Breudwd Rhyddiaith Gymraeg 1300-1425
English

Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 18r

Brut y Brenhinoedd

18r

69

id·dut. Ac yn ol bleiddut y doeth Kaph.
ac yn ol kaph y doeth owein. ac yn ol
owein y deuth seissyỻ. ac yn ol seissyỻ y
doeth Blegywryt. ac ny bu yn|yr oesso+
ed kyỽyd·ỽr kystal ac ef. ac rac daet y
kanei y gelwit duỽ y gỽaryeu. ac yn
y ol ynteu y doeth armael y vraỽt. ac
yn|ol armael y doeth eidol. ac yn ol ei+
dol y doeth Rydyon. ac yn ol rydyon
y doeth ryderch. ac yn ol ryderch y doeth
saỽyl ben uchel. Ac yn ol sawyl y do+
eth pyrr. ac yn ol pyrr y doeth kapoyr.
ac yn ol kapoyr y|doeth manogan y
uab ynteu. gỽr prud hynaỽs oed hỽnnỽ.
Ac yn ol manogan y doeth beli maỽr
y uab ynteu. a deugein mlyned y bu
urenhin beli ar ynys prydein. a|thri me+
ib a uu idaỽ. ỻud a|chassỽaỻaỽn. a ny+
nyaỽ. a gỽedy marỽ beli maỽr y drych+
afỽyt ỻud y mab hynaf j·daỽ yn vrenhin
y gỽr a|uu gỽedy hynny ogonedus a+
deiladỽr kaeroed. a|chestyỻ a dinassoed
ereiỻ. Ef a atgỽeiraỽd tyroed ỻundein
a|e muroed. A chyt bei idaỽ laỽer o|di+
nassoed ereiỻ. hỽnnỽ eisoes a garei
yn uỽy no|r un. ac ỽrth hynny y gelỽ+
it kaer lud. a gỽedy hynny drỽy ly  ̷+
gru y henỽ y gelỽit ỻundein. a phan
vu uarỽ ỻud y cladỽyt yn|ỻundein gyr+
ỻaỽ y porth a|elỽir ettỽa o|e enỽ ef porth
ỻud. yn saesnec lud·ysyat. a deu|uab
a vu idaỽ. auarỽy a|theneuan. a phan
vu uarỽ ỻud. nyt oed oet ar|un o·na  ̷+
dunt ual y geỻit y wneuthur yn ure+
nhin. ac ỽrth hynny y gỽnaethpỽyt
kasỽaỻaỽn eu hewythyr yn vrenhin.
ac ymdrychauel a|wnaeth ynteu yn
haelder a|daeoni yny ytoed y uolyant
dros y teyrnassoed peỻaf. ac ỽrth hyn+
ny y kauas ynteu bot yn urenhin.
ac eissoes herwyd y warder ef. ny
mynnỽys ef bot meibon ỻud yn dir+
ran o|r deyrnas. namyn rodi y auarỽ+
y lundein a Jarỻaeth geint. ac y|de+
neuan iarỻaeth kernyỽ. ac idaỽ e
hun coron y deyrnas ~   ~ ~

70

A c yn|yr amser hỽnnỽ megys y kef+
fir yn ystoryaeu gỽyr rufein. Gỽedy
daruot y ulkessar o·resgyn freinc
a dyuot hyt yg|glan y mor a|r traeth. a
gỽedy arganuot ohonaỽ odyno ynys
prydein. A gỽybot py dir oed a|phỽy o+
ed yn|y chyuanhedu. Y dyỽaỽt mae un
genedyl oed wyr rufein a|r brytanyaeit
kanys o eneas y hanoedynt hỽy a|r
brytanyeit. ac eissoes o|m tebic neur
derỽ udunt digenedlu y ỽrthym ni. kany
ỽdant beth yỽ milỽryaeth ỽrth eu bot
y myỽn eigaỽn odieithyr y byt yn pres+
sỽylaỽ. ac ỽrth hynny heb ef dybygaf i
haỽd yỽ eu|kymeỻ y dalu teyrnget y ru+
feinaỽl amherodraeth megys y tal yr
hoỻ uyt. ac eissoes heb ef iaỽn yỽ an+
uon y erchi teyrnget udunt kyn ỻafu+
ryaỽ gỽyr kymeint a|gỽyr rufein y
eu kymeỻ. ac rac codi priaf hen yn hen+
dat gan eỻỽg gỽaet yn|kereint. a|r
ymadraỽd hỽnnỽ a|dodes ulkessar y
myỽn ỻythyr. ac a|e hanuones at kas+
sỽaỻaỽn vab beli brenhin y brytany+
eit. a phan datkanỽyt y gassỽaỻaỽn
y|ỻyth·yr. sorri a|oruc. ac anuon ỻy+
thyr at ulkessar a|oruc ynteu yn|y mod
K aswaỻaỽn bren +[ hỽnn ~  
hin y brytanyeit yn anuon an+
nerch y ulkessar. A ryuedu me+
int sychet a|chỽant gỽyr rufein y eur
ac y aryant. Mal na adant dynyon
odieithyr y byt ual yd|ym ni heb ef
yn|diodef perigleu yr eigaỽn y myỽn
ynyssed heb gymeỻ teyrnget arna+
dunt. a menegi idaỽ nat oed digaỽn
gantaỽ geissaỽ teyrnget namyn tra  ̷+
gyỽydaỽl geithyỽet. a|bỽrỽ eu rydit
y gantunt yr honn yd|oedynt hỽy
yn|buchedockau ohenei. a menegi y
ulkassar nat herỽyd keithyỽet y dy  ̷+
lyei adolỽyn udunt namyn herỽyd
kerenyd. Kanys o vn ỻin pan hanhoe+
dynt. kanys rydit a|ordyfnassynt ỽy
yn gymeint ac na wydynt beth oed
geithyỽet. a rydit honno pei keissei