Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 104v

Ystoria Carolo Magno: Rhamant Otfel

104v

434

a mi a|e kywiraf beỻach y dechreu trablud
ac ymladeu y ffreinc a gwyr agret. Ac yna
y kyuodes Oger. ar ffrỽst y vynyd. ac
rac meint ymsag y niuer yn|y gylch ny
aỻỽys ysgynnu ar y uarch. Sef a|ỽna+
eth yna edrych ar hyt y gledyf a dech+
reu y voli. oi a cỽrtein heb ef. maỽr a be+
th y dylyỽn i dy garu di. yn ỻys chyar+
lys tydi a|bereist uyg|karu i a|m clot+
uori. a hediỽ yn|goruot arnam nineu
yn deu ymwahanu. kynn vỽy marỽ ha+
gen mi a|vynnaf dy broui. a tharaỽ
pagan a|ỽnaeth ar ỽarthaf y helym.
a hoỻdi yr hoỻ arueu a|e benn ynteu
hyt y danned. A|rolant yna a|elỽis
arnaỽ. ac ny|s kigleu rac meint o|r|paga+
nyeit a|odynt* yn|y gylch ual na ỽydyat
py barth gyntaf yd|ymdroei y amdiffyn
racdunt. Ac ysgỽieryeit y rei o|r saras+
cinyeit yna yn|dieidyl a geissyssant y
lad. ac ynteu a ymdifferth yn|rymmus.
Ac yn hynny yd arganuu clarel vren+
hin ef yn|diodef ỻaỽer o agkyffret.
ac ynteu hevyt yn rodi dyrnodeu agheu+
aỽl a|e gledyf. ac erchi a|ỽnaeth y|r ys+
gỽiereit peidyaỽ ac ef. a|dyỽedut ỽrtha+
ỽ ynteu. o·ger heb ef dyro ymi ˄dy gledyf. ac na
vit arnat vn ofyn. ti a|eỻy ymdiret
ynof i yn diogel ytt. ac ny cheffy vn
drỽc tra aỻỽf*|i dy amdiffynn. Heb y
Moaffla vn o|r ysgỽieryeit. ny eỻy di+
theu heb ef y amdiffynn ef. ti a|e gw+
ely yr aỽr honn hayach wedy|r dryỻyaỽ
yg|gỽyd dy lygeit pob dryỻ|y|ỽrth y
ỽrth y|gilyd. Ac yna y kigleu clarel
y geiryeu hynny ac yd|ynuytỽys hay+
ach o|lit. a|thynnu cledyf a wnaeth
a|tharaỽ penn Moaffla y arnaỽ hyt
yn eithaf y maes. a|dywedut ỽrthaỽ
wedy hynny. ti a beidi beỻach heb ef
ac oger. a chael march da a|ỽnaeth
a pheri y oger ysgynnu arnaỽ. ac o+
dyna galỽ ar ỽyth sarassin o|e lys
e|hun o|r rei mỽyhaf yd ymdiredei yn+
dunt attaỽ. a dyỽedut ỽrthunt ar+
glỽydi heb eỽ ef ystyryỽch am|ych|ne+

435

ges yn|da. Hebrygỽch Oger hyt ar alpha+
ni vyg|gorderch. ac erchỽch idi peri y
gadỽ yn|da. a geỻỽg chỽech o·nadunt
gyt ac oger a|ỽnaeth. a|r rei hynny a
beris idaỽ edrych y archoỻeu yn vynych
tra uuant gyt ac ef. a phan yttoed alpha+
ni merch y brenhin yn troi ac yn gỽare
yn|y berỻan. A gware a belamyr dỽy vo+
rynyon ereiỻ vonhedic y·gyt a|hi y gỽ+
elynt y paganyeit. Ac y dyỽaỽt vn oho+
nunt ỽrth y rei ereiỻ. aỽn y gyfrỽch a
hỽy heb hi ac y amovyn am y hansaỽd
a|e medỽl. Ac yna y|dywaỽt alphani
ỽrthunt. ha varỽnyeit heb hi kyfarho+
ỽch ni a|dyỽedỽch ynn chỽedleu. pa du
y kyfaruuỽyt a|r marchaỽc hỽnn. ac yn|y
vrỽydyr y delit ef. ac y brathỽyt ual hynn.
Vnbennes vonhedic heb·yr almaffeth
paham y gỽettỽery di ni yr mahumet.
kymeint yỽ ỻit yn an callonneu ac na aỻem
chwerthin pei ys mynnem. Pỽy a|ỽnaeth
hynny y chỽi heb hitheu. Edrych na|s
kelych ragof. Ẏ bỽinart hỽnn a deu
ereiỻ heb ynteu a ladyssant penneu
cant oc an paganyeit hediỽ pan vo ỻei+
af. A chlarel dy orderch a|erchis y ti+
theu yr y garyat ef gadỽ hỽnn yn da. a
synyeit ỽrthaỽ. Ẏmhoelỽch chỽi beỻach
heb hitheu. a delỽch ettỽa y|rei ereiỻ.
a dygỽch attaf|i hỽy. ef a|daỽ yr|haf kynn
gaỻu ohonam ni hynny heb ỽynteu. a
cherdet draekefynn ar hynt a|ỽnaethant.
Ac yna y dyỽaỽt yr unbennes hegar
ỽrth yr Jarỻ. dabre di beỻach ˄heb hi a|thi a
geffy ansaỽd da arnat a|ỻety. a|dyỽet ym
dy enỽ a phỽy dy uonhed. Oger yỽ vy e+
nỽ i heb ynteu lydanais. ac yn|ỻys Chyar+
lys amheraỽdyr y mae vyg|kenedyl. Heb
y vorỽyn mi a|th atwen beỻach yn|da|diga+
ỽn heb hi. Ac yna y teir morynnyon a
arwedassant Oger hyt y·dan oliwyden
Ac odyna yn gyntaf a|gỽrteissant* y varch
ac a|e|dugant y|r ystabyl. A gỽedy hynny
a|dynnassant y arueu y amdanaỽ ynteu.
ac odyna a|olchyssant y vratheu yn|destlus
ac a|e dodassant y gysgu. ac a rodassant idaỽ