Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 85v

Brut y Tywysogion

85v

359

Ẏ ulỽydyn honno y gorffennaỽd maelgỽn
vychan adeilat casteỻ tref ilan. yr hỽnn
a|dechreuassei uaelgỽn y dat kyn|no hyn+
ny. Ẏ ulỽydyn rac ỽyneb y brathỽyt ric+
kert iarỻ penruo y myỽn brỽydyr yn iw+
erdon. wedy y adaỽ o|e uarchogyon yn dỽ+
yỻodrus. a chyn penn y pytheỽnos y bu
uarỽ. Ẏ ulỽydyn honno y geỻygỽyt grufud
ab ỻyỽelyn ab Jorwoeth wedy y vot yg
karchar whe blyned. Ẏ vlỽydyn honno y
bu uarỽ katwaỻaỽn uab maelgỽn o vaele+
nyd yn|y cỽm hir. Ẏ|vlỽydyn rac wyneb y
bu uarỽ owein ab gruffud yn ystrat fflur
duỽ merchyr wedy yr wythuet dyd o|ystỽyỻ
ac y|cladỽyt ygyt a|rys y vraỽt yg|kabidyl+
dy y myneich. Ẏ ulỽydyn honno y priodes
henri vrenhin verch iarỻ prouins. ac y
gỽnaeth y neithaỽr yn ỻundein y nadolic
gỽedy kynnuỻaỽ escyb a chan|mỽyaf Jeirỻ
a barỽneit ỻoeger y·gyt. Ẏ ulỽydyn rac ỽy+
neb y bu uarỽ madaỽc ab gruffud maelaỽr
ac y|cladỽyt yn enrydedus y|manachachlaỽc*
lan egỽestyl yr hon a|rỽndwalassei kyn no
hynny. Ẏ ulỽydyn honno y bu uarỽ owein
ab maredud ab rotbert o gedewein. ac yna
y bu uarỽ escob ỻundein ac escob caer wyrag+
on. ac escob lincol. ac un nos kyn nos nado+
lic y kyuodes diaerebus ˄wynt y torri aneirif o
dei ac eglỽysseu ac essigaỽ y koetyd a ỻaỽer
o|dynyon ac anifeileit. Ẏ ulỽydyn honno
y geỻygaỽd y naỽvet y naỽuet gregori
bap gadỽgaỽn escob bangor o|e escobaỽt
ac y kymerỽyt yn enrydedus yn|y crefyd
gỽynn y|manachlaỽc dor. ac yno y|bu uarỽ
ac y cladỽyd. ac yna y kauas gilbert iarỻ
penbris drỽy dỽyỻ gasteỻ morgan ab how+
el y|machein. a gỽedy y gadarnhau yd|at+
ueraỽd drachefyn rac ofyn ỻywelyn ab
Jorwoerth. Y ulỽydyn rac ỽyneb y bu uarỽ
giwan uerch Jeuan urenhin gỽreic lywe  ̷+
lyn ab iorwoerth. vis whefraỽr yn ỻys a+
ber. ac y cladỽyt myỽn mynỽent newyd
ar lan y traeth. a gyssegrassei howel es+
cob ỻan e·lyỽ. ac o|e|henryded hi yd|adeila+
ỽd ỻywelyn ab Jorwoerth yno vanachla+
ỽc troetnoeth a|elwir ỻan vaes ym mon

360

ac yna y bu uarỽ Jeuan iarỻ kaer ỻeon
a|chynwric uab yr arglỽyd rys. Y ulỽy+
dyn honno y|deuth attaỽ gardinal o rufe+
in y loegyr yn legat y gan y naỽuet gre+
gori bap. Ẏ ulỽydyn rac ỽyneb tranhoeth
o duỽ·gỽyl luc e·uegylyỽr y tygaỽd hoỻ
tywyssogyon kymry ffydlonder y dauyd
ab ỻywelyn ab Jorwoerth yn ystrat fflur
ac yna y|duc ef y gan y vraỽt arỽystli. a|cheri
a chyfeilaỽc. a maỽdỽy. a mochnant. a chaer
einaỽn. ac ny adaỽd idaỽ dim namyn kantref
ỻyyn e hun. Ac yna y ỻadaỽd Maredud ab
Madaỽc ab gruffud maelaỽr ruffud y uraỽt
ac yn|y ỻe y|digyfoethes ỻywelyn ab Jorwo+
erth ef am hynny. Y ulỽydyn rac ỽyneb y bu
uarỽ maredud daỻ ab yr arglỽyd rys. ac y
cladỽyt yn|y|ty gỽynn. ac yna y bu uarỽ
escob kaer wynt. ac y ganet mab y henri
urenhin a|elwit etwart. ac y|delis dauyd ab
ỻywelyn ruffud y vraỽt gan dorri aruoỻ
ac ef. ac y carcharaỽd ef a|e|uab y|grugyeith.
D Eugein mlyned a deu·cant a mil oed
oet crist pan|uu uarỽ ỻywelyn ab
iorwoerth tywyssaỽc kymry. gỽr oed anaỽd
menegi y weithretoed da. ac y cladỽyt yn|aber
conỽy. wedy kymryt abit crefyd ymdanaỽ
ac yn|y ol ynteu y gỽledychaỽd dauyd y uab.
o siwan uerch Jeuan urenhin y uam. Mis
mei rac ỽyneb yd|aeth dauyd ab ỻẏwelyn a
barỽneit kymry y·gyt ac ef hyt yg|kaer loyỽ
y ỽrhau y|r brenhin y ewythyr. ac y|gymryt
y gantaỽ y gyfoeth yn|gyfreithaỽl. ac yna yd
anuones y saeson waỻter marscal a|ỻu y·gyt
ac ef y gadarnhau aber teiui. Ẏ ulỽydyn rac
ỽyneb y·d|aeth otto gardinal o loeger. ac y
delit ef a|ỻawer o archescyb ac escyb ac aba+
deu ac eglỽysỽyr ereiỻ ygyt ac ef y|gan ffre+
deric amheraỽdyr gỽr a|oed yn|yskymun
yn|ryuelu yn|erbyn gregori bab. a gỽedy
mynet y cardinal o loegyr y kynuỻaỽd y
brenhin lu. ac y doeth y darestỽg tywyssogy+
on kymry. Ac y kadarnhaaỽd gasteỻ y gar+
rec yn ymyl y disserth yn tegeygyl. ac y kym+
erth ỽystlon y gan dauyd ab ỻywelyn y nei
dros ỽyned. ar talu o dauyd y ruffud ab gỽen+
nỽynỽyn y hoỻ dylyet ym powys. ac y veibon