Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 153r

Ystoria Carolo Magno: Pererindod Siarlymaen

153r

621

teb. Dos ditheu heb·yr hu y gymryt
kyghor. Ac na vit hir dy yn·vyt gyg+
hor. ac nyt|oed le y ymgyghori am
beth ny aỻei vot. a|gỽybyd di p·ann
dihegych di y gennyf|i na cheỻweyry
di urenhin araỻ byth. Ac yna yd aeth
Chyarlys y le dirgel y gymryt kyg+
hor ef a|e wyrda. Ha|wyrda heb ef twyỻ+
ỽys y gyuedach neithỽyr nyni yn dy+
bryt. o ymadrodyon ny welei y h·udoly+
on eu|traethu neu y groessannyeit.
ac edrychỽch ymi pa|delỽ yd|ymdiang+
om y|ỽrth vỽgỽth hu gadarn. Bit
an|gobeith ni heb·y Turpin yn|duỽ o|r
nef. ac archỽn idaỽ dỽywaỽl gygor
o|diheỽyt an bryt. A dygỽydaỽ yg
gỽedi rac bronn y creireu kyssegre+
dic. a gỽarandaỽ eu gwedi a|oruc
duỽ. ac anuon agel o|e hyfryttau
ac y gadarnhau y vedỽl gan edrych
y|aỻduded. ac erchi idaỽ gyuodi a
menegi idaỽ warandaỽ o duỽ y wedi.
Yr hỽnn yssyd gedernit didramgỽyd
y bop gwann. ac ef a|gỽplaei drỽy
nerth duỽ yr hynn a deỽissei o|r hoỻ
wharyeu. a|gorchymun y chyarlys
na uanagei y neb y gennadỽri honno
dwyỽaỽl honno. Kyuodi yn ỻaỽen
hyfryt a|oruc chyarlys o|e wedi. a
hyfryttav y wyr. a dyuot hyt lle yd
oed hu. Arglỽyd urenhin heb ef
gan dy gennyat mi a ymadrodaf a
thi. Neithỽyr yd oedem ni yn|gorffow+
ys y|th ystaueỻ di yn|diogel gennym
rac na thỽyỻ na brat nac y gennt* nac
y ỽrthyt. sef yd|ymdi·dannyssam ual
yr oed deuaỽt gennym yn an|gwlat
o draethu gwaryeu. sef yd|yttỽyt ti+
theu yn|mynnv cỽplav y gỽaryeu trỽy
weithret. dewis di y gỽare a vynnych
yn gyntaf. Mi a|dewissaf heb·yr
hu. Oliuer a|dyỽat peth an·aduỽyn
y gaỻei ef kydyaỽ gann weith yn
vn nos a merch i. Ef a|geiff y verch
heb ef. ac ny|lywyo Hv gadarn deyrnas
o laỽ hynn. o byd vnweith yn eisseu

622

o|r   cant. o byd didial nac euo nac
vn o|r freinc. Gowenu a|oruc chyar+
lys yna ac ymdiret yn|duỽ a dyỽe+
dut ny barnaf ynneu bot yn|vadeu+
edic idaỽ ef yr vn. Y dyd hỽnnỽ a
dreulỽys y freinc yn|ỻeỽenyd a digri+
vỽch a gwaryeu. ac ny omedit ỽynt
yn ỻys vn o dim o|r a|erchynt. ac o|r
a debyckit y vynnv o·honunt. A|phan
doeth y nos ef a|ducpỽyt y uorỽyn att
Oliuer y|r ystaueỻ. a phann welas
y vorỽyn oliuer y gofynnỽys idaỽ. a
vn·benn bonhedic heb hi ae y lethu
morynyon o|th ormod wharyeu y
deuthost|i yma. Vyng karedic heb
ynteu na vit o·vynn arnat o chredy
di ymi. ys mỽy o lewenyd a|digrifỽch
a vac vyng|gwaryeu ytti noc o dristit.
a|gorwed y·gyt a|orugant ac ymgaru
a|r vorỽyn yn|serchaỽl. A heb y·nema+
ỽr gohir ef a|gytyawd a|hi bymtheg
weith. a|r uorỽyn a vlinaỽd yn vaỽr
ac a|wediaỽd oliuer ar·bet idi rac
mor Jeuanc oed a gwannet y hany+
an. a|thyngu idaỽ o chỽplaei ef y rif
a|edewis y bydei uarỽ hi yn diannot.
Ac yna y dywaỽt Oliuer. o|thyngy
di avory cỽplau o·honof|i y rifedi a|e+
deweis mi a arbetaf ytt ỽrth dy ewy+
ỻys. Y chret a rodes y uorỽyn idaỽ ar
dyngu drannoeth. Ac ynteu a|arbed+
aỽd idi. ac nyt aeth y nos honno
dros vgein weith. a phan ymdywyn+
nygỽys y|dyd drannoeth. y deuth hu
y drỽs y|r ystaueỻ. a govyn a|gỽplayssei
Oliuer y riuedi a|dyỽedassei. Do ys
gỽir arglỽyd heb y uorỽyn gan a+
chwanec. y brenhin trỽy y|lit uot yn
tebic gantaỽ mae drỽy gyuarỽydon
y gỽnathoedit hynny a|dywaỽt cam
a ỽneuthum ynneu ỻettyv hudolyon.
A|mynet a|oruc hyt att chyarlys y
ỻe yd|oed yn eisted yn|y neuad a|e|wyr+
da yn|y gylch. a|dywedut ỽrthaỽ ual
hynn. Chyarlys heb ef y mae y
gwareu kyntaf yn dangos dy uot ti