yna gỽedy gỽe+
let o turn vrenhin rutyl. ỻityaỽ a|oruc ac ymlad
a|ỽnaeth ac ef. a goruot a|ỽnaeth eneas a ỻad
turn vrenhin rutyl. a|chafael yr eidal. a lauinia
merch latinus yn ỽreic idaỽ. ac yna gỽedy
ymlenỽi dieuoed buched eneas. ascanius y
vab ynteu a|ỽnaethpỽyt yn vrenhin. a gỽedy
drychauel ascanius ar vrenhinaỽl gyuoeth.
ef a adeilỽys dinas ar auon tiberis a mab a|anet
idaỽ. ac y|rodet ar·naỽ enỽ siluius. a|r gỽas hỽn+
nỽ gỽedy ym·rodi y ledradaỽl odineb gorderchu
a oruc nith y lauinia a|e beichogi. a gỽedy gỽy+
bot o ascanius y dat ef hynny. erchi a|ỽnaeth
o|e|deỽinyon dyỽedut idaỽ pỽy a vechogassei
y vorỽyn. a gỽedy deỽinaỽ o·nadunt a|chaf+
fel diheurỽyd o|r peth hỽnnỽ ỽynt a dyỽedassant
vot y vorỽyn yn veichaỽc ar vab a|ladei y vam
a|e dat. a gỽedy darffei idaỽ dreiglaỽ ỻaỽer o|ỽ+
ladoed y dayar o|r diỽed y deuei ar vlaenỽed gor+
uchelder anryded. ac ny|thỽyỻỽys eu deỽinda+
baeth ỽynt kanys doeth eu deỽindabaeth. ac
yna gỽedy dyuot oet y|r vorỽyn y escor ar y th+
evyd ỽely y bu uarỽ. ac veỻy y|ỻadaỽd ef y vam.
a|r|mab a rodet ar|uaeth ac y dodet brutus arnaỽ
a gỽedy meithryn y mab a|e vot yn|bymtheg
mlỽyd. diỽarnaỽt yd|oed y gỽas yn kanlyn
y dat yn hely. ac val yd|oedynt veỻy nachaf
karỽ yn kerdet heibaỽ. Sef a|oruc brutus a·ne+
lu bỽa a geỻỽg saeth ac yn|keissaỽ ỻad y karỽ
y|brathaỽd y dat a|r saeth y adan y vron ac y
bu uarỽ. ac veỻy y ỻadaỽd ef y dat. a gỽedy
marỽ y dat o|r ergit hỽnnỽ y deholes gỽyr yr
eidal vrutus. Kanyt oed deilỽg gymryt yn
vrenhin arnunt gỽr a|ladei gyflauan kym+
eint a|ỻad y vam a|e dat. a|gỽedy y dehol yd|aeth
ynteu hyt yg|groec ac y gỽelas gỽelygord o eti+
ued elenus vap priaf yg|keithyet y·dan ban+
drassus vrenhin groec. Pyrr vab achelarỽy
a|dugassei y genedyl honno gantaỽ gỽedy dis+
dryỽ tro y|dial y dat. ac a|e gỽarchayssei yg
keithyỽet ỽynt yn|gyhyt o amser a|hynny.
ac yna gỽedy adnabot o|vrutus y genedyl
trigyaỽ a|ỽnaeth ygyt ac ỽynt. ac yn|y ỻe gỽe+
dy keneuinaỽ brutus ac ymadnabot a pha+
ỽb ohonunt. kymeint uu y daỽn yn eu|plith
ac yd|oed garedic a|chymeredic y|gan y
brenhined a|r tyỽyssogyon. a hynny a|oed idaỽ
o|e pryt a|e deỽret a|e haelder a e dayoni a|e
vilỽryaeth a|e glot. Sef achaỽs hynny do+
ethaf oed ymplith y doethon. deỽraf ymplith
y rei ymladgar. ac ygyt a|hynny pa beth
bynnac a damỽeinei idaỽ nac eur. nac aryant
The text Brut y Brenhinoedd starts on Column 31 line 1.
| « p 8r | p 9r » |