Rhydychen, Llsgr. Coleg yr Iesu 111 (Llyfr Coch Hergest) – tudalen 19r
Brut y Brenhinoedd
19r
73
teu yn|y daryan pan ymladyssei ef
ac ulkessar. Sef oed enỽ y cledyf
ageu glas. sef achaỽs y gelỽit ef
ueỻy ỽrth nat oed dim o|r y danwaet+
tei arnaỽ a vei vyỽ. ~
A c yna gỽedy dyuot ulkessar
hyt yn trath* ffreinc. Sef a|ỽ+
naeth y freinc. medylyaỽ bỽrỽ
y arglỽydiaeth y arnadunt ỽrth y
dyuot ar ffo y ỽrth y brytanyeit.
a th·ybygu y uot yn ỽanach o hyn+
ny. ac attunt y dathoed chỽedyl bot y
weilgi y·n gyflaỽn o|lyges gan gaswaỻ+
aỽn yn|y ymlit. ac ỽrth hynny gleỽach o+
ed y freinc yn keissaỽ y ỽrthlad oc eu|ter+
uyneu. a gỽedy gỽelet o ulkesar hyn+
ny ymgaỻau a|oruc yn·teu. ac ny mynỽys
ymrodi ym|petruster greulaỽn damỽein
y|r bobyl y ymlad. Namyn agori y dre+
sỽr a rodi y baỽb amylder o eur ac ary ̷+
ant. a rengi bod paỽb o|r bonhedigyon a|r
dylyeodogyon*. ac eu tagneuedu ueỻy
ac eu dỽyn yn vn ac ef. ac y·gyt a|hyn ̷+
ny adaỽ eu breint ac eu dylyet y baỽp o|r
a|e coỻassei. a|e rydit y|rei a|uei gaeth.
a|r gỽr a|oed gynt megys ỻeỽ dywal
creulaỽn gỽedy eu hyspeilaỽ ac eu|tre+
issaỽ. Yr aỽr honno yd|oed hỽnnỽ megys
oen gỽaredaỽc. ac ny orfỽyssỽys a|r gỽa+
retogrỽyd hỽnnỽ. drỽy eu claerhau ac
eu hedychu. ac eu|tagneuedu yny duc
yn un ac ef. ac yn|yr amser hỽnnỽ nyt
oed na chyỽyd nac ymdidan namyn
am|ffo ulkessar a budugolyaeth a|gor+
uot y brytanyeit
A c ympen dỽy ulyned eilweith pa+
ratoi ỻyges a|oruc ulkessar y gei+
saỽ dial dial ar gasỽaỻaỽn y sar+
haet a|wnathoed idaỽ. a phan gigleu
kasỽaỻaỽn hynny. kadarnhau y gestyỻ
a|oruc a gwneuthur ereiỻ o neỽyd. a
gossot keitweit kadarn ympob porth+
ua ygkylch ynys brydein. a gỽneuth+
ur kuddiedic sycheu heyrn ar hyt cana+
ỽl temys a gossot y|rei hynny ỽrth ga ̷+
dỽyneu wrth gyỻu* y eu ỻogeu y adanunt
74
o|delynt yno. Ac odyna y doeth kasỽa+
ỻaỽn a hoỻ gedernit yr ynys gantaỽ
y gadỽ yr aruordir racdaỽ. ~ ~ ~
A gỽedy daruot y ulkesar kaffel pob
peth yn baraỽt. kychỽyn y|r mor
a|ỻuossogrỽyd gantaỽ parth ac y+
nys brydein a oruc. a phan yttoedynt
yn|dyuot ar|hyt temys y briỽaỽd eu ỻog+
eu gan y sycheu kudyedic yn|y|dỽfỽr. ac
y periglaỽd ỻaỽer yn deissyfyt. a gỽedy
gỽelet hynny onadunt keissaỽ y|tir a|o+
rugant yn angerdaỽl. a phan ỽelas ka+
sỽaỻaỽn hynny gỽedy rodi arỽyd o|e gyt+
uarchogyon eu kyrchu yn diannot a|ỽ+
naethant. a gỽrthỽynebu yn ỽraỽl a|o+
ruc gỽyr rufein. kyt ry|diodefynt dirua+
ỽr perigyl ar y dyfỽr. a dodi eu gỽeỽw+
yr a|e gleỽder yn ỻe mur. y·rydunt a|r
brytanyeit. ac yna y gỽnaethpỽyt aer+
uaeu o pob parth ac eissoes kan oed
mỽyaf nifer y brytanyeit y kaỽssant
y uudugolyaeth gỽedy gỽahanu gỽyr
rufein. a|gỽedy gỽelet o|ulkessar y dy+
gỽydaỽ yn|y|ran uỽyaf a gỽaethaf o|r
ymlad ymhoelut y logeu a|oruc a chym+
ryt y mor yn|ỻe gofunet idaỽ. a chan
wynt tymhestlaỽl hỽylaỽ yny doethant
y draeth moryan y|r tir. ac odyna hyt
yg|kasteỻ ednea yr hỽn a|wnathoed kyn+
no|e uynet y ynys brydein. rac ofyn gor ̷+
uot arnaỽ ymchoelut y|freinc o delei
ar fo o ynys brydein ual yd ymchoelys+
synt gynt. ac ỽrth hynny y gỽnatho+
ed ynteu y kasteỻ hỽnnỽ ar lan mor
ual na|eỻit y ludyas y|r tir pan delei y ar
A gỽedy kaffel o gasỽ +[ y mor.
aỻaỽn yr eil uudugolyaeth ymle ̷+
nwi a|ỽnaeth o diruaỽr leỽenyd. a
gossot gỽys dros ỽyneb ynys brydein. y
erchi y baỽb o|r Jeirỻ a|r barỽneit a|r mar+
chogyon urdolẏon dyuot ỽynt ac eu
gỽraged hyt yn ỻundein y|ỽneuthur a+
berth ac y dalu dylyedus enryded a moly+
ant y eu tadolyon dỽyỽeu drỽy y rei y|keỽ+
synt y uudugolyaeth dỽy·weith ar am+
heraỽdyr rufein. ac y wneuthur gỽylua
| « p 18v | p 19v » |