Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 96v

Ystoria Carolo Magno: Chronicl Turpin

96v

403

Ac odyna y gyfodedigaeth o ueirỽ. Pa
delỽ y geỻit credu y gyuodedigaeth ef
heb·y kaỽr. Kanys a aner heb y rolant
a uyd marỽ. A|r hỽnn a|uu uarỽ a gy+
uodes y trydyd dyd. A ryuedu yn uaỽr
a|oruc y kaỽr pan gigleu y geir. ac at+
teb idaỽ ual hynn. Rolant heb ef go+
rwac yỽ a|dreytheist ỽrthyf Ny aỻei
byth kyuodi dyn o varỽ. Nyt mab
duỽ e|hun ˄heb·y rolant a gyuodes yn uyỽ
o|uarỽ. Namyn a|uu o dynyon er de+
chreu byt. ac a|uo hyt y diwed a gy+
uodant rac bron y gadeir ynteu y
gymryt tal am eu gỽeithretoed mal
y gỽnel paỽb nac yn drỽc nac yn|da
Duỽ heb·y rolant a|wna tyuu o|r plen+
higyn prenn yn uchel. a|r gronyn gỽ+
enith gwedy drewho yn|y dayar a|y
uarỽ a|e gỽna y dyuu ac y ffrỽythaỽ
yn uyỽ drachefyn. ynteu a|wna kyuodi
paỽb y dyd diwethaf o veirỽ y uyỽyt
Edrych di ar anyan y|ỻeỽ kanys y
ỻeỽ o|e vreuerat a vyỽhaa y gynaỽan
y trydyd dyd gỽedy ganher yn veirỽ
Pa|ryued yỽ kyuodi o|duỽ dat y uab y+
nteu o ueirỽ yn|y trydyd dyd. Ac ny
dyly bot yn ryued genhyt kyuodi
mab duỽ o uarỽ pan gyuottynt ỻawer
o veirỽ kyn noc ef. Kanys elias ac eli+
zeus a|wnaethant byỽ o veirỽ. haỽs
oed y duỽ dat y gyuodi ynteu. A|r|hỽnn
a gyuodes ỻawer o|ueirỽ kyn y diodef.
haỽd uu idaỽ e hun gyuodi o ueirỽ. ac
ny aỻei agheu attal hỽnnỽ yr hỽnn y
ffy agheu racdaỽ. Ac o|e ymadraỽd y ky+
uyt tỽryf y meirỽ. Mi a|welaf yn dogyn
a dywedy heb y kaỽr. pa dalỽ* yd|ysgynnỽ  ̷ ̷+
ys ynteu ar y|nef ni ỽn dim y ỽrthaỽ.
Yr hỽnn a disgynnỽys yn haỽd o nef
a|esgynnỽys yn haỽd ar y nef. r hỽnn
a|gyuodes trỽydaỽ e|hun haỽd yd esgyn+
nỽys ar nef. Kymer agreift o laỽer
o betheu. Rot y velin y uann a|uo is+
saf yr aỽr honn a uyd uchaf yr oric hon+
no. Ederyn yn|yr awyr kyhyt ac y dis+
gynno a|esgynn. O disgynny ditheu

404

o le uchel. ti a|eỻy ymchoelut drachefyn
hyt y ỻe y disgynneist ohonaỽ. Doe y ky+
uodes yr heul yn|y dỽyrein. ac y dygỽydỽ+
ys yn|y gorỻewin. A hediỽ a gyuodes yn|yr
vn ỻe y|dathoed doe ohonaỽ. ỽrth hynny
o|r ỻe y|doeth Mab duỽ o nef yd ymchoeles
idaỽ dra|e|geuyn. ỽrth hynny minheu a
ymladaf a thydi heb y kaỽr gan amot os
gwir dy ffyd di goruot arnaf. i. os geu+
aỽc goruot arnat ti. A bit yn waratwyd tra+
gywyd y genedyl y neb a|orffer arnaỽ. Ac y|r budu+
gaỽl yn uolyant tragywyd ac yn enryded
a bit ueỻy heb·y rolant. A|r amot hỽnnỽ a
gadarnhaỽyt o bop parth. A chyrchu y pa+
gan a|oruc Rolant yn|diannot. a cheissaỽ
Rolant a|oruc ynteu a|e gledyf. A neidyaỽ
a|oruc Rolant ar y tu asseu idaỽ. ac erbyn
y cledyf ar y drossaỽl. A gỽedy torri trossa+
ỽl Rolant y gyrchu a|oruc y kaỽr. ac yma+
uael ac ef a|e daraỽ rygtaỽ a|r dayar yn dian+
not. Ac yna yd adnabu Rolant nat oed
ford idaỽ y ymdianc. Dechreu galỽ mab
meir wyry a|e ganhorthỽy. Ac ar hynny
ymlithraỽ bop ychydic y·danaỽ yny yt+
toed ar y warthaf. a|dodi y laỽ ar y gledyf
a|e urathu yn|y uogel ac ym·dianc y gantaỽ
A chan oruchel lef galỽ ar y duỽ ual hyn.
Mahumet Mahumet uyn duỽ. i. kanhorth+
ỽya vi kanys yr aỽr honn yd|ỽyf yn varỽ
Ac ar y discreith honno y doeth y sarasciny+
eit a|e ysglyfyeit gantunt y|r casteỻ. Ac
yd ymchoeles Rolant yn iach ar y niuer
e|hun. Ac yn diannot kyrchu y gaer a| ̷+
rugant ygyt a|r|sarassinyeit a|oedynt
yn dỽyn corff y caỽr. a gỽedy ỻad y kaỽr
ual hynny. y gaer a|r casteỻ a|oresgynnassant
A|r gỽyr a|rydhaỽyt oc eu carchar. ~ ~ ~ ~
A  Gedy* ychydic o amser y datkanỽyt
y|r amheraỽdyr bot ebrahim brenhin
cordybi. a brenhin sibli. ac altumor
a ffoessynt kyn|no hynny o pampilon yn a+
rhos yn|y ragot ar|odeuaỽ brỽydraỽ ac ef
A niuer seith dinas gantunt. a ỻunyae+
thu brỽydyr a|oruc Chyarlymaen yn eu
herbyn. A|phan|doeth y cordybi a|e lu gan+
taỽ. y doeth y brenhined a|dywetpỽyt uch+
ot.