Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 175r

Cyfranc Lludd a Llefelys, Y gainc gyntaf

175r

709

ac yn ryt ychen y cauas y pỽynt perued. Ac yn|y lle
hỽnnỽ y peris cladu y dayar. ac yn|y clad hỽnnỽ
gossot kerwyn yn|ỻaỽn o|r med goreu a|aỻwyt y
wneuthur. a|llenn o pali ar y wyneb. Ac ef e
hun y nos honno yn|gỽylyat. ac ual yd oed
ueỻy. ef a|welas y|dreigeu yn ymlad. A|gỽedy
blinaỽ o·nadunt a|diffygyaỽ. ỽynt a disgynnas+
sant ar warthaf y|ỻenn. a|e thynnu gantunt
hyt yg|gỽaelaỽt y|gerỽyn. a|gỽedy daruot ud+
dunt yuet y med. kyscu a|orugant. ac yn eu
kỽsc ỻud a blygỽys y ỻenn yn eu kylch. ac yn|y
ỻe diogelaf a|gauas yn eryri y myỽn kist vaen
a|e kudywys. Sef ffuruf y|gelwit y ỻe hỽnnỽ
gỽedy hynny. dinas emreis. a|chyn no hynny
dinas ffaraon dande. Trydyd crynweissat* uu
hỽnnỽ a|torres y gallon anniuiged. ac ueỻy
y|peidywys y|dymhestlus diaspat a|oed yn|y kyuo+
eth. A|gỽedy daruot hynny. ỻud vrenhin a|be+
ris arlỽy gỽled diruaỽr y meint. a|gỽedy y|bot
yn|baraỽt gossot kerwyn yn ỻaỽn o|dỽfyr oer
geyr y|laỽ. Ac ef e|hun yn|y priaỽt person a|e
gỽylwys. ac ual y|byd ueỻy yn wiscedic o arueu.
val am y tryded wylua o|r nos. nachaf y clyỽ
ỻawer o didaneu odidaỽc. ac amryuaelyon
gerdeu. a|hun yn|y gymeỻ ynteu y gyscu.
Ac ar hynny sef a|oruc ynteu rac ỻesteiryaỽ ar
y|darpar a|e orthrymu o|e hun. mynet yn vynych
yn|y|dỽfyr. ac yn|y diwed nachaf gỽr diruaỽr y
veint yn wiscedic o arueu trymyon kadarn
yn dyuot y myỽn a|chaweỻ gantaỽ. ac megys
y gnottayssei yn dodi yr hoỻ darmerth a|r ar+
lỽy o|vỽyt a|ỻyn yn|y caweỻ. ac yn kychwynv
ac ef ymeith. ac nyt oed dim ryuedach gan
lud noc eigaỽ yn|y kaweỻ hỽnnỽ peth kyme+
int a hynny. ac ar hynny ỻud vrenhin a|gych+
wynnỽys yn|y ol. ac a|dywaỽt ỽrthaỽ val hynn.
arho arho heb ef. kyt ry wnelych di sarhaedeu
ỻawer a choỻedeu kyn|no hynn. ny|s gỽney
beỻach. ony barn dy vilwryaeth dy uot yn
drech ac yn dewrach no mi. ac yn diannot yn+
teu a|ossodes y kaweỻ ar y|ỻaỽr. ac a|e arhoes
ef attaỽ. ac angerdaỽl ymlad a|vu y·rygtunt.
yny oed y tan ỻachar yn ehedec o|r arueu.
ac o|r diwed ymauael a|oruc ỻud ac ef. a|r
dyghetuen a|welas damwheinaỽ y uudugo+
lyaeth y lud. gan vỽrỽ yr ormes yryngtaỽ a|r

710

daear. A gỽedy goruot arnaỽ o rym ac an+
gerd. erchi naỽd a|oruc idaỽ. Pa wed heb y
brenhin y gaỻỽn i rodi naỽd ytti wedy y
gyniuer coỻet a|sarhaet ry wnaethost titheu
y mi. Dy hoỻ goỻedeu eiryoet heb·yr ynteu
o|r a wneuthum i ytti. mi a|e henniỻaf itt yn
gystal ac y dugym. ac ny wnaf y gyffelyb o
hynn aỻan. a gỽr ffydlaỽn vydaf|i ytti beỻach.
A|r brenhin a|gymerth hynny y gantaỽ. Ac ueỻy
y gỽaredaỽd llud y teir gormes y ar ynys pry+
dein. ac o hynny hyt yn|diwed y oes yn hedỽch
lỽydyannus y ỻywyaỽd ỻud uab beli ynys
prydein. a|r chwedyl hỽnn a|elwir kyfranc
ỻud a ỻeuelys. ac ueỻy y teruynha. ~ ~ ~
*llyma dechreu mabinogi.
P wyỻ penndeuic dyuet a|oed yn arglỽyd
ar|seith cantref dyuet. a threigylgweith
yd oed yn arberth prif|lys idaỽ. a|dyuot
yn|y|uryt. ac yn|y vedỽl uynet y hela. Sef ky+
feir o|e gyuoeth a|vynnei y hela glynn cuch.
ac ef a|gychwynnwys y nos honno o ar+
berth. ac a|doeth hyt ym|penn ỻwyn diarwya.
ac yno y bu y nos honno. a|thrannoeth yn
Jeuenctit y|dyd kyuodi a|oruc a|dyuot y|lynn
cuch y eỻỽng y gỽn dan y coet. a chanu y
gorn a|dechreu dygyuor yr hela. a|cherdet yn
ol y cỽn ac ymgoỻi a|e gedymdeithon. ac ual
y|byd yn ymwarandaỽ a|ỻef yr erchwys. ef
a|glywei ỻef erchwys araỻ. ac nyt oedynt vn
ỻef. a hynny yn|dyuot yn erbyn y erchwys ef.
Ac ef a|welei lannerch yn|y coet o|uaes gwastat.
ac ual yd oed y erchwys ef yn ymgael ac ystlys
y ỻannerch. ef a|welei carỽ o|vlaen yr erchwys
araỻ. a pharth a|pherued y llannerch ỻyma
yr erchwys a|oed yn|y ol yn ymordiwes ac ef. ac
yn|y vỽrỽ y|r ỻaỽr. Ac yna edrych ohonaỽ ef ar
liỽ yr erchwys heb hanbỽyỻaỽ edrych ar y carỽ.
Ac o|r a|welsei ef o|helgỽn y|byt. ny welsei cỽn
un ˄ỻiỽ ac ỽynt. Sef ỻiw oed arnunt. Claerwynn
ỻathreit. ac eu clusteu yn|gochyon. ac ual y
ỻathrei wynnet y cỽn y ỻathrei cochet y
clusteu. ac ar hynny att y kỽn y doeth ef. a
gyrru yr erchwys a|ladyssei y|carỽ ymeith. a
ỻithyaỽ y erchỽys e|hunan ar y carỽ. Ac ual y
byd yn ỻithyaỽ y cỽn. ef a|welei varchaỽc yn|dy+
uot yn ol yr erchwys y ar varch erchlas maỽr

 

The text Y gainc gyntaf starts on Column 710 line 15.