Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 81r

Brut y Tywysogion

81r

341

nathoed Robert vepỽnt. hỽnnỽ a ores+
kynnassant. a phan oedynt yn gores+
gyn hỽnnỽ y doeth y brenhin a|dir+
uaỽr lu y·gyt ac ac ef y gỽrthlad
ac ef e|hun a|than a|e ỻosges. Y ulỽy+
dyn honno y croges Robert vepỽnt yn
amỽythic rys ab maelgỽn a|oed yg
gỽystyl y gan y brenhin. heb y uot yn
seith·mlỽyd etto. ac yn|y ulỽydyn hon+
no y|bu uarỽ robert escob Bangor
 vlỽydyn rac ỽyneb y bu urỽydyr
yn|yr yspaen r·rỽg y cristonogyon a|r
sarassinyeit yn|y vrỽydyr honno y dyỽ+
edir dygỽydaỽ deg|mil o wyr a their
mil o|wraged. Y|uylỽdyn honno y cro+
get yn ỻoeger trywyr ardechaỽc o
genedyl a phrif tywyssogyon kymry
Nyt amgen howel ab katwaỻaỽn. a
Madaỽc uab maelgỽn. a meuruc bar+
ach.  ulỽydyn honno y ryd·haaỽd. Jn+
nossens bap y tri thywyssaỽc. Nyt am+
gen ỻywelyn ab Jorwerth. a gỽenỽyn+
ỽyn. a maelgỽn ab rys o|r ỻỽ a|r ffydlon+
der a|rodassynt y urenhin ỻoegyr. a
gorchymyn udunt a|ỽnaeth yn uadeu+
eint o|e pechodeu dodi gofalus garedic+
rỽyd y ryuelu yn erbyn enwired y bren+
hin. a|gỽahard y gristonogaeth a barys+
sei yr ys|pump mlyned kyn|no|hynny
yn ỻoegyr a|chymry. y rydhaaỽd y pab
y tri thywyssaỽc gynneu o|e kyuoetheu
a|phaỽb o|r a|uei vn ac ỽynt. Ac ỽynteu
yn gyfun a|gyuodassant yn erbyn y|bren+
hin. ac a|oreskynnassant yn|ỽraỽl y ar+
naỽ y berueduedwlat a|dugassei yn+
teu kyn|no hynny y ar lywelyn ab Jorw+
oerth. Y ulỽydyn rac ỽyneb wedy gỽe+
let o rys Jeuanc y uot yn dirrann o gy+
foeth. anuon kenadeu a|oruc att y brenhin
y|eruynneit idaỽ drỽy y nerth ef peri i+
daỽ rann o dref y dat. ac yna yd|anuones
y brenhin att synysgal henford. ac at
ffaỽcỽn synysgal kaerdyf. a gorchym+
myn beri y rys gryc rodi casteỻ an
ymdyfri a|r wlat. neu ynteu a gilyei o der+
uyneu y wlat ar dehol. a|gỽedy dyfynnu

342

rys gryc y atteb ỽrth orchymynneu y
brenhin. a dywedut a|oruc yn atteb na ran+
nei ef un erỽ a rys ieuanc. ac yna ỻidiaỽ
a|oruc Rys ieuanc. a chynnuaỽ dir·uaỽr
lu o vrecheinaỽc. A dyfot y dreis a|oruc
y ystrat tywi. a phebyỻyaỽ yn|y ỻe a|elỽir
traỻỽc elgan. wedy yr ỽythuet dyd o|w+
yl seint ilar. a thrannoeth duỽ gỽener
y doeth attaỽ owein y vraỽt. a|phaỽcỽn
synysgal kaer dyf. a|e ỻuoed. a thranno+
eth kyrchu a|orugant gyuoeth rys g˄ryc
a chyweiryaỽ y bydinoed. a dodi rys ieu+
anc a|e vydin yn|y blaen. a ffaỽcỽn a|e
vydin yn|y canaỽl. Ac owein ab gruffud
a|e vydin yn ol. Ac ny bu beỻ yny gyuar+
vu rys gryc ac ỽynt. ac yn|y vrỽydyr a|r
vydin gyntaf y goruuỽyt ar rys gryc
a|e wyr. ac y kilyaỽd ar ffo wedy ỻad ỻaỽ+
er o|e|wyr a dala ereiỻ. ac yna yd aeth rys
ieuanc ar|uedyr ymlad a chasteỻ dinefỽr
ac eissoes ˄rys gryc a|e rac·ulaenaỽd ac a|ga+
darnhaaỽd y gasteỻ o|wyr ac arfeu
a gỽedy ỻosgi ỻan deilaỽ kilyaỽ ymeith
a|oruc rys gryc. ac eissoes rys Jeuanc
a|gyrchaỽd y casteỻ. a thrannoeth dodi
peiranneu a|dechymygyon y|ymlad a|r cas+
teỻ. a gỽneuthur yscolyon ỽrth y muroed
y wyr y drigaỽ dros y muroed. ac ueỻy y
goresgynnaỽd ef y casteỻ oỻ eithyr vn tỽr
ac yn hỽnnỽ yd|ymgymerth y casteỻwyr
ỽrth ymlad ac amdiffyn ac ergydyeu ac
a|pheiryanneu ereiỻ. ac o·dy aỻan yd oed
saethydyon. ac arblastwyr. a mỽynwyr
a marchogyon. yn ymlad ac ỽynt. ac
ueỻy y kymheỻỽyt arnunt kynn y pryn+
haỽn talu y casteỻ a rodi tri gỽystyl a|+
naethant drỽy amot kael y|diỻat a| ̷
harueu a|e haelodeu yn iach. ac ueỻy
y gỽnaethpỽyt. a gỽedy cael y casteỻ y
kilyaỽd rys gryc. a|e wreic. a|e veibon.
a|e deulu att vaelgỽn y vraỽt. wedy ca+
darnhau casteỻ ỻan ymdyfri o wyr ac arueu
ac aghenreiteu ereiỻ. ac eilweith yd|aeth
rys ieuanc y vrecheinaỽc. ac yna kynnuỻ+
aỽ diruaỽr lu a|oruc o gymry a|ffreinc
a chyrchu ỻan ymdyfri. a chynn pebyỻu