Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 138r

Breuddwyd Rhonabwy

138r

568

helym eureit am|penn y marchaỽc. a
mein saffir rinwedaỽl yndi. ac ar penn
yr helym. delỽ ỻeỽ melyngoch. a|e daua+
ỽt yn fflamgoch troetued o|e penn allan.
a ỻygeit rudgochyon gỽennỽynic yn|y
benn. y marchaỽc yn|dyuot a|phaladyr
llinon bras yn|y laỽ. a phenn newyd
gỽaetlyt arnaỽ. a ỻettemmeu aryant
yndaỽ. a chyfarch gỽeỻ a|oruc y mackỽy
y|r amheraỽdyr. Arglỽyd heb ef. neur de+
rỽ llad dy uackỽyeit a|th weisson bychein
a meibon gỽyrda ynys prydein. hyt na
byd haỽd kynnal yr ynys honn byth
o hediỽ aỻan. Owein heb arthur. gỽ+
ahard dy vrein. Gỽare arglỽyd heb oỽ+
ein y gware hỽnn. Daruot a|wnaeth
y gware hỽnnỽ a dechreu araỻ. a|phan
yttoedynt ar|diwed y gỽare hỽnnỽ. na+
chaf y klywynt gynnỽryf maỽr. a dis+
gyryein gỽyr aruaỽc. a chogor brein
ac eu|hasgeỻwrych yn yr awyr. ac yn
goỻỽng yr arueu yn|gyfan y|r ỻaỽr.
ac yn|goỻỽg y gỽyr a|r meirch yn dryỻ+
eu y|r|ỻaỽr. Ac yna y gỽelynt uarcha+
ỽc y|ar varch olwyn du pennuchel. a
phenn y|goes asseu y|r march yn pur+
goch. a|r vreich deheu idaỽ hyt y|mynw+
es y|garn yn purwyn. Y marchaỽc a|e
uarch yn aruaỽc o arueu brychuelyny+
on. wedy eu|brithaỽ a lattỽn yr yspaen.
a|chỽnsaỻt ymdanaỽ ef ac ymdan y
uarch deu hanner gỽynn a phurdu.
a|godreon y gỽnsaỻt o|porffor eureit.
ac ar|uchaf y gỽnsaỻt cledyf eurdỽrn
gloeỽ trichanaỽl. gỽregis y cledyf o
eurỻin melyn. a|gỽaec arnaỽ o amrant
moruarch purdu. a|balaỽc o eur me+
lyn ar y waec. Helym loyw am|penn
y marchaỽc o lactỽnn melyn. a mein
cristal gloeỽ yndi. ac ar penn yr helym
ỻun ederyn egrifft. a maen rinwedaỽl
yn|y penn. Paladyr ỻinwyd palatyr
grỽn yn|y laỽ. gỽedy y liwaỽ ac asur

569

glas. penn newyd gỽaetlyt ar|y paladyr
gỽedy y lettemmu ac aryant coeth. A dy+
uot a|oruc y marchaỽc yn|ỻidiaỽc y|r|ỻe
yd|oed arthur a|dywedut daruot y|r brein
lad y|deulu a meibon gỽyrda yr ynys honn.
ac erchi idaỽ peri y owein wahard y vre+
in. Yna yd erchis arthur y owein wahard
y urein. Ac yna y gỽasgỽys arthur y
werin eur a|oed ar y claỽr yny oedynt
yn dỽst oỻ. ac yd erchis y owein wers
uab reget gostỽng y vaner. Ac yna
y|gostyghỽyt ac y tagnouedwyt pob
peth. Yna y|govynnỽys ronabỽy y
Jdaỽc pỽy oed y trywyr kyntaf a|deuth
at owein. y|dywedut idaỽ uot yn llad
y vrein. ac y dywaỽt idaỽc. gỽyr oed
drỽc ganthunt dyuot coỻet y oỽein.
Kytunbynn idaỽ a chedymdeithon.
Selyf uab kynan. garwyn o powys.
a|gỽgaỽn gledyfrud. a gỽres uab
reget. y gỽr a|arwed y uaner yn|dyd|kat
ac ymlad. Pỽy heb·y ronabỽy y tryỽ+
yr diwethaf a|deuthant att arthur.
y dywedut idaỽ ry uot y brein yn llad
y wyr. Y gỽyr goreu heb·yr Jdaỽc a
deỽraf. a hackraf gantunt goỻedu ar+
thur o dim. Blathaon uab mỽrheth. a
rỽaỽn pebyr uab deorthach wledic.
a hyueid unỻenn. Ac ar hynny na+
chaf pedwar marchaỽc ar|hugeint
yn|dyuot y gan ossa gyỻeỻwaỽr. y er  ̷+
chi kygreir y arthur hyt ympenn
pythewnos a|mis. Sef a|wnaeth ar+
thur kyuodi a mynet y kymryt kyg+
hor. sef yd|aeth tu a|r ỻe yd|oed gỽr pen+
grych gỽineu maỽr rynaỽd y ỽrthaỽ.
ac yno dỽyn y gyghorwyr attaỽ.
Betwin escob. a gỽarthegyt uab kaỽ.
a march uab meirchaỽn. a chradaỽc
ureichuras. a gỽalchmei uab gỽyar.
ac edyrn uab nud. a rỽaỽn pebyr uab
deorthach wledic. a riogan uab brenhin
Jwerdon. a gỽenvynnwyn uab naf